CCF20071228027

Nowoczesne metody oceny wartości hodowlanej

Indeks selekcyjny - metoda szacowania wartości hodowlanej, która polega na optymalnym wykorzystaniu wszystkich informacji o użytkowości danego zwierzęcia oraz jego krewnych Wartość indeksu przybliża zbiorczą wartość hodowlaną za pomocą informacji fenotypowych źródeł, z dokładnością wyznaczoną przez współczynnik korelacji między indeksem a zbiorczą wartością hodowlaną.

Nowoczesne metody oceny wartości hodowlanej

Gt ⁼ Gi + a-i G-l +... +a„ G_n

gdzie:    Gy - zbiorcza wartość hodowlana, cel hodowlany

G|, Gi,.... G„ - wartości genetyczne (hodowlane) cech 1,2,n

a i, a₂.....a„ - wagi ekonomiczne - zysk, który może być osiągnięty dzięki poprawie wartości danej

cechy o jednostkę; na jej wielkość wpływa aktualna sytuacja rynkowa oraz trudność/łatwość doskonalenia danej cechy (większa waga, gdy trudniejsza poprawa wartości cechy)

R(j_T I - dokładność indeksu, korelacja między Gj i I - odziedziczalność indeksu

Ctt.'

Postęp hodowlany:    AG = Rg_t,i ’ i' &G_t

Indeks selekcyjny wyznaczany jest przy pomocy równania regresji wielokrotnej:

Y,-Y=b_[(p_l-p)+b₂(P₂-P)+... + b_n(P_n-p)

I = b_{ Xi + b₂X₂ +...+ b„ X„

gdzie:    I- wartość indeksu (pkt.), kryterium selekcji

X\ , X₂ , .... X„ - wartości fenotypowe źródeł informacji. Zaobserwowane wartości fenotypowe pochodzące z poszczególnych źródeł informacji o wartości hodowlanej danego ososbnika.

b\, bi, .... b„ - współczynniki regresji cząstkowej (wartości takie same dla wszystkich osobników w populacji), są tak dobrane, aby różnice (suma kwadratów różnic) między wartością przewidywaną a

wartością prawdziwą Y były najmniejsze z możliwych. Współczynniki regresji cząstkowej określają stopień, w jakim dane źródło informacji przyczynia się do określenia wartości hodowlanej. Informują o ile zmieni się wartość indeksu (zmienna zależna), jeżeli odpowiednia wartość fenotypowa (zmienna niezależna) zmieni się o jednostkę, a wpływ pozostałych źródeł będzie chwilowo wyeliminowany. Wyznaczane są z poniższego układu równań:

' 6, • var_X| + b₂ ■ cov,_it; + ... + &„• cov_v> = cov_v

I ^b\ ' ^covVl + *2' ^vart, + - + V ^covi_!X. = ^cov*₂.v _k *1 ■ cov_Vl + b₂ ■ cov_V: + ,..+*„• var^ = cov_v

1

„Metody pracy hodowlanej”- dr Joanna Gruszczyńska, mgr Beata Grzegrzółka

Dla indeksu 2-cechoweeo:

f 6, • var„ + b₂ ■ cov_PiPi = cov_Cr^

1 *1 • ^covm + *2' ^val>, = co

{b_x ■ var_fl + b₂ ■ cov_nPi = a, • var_C) + a₂ ■ cov_CiCj

^b\ ■ co+ 6₂ • vai>, = a, ■ cov_c,_Ci + a₂ ■ var_Cj

gdzie:    P|, Pi - wartości fenotypowe źródeł informacji cech 1 i 2

G|, Gi - wartości genetyczne (hodowlane) cech 1 i 2

{

- 6, ■ vara	=0: ^covc,g,’cov, = • varC|
b2 ■ varft	= a2 ■ varC;
h — n ..	^varc.	^bi~^a\ ■ K^1
°\ °\	var„
	^varc.	^2 ~ #2 * ^2
°2 ^a2 '	var>2 ^

Jeśli wartości ekonomiczne cech (wagi) są sobie równe: a|=a2=...=a_n^aBl, to współczynniki regresji cząstkowej będą równe współczynnikom odziedziczalności, a indeks przyjmie postać zwaną indeksem odziedziczalności.

Konstrukcja indeksu selekcyjnezo nie jest łatwa, edyj: cechy mają różną wartość dla hodowcy, cechy mają różną odziedziczalność,

występujące korelacje między cechami mogą prowadzić do zmiany wartości jednej cechy przy zmianie cechy dnigiej, ale także w indeksie są cechy niezależne,

każda nowa cecha brana pod uwagę ogranicza skuteczność selekcji pozostałych i zmniejsza postęp hodowlany pojedynczej cechy.

Informacje niezbędne przy konstrukcji indeksu selekcyjneeo:

odziedziczalność cechy - im wyższa tym wyższe współczynniki regresji cząstkowej

współczynniki spokrewnienia - im osobnik oceniany jest bardziej spokrewniony ze swoim krewnym tym współczynniki regresji cząstkowej są większe,

liczba obserwacji - jeśli podstawę informacji stanowi średnia z kilku obserwacji, to współczynniki regresji

cząstkowej tym będą wyższe im liczba obserwacji będzie większa,

informacje o korelacji genetycznej i fenotypowej,

wariancja i kowariancja genetyczna oraz fenotypowa między cechami,

wagi ekonomiczne - zysk przy zmianie cechy o jedno standardowe odchylenie genetyczne

Włajcimki iodęfou ęelekęyjnęgę.:

minimalizuje średni kwadrat między prawdziwą (nieznaną), a szacowaną wartością hodowlaną, maksymalizuje korelację między prawdziwą wartością hodowlaną (zbiorczą), a indeksem (maksymalizuje dokładność oceny),

maksymalizuje prawdopodobieństwo prawidłowego uszeregowania zwierząt na podstawie indeksu.

Grupy równoczesnego porównania

W metodzie tej tworzone są grupy zwierząt, które są utrzymywane w tych samych warunkach (np.: miejsce, żywienie wg tej samej dawki pokarmowej), są tej samej płci i w zbliżonym wieku. Dzięki tej metodzie w ocenie wartości hodowlanej następuje wyeliminowanie wpływów środowiskowych, a dokonywane pomiary odnosi się do średniej grupy zwierząt (przebywają one w zbliżonych warunkach środowiska - to samo miejsce i czas).

W nowoczesnych modelach oceny wartości hodowlanej uwzględnia się efekt grupy równoczesnego porównania.

grupa	wydajności zwierząt						średnia
stado A	2	4	6	8	10		11
stado B					10	12 14 16 18	19
stado A i B	2	4	6	8	10	12 14 16 181 2ol 10112114hte.l.1(9fS0'[SS}S41 Stał 23	15

2

„Metody pracy hodowlanej dr Joanna Gruszczyńska, mgr Beata Grzegrzółka