Biomechanika wyklady0023

W v Z (V A CZ N I K l

CwoDu

Wyznacznik 1

/

Skręt miednicy w płaszczyźnie poprzecznej. Około 4° do przodu i 4° do tyłu, czyli o 8". Ruch odbywa się w obu biodrach. Skutkiem skrętu miednicy udo noogi wykrocznej ustawia się w rotacji zewnętrznej względem miednicy zaś udo nogi zakrocznej (podpierającej) -w rotacji do wewnątrz. Skręcenie miednicy wydłuża krok.

Wyznacznik II

/

Pochylenie miednicy w płaszczyźnie czołowej. Miednica po stronie nogi wykrocznej obniża się w chwili rozpoczęcia wy kroku, co zmusza kolano do zgięcia, aby uniknąć zaczepienia palcami stopy o podłoże. Opadanie (obniżanie) miednicy powoduje względne przywr e-dzenie uda po stronie podporu i względne odwiedzenie po stronie wykrocznej.

Wyznacznik III

Zgięcie w kolanie w fazie podporu. Na początku fazy podporu kolano jest wyprostowane. Zaraz potem zgina się do około4|^, stopa przykłada się do podłoża, a następnie kolano prostuje się i następuje pełne obciążenie nogi zakrocznej. Zgięcie kolana nogi wykrocznej umożliwńa zmniejszenie uniesienia środka ciężkości i wygładzenie jego toru.

\( Wyznacznik IV

Ruchy stopy i stawu skokowo-goleniowego. Na początku fazy podporu stopa jest zgięta grzbietowo, następnie, pod koniec tej fazy', zgina się podesz\vow'o.

Zaraz po pełnym obciążeniu stopy unosi się pięta, powoduje to zgięcie stopy wokół osi przechodzącej w przodostopiu przez głowy kości śródstopia i stawy śródstopr.o-paliczkowe.

Wyznacznik V

7ył    Ruch kolana (nie w fazie podporu^ Kolano zgina się zawsze , gdy unoszenie kostek

zwiększa funkcjonalną długość kończyny. Ma to miejsce zaraz po pełnym styku pięty z podłożem, gdy kostki unoszą się, a pięta przygotowuje się do odbicia. Brak tego wyznacznika spowodowałby niekorzystne podnoszenie środka ciężkości w górę i w dół.

Wyznacznik VI.

Ruchy boczne miednicy w płaszczyźnie poprzecznej (poziomej). Przekładanie nacisku związanego z ciężarem z jednej nogi na drugą wywołuje także przesuwanie miednicy na boki w płaszczyźnie poprzecznej. Ruch ten wykonywany jest razem z rotacją miednicy w tej

\

płaszczyźnie (wyznacznik I) oraz z jej przechylaniem się w¹ płaszczyźnie czołowej (wyznacznik II).

2. Rodzaje chodu patologicznego.

Ocena wszystkich wyznaczników' chodu pozwala wyróżnić kilka typów tzw'. fizjologicznej przesady w normalnym chodzie.

*    □ Chód kołyszący - ze zwiększonym ruchem unoszenia i obniżania

miednicy-w płaszczyźnie czołowej i jej przechylaniem po stronie wy-kroku z równoczesnym obniżaniem barku po stronie podporu (często spostrzegany u kobiet).

□    Chód marynarski - podobny do poprzedniego, lecz o większym nasileniu, z przesadnym wychyleniem się środka ciężkości w bok.

□    Chód majestatyczny - noga wykroczna prostuje się nim pięta osiągnie podłoże. Krok trwa dłużej, tułów cofa się częściowo. Chód ten jest nienaturalny i nieekonomiczny.

a Chód sztywny - z usztywnieniem (ograniczeniem ruchów) miednicy i barków.

□    Chód drobnym krokiem - ze skróconym wykrokiem.

Asymetryczna przyczyna patologii chodu powoduje utykanie (kulenie), np. skrócenie nogi lub ból w' układzie kostno-stawowym. Zależnie od lokalizacji bólu chory zmienia odpowiednie wyznaczniki chodu, chód taki nazywa się antalgicznym (przeciwbólowym). Np. w gruźlicy biodra występuje przechylenia tułowia ku stronie chorej, tak aby środek ciężkości praze-mieścił się na zewnątrz bolącego stawu biodrowego.

Na chód wpływają więc:

*    zmiany patologiczne w układzie kostno-stawowym (np. skróceni nogi, boi),

*    przykurczenie i sztywność stawów - braki ruchów w jednym stawie są kompensowane ruchami w stawach sąsiednich, np. sztywność stawu biodrowego powoduje większy skręt miednicy w stawie zdrowym (asymetria wyznaczników chodu).

Ogólniej, przesady w zakresie jednego wyznacznika powodują redukcje w innych. Brak

funkcji jednego wyznacznika jest kompensowany w innych. Najkosztowniejsza energe-

12