CCI20130725027

29

1.4. Samooczyszczanie wód

mieszanie wody oznaczające wyrównanie temperatury i zawartości tlenu. Osady ściekowe dopływające do odbiornika wraz ze ściekami sedymentują i zachodzi ich rozkład anaero-bowy na dnie. Uwalniane przy tym metan i kwasy tłuszczowe dyfundują do wyższych warstw i podlegają dalszym przemianom, tlenowym bądź beztlenowym.

1.4.2. Wody płynące

Na samooczyszczanie wód płynących składają się następujące procesy jednostkowe:

-    wymieszanie i rozcieńczenie ścieków;

-    sedymentacja zawiesin;

-    adsorpcja i mineralizacja zanieczyszczeń;

-    pobór tlenu z atmosfery - reaeracja wód odbiornika.

Wymieszanie i rozcieńczenie ścieków

Ścieki wprowadzone do rzeki początkowo płyną w postaci strugi, a następnie mieszają się z wodą odbiornika. Wymieszanie i związane z tym rozcieńczenie ścieków wodami odbiornika wpływa na proces samooczyszczania przez zmniejszenie zapotrzebowania tlenu i ewentualne zmniejszenie stężenia związków toksycznych. Mieszanie warstw wody korzystnie wpływa na zdolność natleniania, kontakt zanieczyszczeń organicznych z mikroorganizmami oraz ułatwia dyfuzję z wody do atmosfery gazowych produktów przemiany materii, takich jak C0₂ i N₂.

Sedymentacja zawiesin

W określonych warunkach hydraulicznych, to znaczy przy prędkości przepływu mniejszej od 0,05 m/s, większość zawiesiny łatwo opadalnej sedymentuje na dno odbiornika. W wyniku sedymentacji z jednej strony jakość wody poprawia się natychmiast bez zmniejszania ilości tlenu w odbiorniku, z drugiej jednak strony duże ilości sedymentującej zawiesiny przykrywające dno mogą powodować odcięcie tlenu organizmom bentosowym i powstanie tam strefy beztlenowej. Beztlenowy rozkład zawiesiny organicznej wiąże się z powstawaniem takich produktów przemiany materii, jak NH₄⁺, siarkowodór, tlenek węgla(IV) czy metan. Ponadto cząsteczki tworzących się gazów mogą wynosić na powierzchnię osady denne, powodując wzrost zużycia tlenu. Zdeponowane na dnie osady mogą być także przenoszone i wprowadzane w ruch na długim odcinku rzeki w stanach nagłych przyborów wód, po czym ponownie mogą być odkładane na zakolach, lub też na odcinkach o malej prędkości przepływu (poniżej 0,05 m/s).

Adsorpcja

Zanieczyszczenia organiczne wprowadzone do odbiornika ulegają adsorpcji na drobnych cząsteczkach zawieszonych w wodzie, na powierzchniach ciał stałych i roślinności peryfito-