B (15)

Japoński samolot myśliwski Nakajima KI-44 SHOKI (TOJO)

Opracowanie graficzne i opisowe BOHDAN WASIAK—ŁÓDŹ

Oblatany w połowie 1940 roku KI-44 Shoki (Demon) był wyrazem radykalnego zwrotu japońskiej myśli lotniczej. Dotychczasowy nacisk, jaki kładziono na manewrowość, przeniesiono na takie walory jak uzbrojenie, szybkość oraz wznoszenie. Prototyp KI-44 oraz seria informacyjna, wyposażone zostały w silniki o mocy 1250 KM i uzbrojenie składające się z dwóch karabinów maszynowych 12,7 mm i dwóch kalibru 7,7 mm. Na wysokości 3500 m osiągnięto szybkość 550 km/h oraz szybkość wznoszenia ok. 1000 m/min. Początkowo KI-44 spotkał się z nieprzychylną opinią japońskich pilotów, nie przyzwyczajonych do wysokiego, na owe czasy obciążenia skrzydeł (ok 196 kg/m*) i wynikającej z tego dużej szybkości lądowania oraz niedostatecznej ich zdaniem manewrowości.

Ponieważ osiągi nowego myśliwca nie spełniały warunków postawionych przez dowództwo lotnictwa, płatowiec poddany został dość daleko idącym przeróbkom i udoskonaleniom. Przede wszystkim zmieniono jednostkę napędową instalując silnik o mocy 1520 KM oraz usunięto 7,7 mm k-my, zabudowując w ich miejsce karabiny o kalibrze 12,7 mm, co wg. ówczesnych standardów dawało wystarczającą siłę ognia. W późniejszym okresie pojawiły się wersje uzbrojone w działka 20 milimetrowe, a nawet 40 mm, przy czym te ostatnie okazały się bardzo skuteczne w walce z ciężkimi bombowcami B-24 i B-29, które w tym czasie rozpoczęły naloty na Japonię. Większe ilości KI-44 weszły do walki na frontach Dalekiego Wschodu dopiero w 1943 roku, uzyskując z uwagi na dobre osiągi, uznanie i sympatię pilotów. Szczególnie mocną stroną tego myśliwca były duże szybkości nurkowania i wznoszenia oraz dobre właściwości pilotażowe. W sumie do stycznia 1945 roku wyprodukowano ok. 1230 maszyn. Kryptonim „Tojo” nadany został przez Amerykanów celem identyfikacji oraz sprawniejszego przekazywania informacji środkami łączności. Kryptonimy miały również wszystkie inne typy samolotów japońskich.

Budowa

KI-44 SHOKI był jednomiej-scowym dolnopłatem, konstrukcji całkowicie metalowej z silnikiem gwiaździstym, chłodzonym powietrzem. Podwozie klasycznego typu z kółkiem ogonowym, całkowicie chowanym w locie. Celem zapewnienia kołom dostatecznej ilości miejsca, skrzydła w części przykadłubo-wej zostały znacznie wyoblone do przodu, co nadawało samolotowi charakterystyczną, łatwą do rozpoznania sylwetkę.

Jednostką napędową był czternastocylindrowy w układzie podwójnej gwiazdy, chłodzony powietrzem silnik Nakajima Ha. 109 o mocy 1520 KM.