Chemia23

1’r/yklml 2

\

Niiiysnj w/oi pizeslizenny związku < >| >r. 111« ■ jm » mr.iępującym wzoimi Fischera:

II

i in	1 1
1 1U T I	1 1 TT
n T-T	11 T^T
ii	n

H

Rozwiązanie

1 krok. Wskazanie asymetrycznego atomu węgla.

H

T I	T T
11 un	L1 * TT
1 HJ T T	11 TT
rl T_I	1 i U
n	M

H

2 krok. Narysowanie uproszczonego wzoru Fischera (na wzorze i m oznaczamy położenie nie poszczególnych atomów, ale całych grup pol.i czonych z asymetrycznym atomem węgla).

CH₃

HO-

— H

2^{1 A}5

C,H

3 krok. Narysowanie schematycznego modelu cząsteczki.

CH₃

c₂h₅

4 krok. Narysowanie wzoru przestrzennego.

cą

c—c₂h₅

HO

y ^XH

Wzory Fischera są szeroko stosowane w chemii organicznej, spot l ,i cie się z nimi między innymi podczas omawiania budowy aminokwa i cukrów.

Poleceni,i kontrolne

Narysuj w/oi v I im lir i ,i w il n h ,|i icni/umciów:

. i) I m 11; 111 o ¹ aminy li) ■ I (III'UiiiioIh^,I\s;iihi, e) d dibromopcnlnnu.

I’i/cclstaw naslępująct .liiikliny, opisane w/.oraini przestrzennymi, za pomoc;} wzorów I ischcin:

a)    b)    c) OH

cooh    cno    h_x A cno

C- —ch₂oh ^H' oh

C''

/

I.N

H

c—-ch₃

/C_x

H^x V 'CH₂OH OH

• Narysuj wzory przestrzenne następujących związków opisanych wzorami Fischera:

a) COOH b) CHO

NIF-

H-

-H

H

H-

HO-

-OH -H CH.OH

1’odsumowanie

.leżeli w wiązce światła wygasimy wszystkie płaszczyzny drgań poza p ilną, to takie światło nazywamy światłem spolaryzowanym.

Do polaryzacji światła służy polaryzator, natomiast do określania po-lii/.enia płaszczyzny światła spolaryzowanego służy polarymetr. Polarymetry wykorzystuje się do badania związków czynnych optycznie.

/wiązki czynne optycznie mają specyficzną budowę cząsteczek - są pozbawione płaszczyzny symetrii. Cząsteczki czynne optycznie zawierają usymetryczne atomy węgla, czyli atomy węgla połączone z czterema różnymi podstawnikami. Przykładem cząsteczki czynnej optycznie, czyli mającej czteiy różne podstawniki, jest 2-chlorobutan o wzorze:

CH₂—CH—CHo—CH,

‘ I ‘

Cl

W powyższym wzorze gwiazdką zaznaczono asymetryczny atom węgla.

( /ąstcczki mające asymetryczne atomy węgla tworzą izomery wygląda-in c jak odbicia lustrzane - nazywane enancjomerami.

( /.ąstcczki mające więcej niż jedno centrum asymetrii tworzą większą liczbę stereoi/omeiow. Niektóre z nich są względem siebie cnancjomera-nii natomiast inne dia\lcieoiyomcrami. '/.wiązki tworzą parę diaslereo

I