Ryc. 8.1
Ir,inki przy pojemniku na zboże, który wykonany został przez kobietę przędącą wełnę, stojącą po prawej stronic.
198 Rekonstruowanie
Dobrym przykładem szczegółowego wnioskowania w oparciu o analogie jest studium Lewisa Bin forda, dotyczące pewnego typu obiektów napotkanych na sta-nowiskach w rejonie środkowego i dolnego biegu Missisipi i terenach przyległych, u powstałych po roku 1000 n.e. Te obiekty to małe dołki, mierzące przeciętnie około 30 cm długości i szerokości, a głębokie na niewiele więcej. Znajdywane wo-kół domów i zabudowań gospodarczych ale nigdy w pobliżu budynków publicz-nycli dołki te zawierają zwęglone gałązki, korę i kolby kukurydzy: Najwidoczniej zwęglona zawartość została spalona na miejscu, w atmosferze ubogiej w tlen, co musiało skutkować dużą ilością dymu, stąd obiekty te nazwano „dołkami dynv nymi"(smudgepitsj. Ich właściwa łunkcja pozostawała niewyjaśniona, choć wysu* nięto wiele sugestii; miały to być miejsca składania ofiar z kukurydzy lub ogniska ipalane po to, by odgonić moskity
Szukając pewniejszych sposobów interpretacji „dymnych dołków” Binford wal się : literatur] etnograficzną traktującą o grupach rdzennych Ameryka-amicszkiijących tę okolicę, Opracowania te zawierały opis procesu suszenia dymie, w którym niegarbowana skóra jelenia była umieszczana nad doi-' Jolkach rozpalano następnie słaby ogień, który podtrzymywano do skora wyschła i stwardniała do tego stopnia, ze można z niej było uszyć ford wskazał, że szczegóły opisów etnograficznych dotyczące formy dlków do suszenia skór odpowiadały analogicznym atrybutom ar
Stadium |
Przykłady innowacji technologicznych |
CYWILIZACJA |
Alfabet i pismo |
Stadium górne |
Narzędzia żelazne |
BARBARZYŃSTWO Stadium środkowe |
Udomowienie roślin i zwierząt |
Stadium dolne |
Ceramika |
Stadium górne |
Łuk i strzały |
DZIKOŚĆ Stadium środkowe |
Rybołóstwo i ogień |
Stadium dolne |
Owoce i orzechy podstawą wyżywienia |
Tabela 8.i
Lewis Henry Morgan, opierając się na teorii jednotorowości ewolucji kulturowej, opracował model rozwojowy, który umożliwiał porównywanie dawnych i współczesnych społeczeństw poprzez umieszczenie ich na skali postępu ewolucyjnego.
cheologicznych „dołków dymnych”. Ponieważ forma obiektów etnograficznych odpowiadała w dużym stopniu formie obiektów archeologicznych, ponieważ dotyczyło to tego samego obszaru geograficznego i ponieważ wiele wskazywało, że praktyka ta była kontynuowana na tym obszarze od czasów archeologicznych (po roku 1000 n.e.) do czasu obserwacji etnograficznej (lata 1700-1950), Binford wywnioskował - przez analogię - że archeologiczne „dołki dymne” to miejsca służące do suszenia skór zwierzęcych.
Dokładnie rzecz biorąc, Binford zaproponował tę opartą na analogii interpre-tacjęjako hipotezę do sprawdzenia. Jeżeli ta identyfikacja byłaby prawdziwa, wówczas inne aspekty procesu suszenia skór opisane przez etnografów powinny zostać znalezione w powiązaniu z archeologicznymi „dołkami dymnymi”. Na przykład: skoro przekazy etnograficzne mówią, że garbowanie skór miało miejsce między szczytowymi okresami polowań, a nie w ich trakcie, „dołki dymne” powinny znajdować się w miejscach wykorzystywanych na wiosnę i w lecie, a nie w obozowiskach myśliwskich. Im więcej odnajdziemy takich zgodności między danymi etnograficznymi i archeologicznymi i im więcej szczegółowych atrybutów zostanie powiązanych z konkretnym rodzajem obiektu, tym bardziej prawdopodobna staje się nasza oparta na analogii interpretacja.
W dziewiętnastym wieku, gdy antropologia zdominowana była przez teorię jednotorowości ewolucji kulturowej (zob. rozdz. 2), żyjące wówczas społeczności prymitywne były często bezpośrednio zaliczane do poszczególnych stadiów proponowanej sekwencji ewolucyjnej (tab. 8.1). Stadia te zostały wyodrębnione głównie na podstawie atrybutów technologicznych (epoka kamie-