CCF20080704038 (2)

79

NARZĄDY PŁCIOWE ŻEŃSKIE WEWNĘTRZNE

(Organa genitalia feminina interna)

Do narządów tych zaliczamy:

•    jajniki;

•    macicę;

•    pochwę;

•    jąjowody.

JAJNIK

(Ouarium)

Pochodzenie rozwojowe:

Podobnie jak jądro, powstaje z gonady niezróżnicowanej. Gruczoły płciowe powstąją u człowieka w postaci symetrycznych listew płciowych, powstających z nabłonka jamy ciała na powierzchni przyśrodkowej śródnercza. Mezodermalny nabłonek listew płciowych zostąje zasiedlony pierwotnymi komórkami płciowymi, tzw. gonocytami, powstającymi nieco wcześniej z endodermy tylnego odcinka jelita; następnie nabłonek ten wrasta w głąb mezenchymy leżącej pod nim i tworzy w niej sznury płciowe. Różnicowanie jajnika rozpoczyna się około 2. miesiąca życia, przy czym do 5. miesiąca polega głównie na rozroście sznurów płciowych gonady na grubość. W pobliżu wnęki jajnika sznury są cieńsze i tworzą zawiązek sieci jajnika. Około 5. miesiąca do wnęki jajnika wnika mezenchyma, dzieląca masę sznurów płciowych na grupy komórek nabłonkowych i płciowych. Część miąższu jajnika w pobliżu wnęki i krezki jajnika przekształca się w rdzeń. W rdzeniu kształtiyą się grupy komórek złożone z oogonii i ota-cząjącej je jednej warstwy komórek nabłonkowych; w ten sposób powstąją pęcherzyki jąjnikowe pierwotne. Proces ten postępąje ku obwodowi, ku korze pierwotnej, zbudowanej z nabłonka sznurów płciowych i komórek płciowych. W ostatnich miesiącach ciąży, czasem dopiero po urodzeniu zachodzą w korze zmiany podobne jak w rdzeniu. Równocześnie tkanka łączna wnika pod zewnętrzny nabłonek otrzewnowy jajnika, tworząc błonę białawą.