bazalt2

Bn/ult - skala lita pochodzenia wulkanicznego - wylewna (skala jnągmpwą) o strukturze bardzo drobnoziarnistej lub ąf^itowęj, czasami porfirowej, i barnie czarnej, szarej lub zielonej. W drobnoziarnistej masie skalnej często widoczne sa małe kryształy lub większe skupienia płiwjnii (bomb) oliwinowę). Dość często obserwuje się w bazaltach porwaki skal starszych - kscnoiity. Starsze, zmienione bazalty nazywane są pakohazaltami albo też melafirami (pennskk. karbońakk) lub diabazami (staaipaleozoicznc). Głębinowym odpowiednikiem bazaltu jest gabro. Cechą charakterystyczną jest oddzielmy słupowa bazaltu, powstała w wyniku kurczenia się zastygłej lawy w czasie jej oziębiania. Wietrzejąc zwykle jaśnieję i wypadają / nich prakrysztaK oraz ksenolity. Niektóre bazalty ulegają zgpczdi» rozpadają się na drobne kawałki.

Głównymi składnikami bazaltu są: plagioklazy (labradt)f-b)towni» i ^rokseny (augit. hipersten. cnstaiM. brpozyl). ponadto występują: amfibek (Homblcnda. kąęrsulyl). meliliU 5Wenk>wcc (kuęyl, nefcłia nnalcym). ołiwm. szkliwo, niekiedy kwarc oraz biotyi. a także akccsoryeznc: magnęiyt. utowsciucL ilmcnit rzadziej hematyt. piiyt i grafit.

W Polsce bazalty występują przede wszystkim na Śląsku - od granicy z Niemcami do Góry Świętej Anm jest ich tu około 200 wystąpień oraz sporadycznie w Beskidach - w dolinie Grajcarka.