energii A i', między dwiema sąsiednimi orientacjami spinowymi jest dla danego ji|tIm i określonego natężenia pola magnetycznego stała i wynosi:
Proton o liczbie spinowej / = 1/2, umieszczony w jednorodnym polu magnetycznyll H0, może przyjąć dwie orientacje:
• równoległą do przyłożonego pola, o energii niższej (£j = —^yhH0)',
• antyrównoległą o energii wyższej (E2 = |yhH0)■
Hn
O
o
A £
Rys. 6.53. Precesja protonu w stałym polu magii' tycznym
Rys. 6.52. Stany energetyczne jądra o liczbie spinowej I = \ w stałym polu magnetycznym
Stany energetyczne jądra o liczbie spinowej / = 1/2 w stałym polu magnetycznyii przedstawiono na rys. 6.52. Jądro ze stanu o energii niższej może przejść do położi nia o energii wyższej i odwrotnie. Przejścia takie są możliwe wówczas, gdy do jącli umieszczonego w stałym polu magnetycznym dostarczymy energię hv, równą różnie energii między dwoma sąsiednimi poziomami spinowymi A E, czyli
(6.75
hv — A E
h
2tt
y—Ho
(6.76)
2ti ""
1 ilii> podstawowe równanie spektroskopii NMU będące zarazem warunkiem jądrowego miiimsu magnetycznego.
Aby ustalić, w jakich warunkach jest możliwa absorpcja kwantu hv i przejście jądra ■m u yższy poziom energetyczny, należy rozpatrzyć pewną charakterystyczną właściwość I mli miii (magnesu) wirującego w stałym polu magnetycznym. Wirujący proton doznaje mi Im procesyjnego wokół kierunku linii sił pola magnetycznego, jak to przedstawia o Vk Częstość precesji nazywana jest częstością Larmora, a wyrazić ją można minii:
coL = 2nvL = yH0 (6.77)
l imym o>\ to prędkość kątowa precesji w radianach na sekundę, a uL — częstość |Mt u |i (częstość Larmora). Częstość precesji zależy zatem od natężenia pola magne-- mego //o i rodzaju jądra, z równania (6.77) wynika bowiem, że:
(6.78)
vL
2tx
i lulije zasadnicze podobieństwo między podstawowym równaniem NMR (6.76) a rów-H nilem na częstość precesji (6.78). Oznacza to, że do układu możemy wprowadzić 1'ii'liileniowanie elektromagnetyczne o częstości v, dostosowane do częstości precesji W tych warunkach energia może być zaabsorbowana przez jądro i może spowodo-H jego przejście na wyższy poziom energetyczny. Warunkiem absorpcji jest zatem « i(|emne dopasowanie częstości promieniowania elektromagnetycznego v i natężenia " nędznego pola magnetycznego H0. Wzajemne dopasowanie v i H0, wywołujące ab-M pi ję promieniowania, nazywa się rezonansem magnetycznym, a równanie (6.76) • ni imkiem rezonansu.
Tablica 6.16. Częstości rezonansowe niektórych izotopów przy natężeniu pola H0 = 1 T (10000 Gs)
Izotop |
v [Mhz] |
Względna czułość detekcji |
'H |
42,57 |
1 |
l3C |
10,71 |
0,0159 |
i4N |
3,076 |
0,00101 |
17o |
5,772 |
0,0291 |
19p |
40,06 |
0,834 |
31P |
17,24 |
0,0664 |
('zęstość rezonansową można obliczyć na podstawie równania (6.76). Jest ona różna Hm różnych jąder. W tablicy 6.16 przedstawiono częstości rezonansowe niektórych jąder |ir/y natężeniu pola H0 = 1 T (10 000 Gs) i względne czułości detekcji tych jąder Małym polu magnetycznym. Z warunku rezonansu wynika, że eksperyment można imtwadzić w dwojaki sposób:
a) przy ustalonej częstości radiowej v0 można zmieniać natężenie pola magnetycznego tak długo, aż wystąpi rezonans;
b) przy stałym natężeniu pola H0 można zmieniać częstość promieniowania radiowego v aż do wystąpienia rezonansu.