CCF20131128035

38 Stanisław Gotąb

Każdy centyl posiada oznaczony rząd lub inaczej rangę centylową, której odpowiadają określone wartości danej cechy. Centyl rzędu p jest taką wartością cechy, od której mniejszych jest p%, a większych 100 - p% obserwacji. Graficznym obrazem normy centylowej są tzw. siatki centylowe.

Siatki centylowe umożliwiają:

-    proste, a zarazem precyzyjne określenie położenia badanego osobnika na tle zmienności wymiarów w grupie wiekowej i środowiskowej, do której on należy,

-    porównanie ukształtowania cech różnie mianowanych,

-    śledzenie indywidualnych linii rozwoju, z uwzględnieniem tempa i harmonii rozwoju,

-    określenie wieku rozwojowego, np. stopnia zaawansowania w rozwoju morfologicznym czy zębowym,

-    wychwytywanie zaburzeń w rozwoju fizycznym,

-    prognozowanie dorosłej wysokości ciała.

Dane pomiarowe, na podstawie których konstruowane są normy rozwojowe, powinny pochodzić z prób losowych, reprezentatywnych z uwagi na liczebność, środowisko (duże miasto, małe miasto, wieś, region) i aktualność czasu badań.

Tabela 6. Charakterystyka liczbowa wysokości i masy ciała chłopców krakowskich w wieku 4-20 lat (wg „Dziecko krakowskie 2000")

Wiek	N	Wysokość ciała				Masa ciała
		X	Sx	SD	V	X	Sx	SD	V
4	52	105,5	0,59	4,27	4,0	17,8	0,29	2,11	11,9
5	89	110,6	0,52	4,87	4,4	19,4	0,26	2,46	12,7
6	89	117,6	0,57	5,34	4,5	22,0	0,38	3,61	16,4
7	72	124,6	0,56	4,73	3,8	25,2	0,46	3,91	15,5
8	133	129,5	0,50	5,76	4,5	28,3	0,49	5,70	20,1
9	194	134,0	0,43	5,97	4,5	31,0	0,51	7,17	23,2
10	126	140,9	0,57	6,36	4,5	35,4	0,71	7,97	22,5
11	138	145,9	0,59	6,91	4,7	38,8	0,74	8,70	22,4
12	198	150,8	0,52	7,36	4,9	41,8	0,70	9,86	23,6
13	143	158,3	0,74	8,85	5,6	47,6	0,90	10,79	22,7
14	262	165,7	0,51	8,29	5,0	52,8	0,86	10,45	19,8
15	188	171,8	0,57	7,77	4,5	59,4	0,72	11,78	19,8
16	233	174,9	0,45	6,87	3,9	63,7	0,72	11,04	17,3
17	166	176,3	0,49	6,29	3,6	65,8	0,75	9,71	14,8
18	184	178,0	0,51	6,94	3,9	68,7	0,78	10,53	15,3
19	89	179,2	0,65	6,10	3,4	70,3	0,99	9,36	13,3
20	53	178,1	0,79	5,75	3,2	71,9	1,27	9,23	12,8