CCF20110310010

■

Rys. 4.1. Obraz graficzny pola elektrycznego w gruncie jednorodnym w pobliżu uziomu półkolistego: a) na płaszczyźnie prostopadłej do powierzchni gruntu, b) na powierzchni gruntu.

Rys.4.2. Obraz graficzny pola elektrycznego w gruncie jednorodnym w pobliżu uziomu pionowego: a) na płaszczyźnie prostopadłej do powierzchni gruntu, b) na powierzchni gruntu.

a)

najprostszych uziomów: półkolistego (nie stosowany w praktyce ale mający obraz graficzny łatwy do przedstawienia i analizy) i uziomu prętowego pionowego. Na rysunkach tych nie rozpatrzono całego obwodu prądu uziomowego. Linie ekwipotencjalne na tych rysunkach są liniami przerywanymi, a linie prądowe - liniami ciągłymi.

Powierzchnia gruntu jest granicą dwóch półprzestrzeni: nieprzewodzącej (powietrze) i przewodzącej (grunt). Granica ta powoduje, że obraz pola przedstawiony na płaszczyźnie prostopadłej do powierzchni gruntu nie jest symetryczny. W przypadku uziomu półkulistego linie ekwipotencjalne mają kształt pół-okręgów (w płaszczyźnie pionowej do powierzchni gruntu, okręgów (w płaszczyźnie równoległej do powierzchni gruntu). Gdy uziom jest prętem, linie ekwipotencjalne na powierzchni pionowej do powierzchni gruntu są w pobliżu uzio-

18

Podręcznik

mu elipsami obrotowymi a wraz z oddalaniem się od uziomu - półokręgami. W płaszczyźnie poziomej linie ekwipotencjalne mają podobny kształt jak dla półkuli.

Jeżeli uziom zostanie umieszczony tak, aby nie stykał się z powierzchnią gruntu, obraz pola w gruncie nie będzie tak prosty jak na rysunku 4.1 a) i 4.2 a). Obraz pola elektrycznego uziomu w postaci kuli umieszczonego w gruncie na głębokości t przedstawiono na rysunku 4.3.

Na zniekształcenie pola elektrycznego uziomu może mieć wpływ również sąsiedni element uziomu złożonego lub niejednorodność gruntu.

Na rysunku 4.4 przedstawiono obraz graficzny pola elektrycznego w gruncie jednorodnym pomiędzy dwoma prostymi uziomami przyłączonymi do tego samego przewodu uziemiającego (dwa uziomy półkuliste tworzą uziom złożony, w którym każdy uziom prosty są równoległymi gałąziami dla prądu uziomowego).

Na rysunku 4.5 przedstawiono obraz graficzny pola elektrycznego dwóch uziomów półkolistych, między którymi płynie prąd uziomowy (układ szerego-

19

J

t

Rys. 4.3. Obraz pola elektrycznego w gruncie jednorodnym w pobliżu uziomu kulistego umieszczonego na głębokości t.

Rys.4.4. Obraz pola elektrycznego w gruncie jednorodnym przy przepływie prądu miedzy dwoma uziomami półkolistymi włączonymi w obwód prądowy równolegle: a) na płaszczyźnie prostopadłej do powierzchni gruntu, b) na powierzchni gruntu.

Zeszyt 12