CCF20110310041

Napięcie Ust_p obliczyć można z zależności:

(9.5)

U_SXP (t_F) = U_Tp (t_F) + R_a - I_B5%(t_F) = U_Tp (t_F)(1 +    -)

w którym: Ur_P(t_F) - największe dopuszczalne napięcie dotykowe rażeniowe odczytane dla czasu t_F z tablicy 9.1. lub rysunku 9.6, I_B5%(t_F) - prąd rażeniowy, który może wywołać fibrylację komór sercowych z prawdopodobieństwem 5% odczytany dla czasu t_F, R_a - rezystancja przejścia między stopami a ziemią, obliczona wg zasad niżej podanych, Z_T50»/_o - całkowita impedancja ciała człowieka na drodze ręka-stopa (ręka-ręka) dla prawdopodobieństwa 50 % wystąpienia mniejszej wartości, 0,75 - współczynnik uwzględniający to, że założono rażenie (impedancję ciała) na drodze ręka-dwie stopy a nie ręka-stopa

Rezystancja R_a składa się z rezystancji obuwia R_a) i rezystancji stanowiska R_a2, której wartość można obliczyć z wzoru:

R_a =Ral + Ra2 = Rai + 1,5 p_s    (9.6)

w którym: p_s - rezystywność warstwy przypowierzchniowej stanowiska (w m)

Przykładowe zależność napięć Ust_p od czasu t_F zestawiono na rysunku 9.7 i w tablicy 9.2.

Czas t_F trwania uszkodzenia (rażenia) -►

Rys. 9.7. Największe dopuszczalne napięcia dotykowe spodziewane U_St_p w zależności od czasu tp trwania uszkodzenia (trwania rażenia) i rezystancji R_a

Na wartości rezystancji R_a składają się: (1) na R_a = 750 £2 (R_al = 0 £2, p_s = 500 £2 m), (2) na R_a= 1750 £2 (R_ai = 1000 £2, p_s = 500 £2 ra), (3) na R_a= 2500 £2 (R_al = 1000 £2, p_s= 1000£2 m), (4) na R_a= 4000 £2 (R_al = 1000 £2, p_s = 2000 £2 m), (5) na R_a= 7000 £2 (R_al = 1000 £2, p_s = 4000 £2 m).

80

Podręcznik inpe

Tab. 9.2. Najwyższe dopuszczalne napięcia dotykowe spodziewane Ust_p w zależności od czasu t_F i rezystancji R_u

tF (S)	uTp (V)		Ustp (Ud) dla Ra		(V)
		Ra= 750 n	Ra= 1750 £2	Ra= 2500 n	Ra= 4000 a	Ra= 7000 n
0,05	740	1410	2310	2985	4335	7035
0,1	650	1195	1949	2508	3633	5883
0,2	500	875	1375	1750	2500	4000
0,3	388	618	975	1220	1800	2500
0,4	290	460	725	920	1350	2000
0,5	205	355	555	705	1005	1605
0,6	155	265	430	543	800	1240
0,7	130	230	350	450	635	955
0,8	118	202	305	385	560	860
0,9	110	185	270	340	480	760
1,0	107	167	247	307	427	667
2,0	90	135	195	240	330	510
5,0	81	119	170	208	285	438
10,0	80	117	167	205	280	430

W praktyce, w urządzeniach wysokiego napięcia stosuje się następujące uzupełniające środki ochrony przy dotyku pośrednim (przy uszkodzeniu):

•    wykonanie uziomu wyrównawczego w postaci uziomu otokowego lub gęstej kraty na niewielkiej głębokości pod rozpatrywanym stanowiskiem,

•    pokrycie stanowiska warstwą izolacyjną,

•    wykonanie stanowiska przewodzącego w postaci metalowej płyty lub kraty połączonych z dostępnymi częściami przewodzącymi,

•    zastosowanie nieprzewodzących przegród (ścian),

•    zastosowanie wstawek izolacyjnych dla zapobieżenia przenoszeniu potencjałów.

W normie PN-E-05115 [N-3] tego rodzaju środki ochrony oznaczono literą M i cyframi określającymi miejsce wykonanie i rodzaj kolejnego środka. Do środków M zaliczono:

1) Na zewnątrz budynków rozdzielni wnętrzowych:

•    wykonanie dostępnych części ścian z materiałów nieprzewodzących (np. z kamienia lub drewna) bez uziemionych części metalowych (środek M 1.1),

•    wyrównanie potencjałów przez zastosowanie uziomu poziomego ułożonego na zewnątrz ściany, na głębokości nie większej niż 0,5 m i w odległości ok. 1 m od niej (środek M 1.2)

•    zastosowanie izolowanego stanowiska o szerokości co najmniej 1,5 m (środek M 1.3); izolację stanowiska uznaje się przy tym za wystarczającą jeżeli jest to:

81

Zeszyt 12