89961

Dla gazów rzeczywistych zależność ta jest modyfikowana do postaci:

P=

p M

z RT gdzie z - współczynnik ściśliwości gazu.

W przepływach cieczy rzeczywistych występują siły ścinające:

Stosunek siły ścinającej F do pola powierzchni A nazywa się naprężeniem ścinającym i jego wielkość dla przepływu płynu rzeczywistego została opisana przez Newtona zależnością:

F    dw

—=T=-n-—

A    dy

Z równania tego wynika, że naprężenia ścinające powodujące wzajemne przesuwanie się dwóch warstw cieczy oddalonych od siebie o odległość dy jest wprost proporcjonalne do gradientu prędkości w tym kierunku. Współczynnik proporcjonalności r| nazywa się współczynnikiem lepkości dynamicznej, lepkością dynamiczną lub po prostu lepkością. Dla płynów newtonowskich, tj. gazów i większości cieczy np. wody, oleju, alkoholu itp. Jest to wielkość stała zależna tylko od temperatury. Wymiar współczynnika lepkości dynamicznej wynika oczywiście z równania Newtona:

-t—hl—

[rj = ——3~s = Pa -s m

Wśród płynów „nienewtonowskich” czyli nie stosujących się do prawa Newtona można wymienić galarety, pasty, farby olejne, szlamy, zawiesiny itp.

Średnia prędkość płynu

Przepływ płynu przez rurociąg może zaistnieć wtedy, gdy w rozpatrywanym wycinku rurociągu wystąpi gradient ciśnienia. Można to powiedzieć inaczej: gradient ciśnienia >° wywołuje ruch płynu m > 0 (strumień masy płynu jest większy od zera). Jak wytworzyć taki gradient ciśnienia? Dla cieczy najprostszym sposobem jest pochylenie rurociągu, to znaczy, zastosowanie różnicy poziomów pomiędzy wlotem i wylotem. Innym sposobem może być zastosowanie pompy lub dla gazu wentylatora czy dmuchawy.

Badania doświadczalne wykazały, że prędkość płynu w rurociągu nie jest stała. Największa jest w osi rury, a najmniejsza w pobliżu ścianki. Spowodowane jest to tarciem płynu o ścianki rury, a także tarciem wewnętrznym (lepkością).

2