CCI00193

■

i 1 ILI •

kandydatów mogą dokonywać grupy wyborców, partie polityczne (co jest ęstszą praktyką) bądź sam zainteresowany kandydowaniem (jak np. Perot —.ran i i wyborczej r. 1992). Ta sama osoba może sprawować urząd prezy-nie dłużej niż dwie, czteroletnie, kadencje.

Prezydencka kampania wyborcza składa się z trzech etapów: 1) nominacji ycatów przez partie polityczne; 2) wyborów powszechnych; 3) wyboru preria przez kolegium elektorów.

Aa 1. Obecnie, w większości przypadków, wstępną fazą uzyskania partyj-neminacji są (wspomniane wcześniej) prawybory, służące sondażowi opinii cznei co do szans prezydenckich kandydatów. Ostateczna decyzja o nomi-kandydatów zapada na konwencjach krajowych obu głównych partii. De-i na konwencję ze stanów, w których przeprowadzono prawybory, związa-icn wynikami i dopiero w sytuacji, gdy kandydat nie został wybrany rwszym głosowaniu, mogą wysuwać inne kandydatury w dalszych głoso-ch. Wybrany kandydat danej partii ma przywilej dobrania sobie kandyda-na wiceprezydenta. Brak szerokiej kampanii dotyczącej stanowiska wice-*nta wiąże się z jego konstytucyjnie niewielkim zakresem uprawnień: i on tytularną funkcję przewodniczącego Senatu, zastępuje prezydenta w idku jego niezdolności do wykonywania obowiązków oraz w przypadku izr.ienia urzędu prezydenta (śmierć, ustąpienie lub usunięcie przez Kongres ie z procedurą impeachment) obejmuje go i sprawuje do końca kadencji, fektem krajowych konwencji partyjnych jest oprócz wyboru kandydata panii przyjęcie prezydenckiego programu wyborczego - narzędzia głów-propagandowego służącego agitacji wyborczej, rzadko stanowiącego pro-reakzowany przez kandydata po objęciu przezeń urzędu prezydenta.

Aa 2. Decydujące znaczenie dla wyboru prezydenta ma głosowanie po-hne. w którym wprawdzie nie wybiera się bezpośrednio prezydenta tylko Drów (z każdego stanu tylu, ile dany stan ma miejsc w Kongresie), ale mają bowiązek respektować preferencje wyborców. Oznacza to, że kandydat panii, który uzyskał w danym stanie większość, otrzymuje wszystkie dary elektorskie tego stanu.

Aa 3. W tej sytuacji wyniki wyborów znane są już po obliczeniu wyników ania powszechnego (w listopadzie) i głosowanie kolegium elektorskiego □dniu) stanowi jedynie zadośćuczynienie formalnemu wymogowi konsty-2. CHARAKTERYSTYKA POZYCJI USTROJOWEJ PREZYDENTA

nen kański system rządów określany jest jako prezydencki, gdyż pozycja a władzy wykonawczej zapewnia mu w życiu publicznym szczególną porównaniu z dominującą na kontynencie europejskim formą rządów entamych. Twórcom Konstytucji USA obca była zasada podporządko-rzzekutywy ciału przedstawicielskiemu; prezydent wybierany w zasadzie

199