r
POMIAR TEMPERATURY ŁAMLIWOŚCI ASFALTÓW WG FRAASSA
„Oznaczenie temperatury łamliwości wg Fraassa Tlam polega na określeniu temperatury jednakowej sztywności (equi-sztywności) asfaltu przy odkształceniu równym 0,016 warstwy asfaltu w r^sie O s i ustalonych umownych warunkach pomiaru?Wediug Van der Poela [8] temperatura łamliwości wg Fraassa .odpo-jMąda modułowi sztywności asfaltu wynoszącemu 1,1 ■ 108 Pa, dla czasu obciążenia 11 s. W tei temperaturze asfalt wykazuje penetracja 1 75-0,1 mm. Temperatura łamliwości asfaltów wg Fraassa jest tg najwyższa temperatura,
. w której warstwa-asfaltu nałożona na płytkę stalowa, oziębiona ze stałą szybkością, zarysowujesię Inb peka po iei zgięciu (PN-C-0413Ó:1989).
" Pomiar polega na oziębianiu ze stałą prędkością płytki stalowej z naniesioną warstwa badanego asfaltu o grubości 0,5 mm i przeprowadzeniu prób zginania, poczynając od temperatury o 10°Ć wyższej od przewidywanej tempera-tury łamliwości co 1 min, aż do temperatury, w której pojawi się rysa lub , pęknięcie warstwy badanego asfaltu. Temperaturę tę należy przyjąć jako temperaturę łamliwości badanego asfaltu.
□ Aparatura i materiały
Do pomiaru temperatury łamliwości wg Fraassa używa się aparatu (rys. 1.9), w skład którego wchodzą:
— urządzenie do zginania płytki (2), zbudowane z dwóch rurek umieszczonych współosiowo i zapewniające przesuwanie wewnętrznej rurki względem wewnętrznej w górę i w dół za pomocą naciągu stożkowego (10) obracanego korbą (13); na dolnych końcach obu rurek są przytwierdzone uchwyty z rowkami; w czasie przesuwania wewnętrznej rurki odległość między rowkami uchwytów powinna równomiernie zmniejszać się od największej 40±0,1 mm do najmniejszej 36,5±1 mm,
— płytki z nierdzewnej, sprężystej, hartowanej stali, o długości 41±0,05 mm, szerokości 20±0,2 mm i grubości 0,15±0,02 mm,
— probówka szklana o średnicy 37±1 mm i wysokości ok. 210 mm (5), w której umieszcza się urządzenie do zginania płytki,
— naczynie Dewara o średnicy wewnętrznej 75+5 mm, w którym jest umocowana za pomocą korka (9) probówka wewnętrzna (5),
— termometr szklany o zakresie pomiarowym od -38 do +30°C, z dokładnością do ±0,5°C,
— sekundomierz,
— rozpuszczalnik,
— mieszanina oziębiająca: izooktan lub alkohol etylowy ze stałym dwutlenkiem węgla; dopuszcza się stosowanie innych środków oziębiających,
— środek osuszający: wysuszony chlorek wapnia lub żel krzemionkowy,
— sito metalowe o wymiarach boku oczka 0,7 mm.
na urządzenia do zginania płytki, 4 - zewnętrzna probówka szklana, 5 — wewnętrzna probówka szklana, 6 — pierścień korkowy do umocowania probówki szklanej zewnętrznej (4) w cylindrze, 7 — pierścień korkowy do podtrzymania wewnętrznej probówki, 8 — otwór do wprowadzania zestalonego dwutlenku węgla, 9 — pierścień korkowy do umocowania urządzenia do zginania płytki, 10 — stożek, 11 — śruba regulująca, 12 — termometr, 13 - korba, 14 — wewnętrzna rurka urządzenia do zginania płytki
□ Przygotowanie próbek
Odwodniona i stopiona próbkę asfaltu przesączyć przez sitoj dokładnie wy-mieszać w celu całkowitego usunięcia pęcherzyków powietrza. Płytki stalowe przemyć- rozpuszczalnikiem, oczyścić i osuszyć, a następnie zważyć z dokładnością do 0,01 g. Przez przeprowadzenie próby zginania płytki ręcznie (kilkakrotnie) określić tę powierzchnię płytki, która przy zginaniu uwypukla się i nanieść na nią 0,40±0,01 g asfaltu. Rozprowadzić asfalt tak, aby cała płytka była pokryta równomierną warstwą asfaltu. Powierzchnię asfaltu .ngtmżnip ogrzewać palnikiem o płomieniu szerokości ok. 5 mm i długości 5-10 mm w celu usunięcia pęcherzyków powietrza z asfaltu, do otrzymania gładkiej powierzchni. Czas czynności związanych ze stopieniem asfaltu i rozprowadze-
69