B (88)

SAMOLOT MYŚLIWSKI Z II WOINY SWIATOWEI

HAWKER „TEMPEST” Mk-V

Opracowanie graficzne i opisowe

BOGDAN WASIAK - BYDGOSZCZ

WYSTĘPUJĄCY w kilku wersjach brytyjski myśliwiec „Tempest” był jednym z najszybszych tłokowych samolotów myśliwskich II wojny światowej. Stale rozwijany i doskorialony, stał się w końcowej fazie wojny groźnym pogromcą hitlerowskiej Luftwaffe. Z powodzeniem stosowany był również do zwalczania bomb latających typu V-l. którymi Niemcy w ostatniej fazie wojny atakowali Londyn i południową Anglię. Na samolocie tego typu latał w czasie wojny słynny francuski pilot Pierre Clos-termann, autor znanej u nas książki o tematyce wojenno-lotniczej pt. „Wielki cyrk”. Latali na nim również piloci polscy pełniący służbę w dywizjonach angielskich.

Samolot Hawker „Tempest” był jednosilnikowym, jednomiejscowym myśliwcem, konstrukcji całkowicie metalowej, uzbrojonym w 4 działka 20 mm zamontowane w skrzydłach oraz rakiety lub bomby. Napęd stanowił silnik typu Napier Sabre, w zależności od wersji o mocy od 2000 do 2850 KM.

Dane techniczne

Rozpiętość    12,5 m.

Długość    10,3 m.

Ciężar całkowity    4780 kG.

Prędkość maks. ponad 700 km/h. Model opracowano w skali 1:33

WSKAZÓWKI OGÓLNE

Zamieszczony w planach model należy do rzędu średnio trudnych i przy pewnej dozie cierpliwości i wprawy praca nad nim nie powinna przysporzyć większych trudności. Podstawowym warunkiem poprawnego wykonania modelu jest zachowanie jak największej dokładności przy wycinaniu części, zastosowanie dobrego kleju oraz unikanie zbytniego pośpiechu.

Plany zakładają wykonanie modelu metodą stykową z wyeliminowaniem wszelkiego rodzaju sklejek, zakładek itp. Metoda ta, wbrew pozorom, przy odrobinie wprawy jest łatwiejsza i pozwala uzyskać wysoką dokładność przy łączeniu poszczególnych segmei tów.

Godny polecenia jest doskonały klej „Butapren” sprzedawany w sklepach chemicznych w 50-gra-mowych opakowaniach w cenie 5,50 zł. Smarujemy nim obydwie klejone powierzchnie, po czym po lekkim przeschnięciu kleju stykamy je ze sobą i w miarę możliwości silnie dociskamy Z dodatkowych materiałów niezbędne są: tektura o grubości około 1 mm, drut żelazny 1—1,5 mm, parę szpilek i kawałek kalki technicznej. Narzędzia, których będziemy potrzebowali, to nożyczki, szczypce uniwersalne, linijka oraz ułamane skośnie żyletki.

OPIS BUDOWY Kadłub

Budowę rozpoczynamy od naklejenia na tekturę części wymagających wzmocnienia. Części te rozmieszczone są na ark. IV i oddzielone od pozostałych linią przerywaną.

Kadłub modelu składa się z pięciu segmentów oznaczonych kolejnymi numerami 1—5. Odpowiadające danym segmentom wręgi są oznaczone tymi samymi numerami i dodatkowo literami „a” i „b”. Jako zasadę należy przyjąć, że wycinamy tylko te elementy, które w danej chwili zamierzamy sklejać.

W pierwszej kolejności wycinamy wręgi la i lb, przy czym czynności tej należy poświęcić sporo uwagi, wycinając bardzo dokładnie, prowadząc cięcie środkiem linii obrysu. W środku tych wręgów ostrzem nożyczek wiercimy małe otworki, w których osadzone będzie łożysko wału śmigła. Następnie wycinamy .pokrycie pierwszego segmentu kadłuba (cz. 1) i formujemy je w kształt pierścienia poprzez kilkakrotne przeciągnięcie pomiędzy kciukiem a grzbietem noża lub nożyczek. Oba wręgi wklejamy przy krawędziach sklejonego pokrycia, rozpoczynając tę czynność od środka, w miejscu oznaczonym kreseczką. Pozostałe segmenty kadłuba wykonujemy w taki sam sposób. * Najlepiej będzie, jeśli każdy gotowy .segment kadłuba przykleimy natychmiast do poprzednio wykonanego. Przedtem należy jednak ze sklejonych płaszczyzn usunąć wszelkie drobne nierówności, przyszlifowując je na położonym na stole arkuszu papieru ściernego.

Chłodnica

Chłodnica składa się z obudowy (cz. 6) oraz wręgów 6a, 6b, 6c. W obudowę — po jej wycięciu i uformowaniu — wklejamy wręgi w kolejności i porządku uwidocznionym na rysunku nr 1. Gotową chłodnicę przytwierdzamy w oznaczonym miejscu w przedniej, dolnej części kadłuba. W podobny sposób wykonujemy owiewkę kabiny (cz. 7). Szkielet (cz. 7a) wklejamy do środka owiewki, a wzmocnienie kabiny (cz. 8 i 9) po wyschnięciu i dopasowaniu przyklejamy starannie do owiewki po zamocowaniu jej na kadłubie.

Stateczniki

Statecznik pionowy składa się z pokrycia (cz. 14) oraz wzmocnienia (cz. 14a). Przed sklejeniem należy płaszczyzny pokrycia statecznika starannie uformować. Dotyczy to szczególnie krawędzi natarcia i spływu (przód 1 tył statecznika) oraz jego części dolnej. Po nadaniu obydwu częściom pokrycia właściwego kształtu wklejamy u-sztywnienie (cz. 14a), mniej więcej na wysokości pionowej kreski oddzielającej statecznik od steru kierunku. Gotowy statecznik przytwierdzamy do kadłuba, zwracając uwagę na pionowe jego ustawienie.

Stateczniki wysokości (cz. 15 — prawy, cz. 16 —lewy) po sklejeniu osadzamy na wprowadzonym w kadłub dźwigarze (cz. 16a) i przytwierdzamy do kadłuba, zwracając uwagę na ich prostopadłe w stosunku do statecznika pionowego u-mocowanie.

Skrzydła

Środkowy element piata składa się z dwóch części' pokrycia (cz. 10 — prawa, cz. 11 — lewa) i ożebro-wania (cz. lOa, b, c oraz cz. lla, b, c). Sposób wykonywania obrazuje rysunek nr 2. Celem łatwiejszego zamocowania goleni podwozia wskazane jest wklejenie wewnątrz każdego kawałka elementu płata korka, w który później wbi" jemy drut, wzmacniający goleń podwozia. Należy pamiętać, że montaż ożebro wania rozpoczynamy od części lOc (w prawym skrzydle)