150
W rzeczywistości zależność (10.1) jest nieliniowa. Charakterystyki stosowanych najczęściej termoelementów są znormalizowane.
Układy pomiarowe stosowane w przyrządach do pomiaru temperatury z przetwornikami termoelektrycznymi są woltomierzami do pomiaru małych napięć stałych (miliwoltomierze elektroniczne i cyfrowe).
Problemem praktycznym jest zapewnienie stałej temperatury odniesienia 90. Jest to warunkiem poprawnego pomiaru temperatury. W tym celu stosuje się układy do kompensacji wpływu zmian temperatury odniesienia [1] lub umieszcza się spoiny odniesienia w stałej temperaturze. Zmiany temperatury odniesienia są przyczyną dodatkowych błędów pomiarów.
Obecnie produkuje się termoelementy o charakterystyce niezależnej od temperatury w zakresie od 0° do 50° C. Tego typu termoelementy nie wymagają układów do kompensacji zmian temperatury odniesienia.
Termoelementy są stosowane do pomiaru różnicy temperatur. Górny zakres pomiarowy jest zależny od zastosowanych materiałów i wynosi około 2000° C.
Termoelementy z materiałów półprzewodnikowych nie są jeszcze powszechnie stosowane w praktyce pomiarowej.
Przetworniki rezystancyjne (metalowe) działają na zasadzie zmiany rezystancji niektórych metali pod wpływem temperatury. Przetworniki te nazywane są termometrami rezystancyjnymi, a ich równanie przetwarzania określone jest zależnością:
Rs = R0[1 + aR(9 - S0) + Pr(S - 90)2] (10.2)
przy czym: Rs, R0 - rezystancje termometru w temperaturach 9, 90,
9, 90- temperatura mierzona i odniesienia,
aR, pR - temperaturowe współczynniki zmiany rezystancji.
Termometry metalowe charakteryzują się dużą stabilnością i powtarzalnością charakterystyk w czasie. Zakresy pomiarowe stosowanych najczęściej termometrów metalowych wynoszą:
- dla platyny od -200° C do +900°C,
- dla niklu od -60° C do +180°C,
- dla miedzi od -50°C do +180°C.
Platyna jest materiałem, z którego wykonuje się termometry wzorcowe.
Dla małych zakresów pomiarowych można przyjąć, że równanie przetwarzania ma charakter liniowy. Wartości współczynnika aR określają zakres zmian rezystancji w funkcji temperatury. Wartości aR dla najczęściej stosowanych materiałów (platyna, miedź) są rzędu 4 • 10'3 łC1.
Ze względu na to, że rezystancje R0 termometrów najczęściej są równe R0 = 100 Q, można obliczyć, że zmiany rezystancji termometru przy zmianie temperatury o 10 K są rzędu 4 O. Stąd wynika, że układy pomiarowe termometrów rezystancyjnych są układami mostkowymi wychyleniowymi, przy czym bardzo ważne jest, aby prąd pomiarowy przepływający przez termometr nie