Chemia26

Przyklml I

\

\

Podaj na/wę syslemalyc/ną związku o .podamm pmii. < i w/oi/e:

IICC CII CII Oli

I

CH_a

I “

CH,

Rozwiązanie

Alkohole mogą zawierać w cząsteczce wiązania podwójne luli potrójne.

1 krok. Wybór łańcucha głównego i ponumerowanie atomów węgla.

W powyższym związku występują dwa ważne fragmenty struktury, kiom - zgodnie z tym, co już wiemy - powinny otrzymać jak najniższe nu mc i v Są to atomy węgla położone bezpośrednio przy wiązaniu potrójnym oia, atom węgla połączony z grupą —OH. Grupa —OH jest ważniejsza m, wiązanie wielokrotne, dlatego łańcuch główny numerujemy tak, aby alom węgla połączony z grupą —OH dostał jak najniższy numer:

HC=C—ĆH—CII —OH

ch₂

I

ch₃

Główny łańcuch węglowy, prócz atomu węgla związanego z grupą —Ol I musi zawierać także atomy węgla połączone wiązaniem potrójnym. Z;i uważcie również, że główny łańcuch węglowy w powyższej cząsteczce ni< jest wcale łańcuchem najdłuższym, ten bowiem nie zawiera grupy —Ol I

I IC=C—CH—CH₂—OH

CH_:    najdłuższy łańcuch węglowy

I •    nie jest łańcuchem głównym,

CH,    bowiem nie zawiera grupy —OH

2 krok. Określenie położenia grupy —OH oraz wiązania potrójnego w cząsteczce.

Łańcuch główny powyższego alkoholu pochodzi od węglowodoru o na zwie but-3-yn, zgodnie z przyjętą numeracją. Chcąc zaznaczyć obecnosi i położenie grupy —OH w cząsteczce tego związku, dodajemy do nazvw węglowodoru przyrostek -ol wraz z numerem atomu węgla połączonego z grupą —OH: but-3-yn-1 -ol.

3    krok. Podanie nazw i położeń podstawników.

11( =Ć—ĆH—CH_:—OH CH,

2-etylo-

I '

CH,

4    krok, Podanie pełnej nazwy związku. 3-elylobut-3-yn-l-ol.

.1 V ;i Izomeria alkoholi

\lkohnlc podobnie pil. węgli >\\ miniy i u li ehlomwcopochodne, wyli | u i p i w poślini rożnych i/oiihiov\ < I u ; k jednoznacznie podać wzór 'u kszcj cząsteczki alkoholu, należy więc posłużyć się wzorem slruklu-i uliiytu lub pólstmkluralnyni, nie zaś sumarycznym.

Szereg homologiczny alkoholi nasyconych rozpoczyna metanol .. wzorze Cl l,OH. Etanol o cząsteczce większej o grupę —CH₂— od .(sieczki metanolu i wzorze sumarycznym C,H,OH nie tworzy jesz-/» izomerów, ale już propanol C,H₇OH występuje w postaci dwóch i 'oinerów:

1 io—ch₂—ch₂—ch,

propan-1-ol

(n-propanol)

Wzór ogólny • łańcuchowych alkoholi nasyconych ma postać

Ćifhn + 1OH.

CH₃—CH—CH, OH

propan-2-ol

(izopropanol)

1'i/ykład 2

’ opisz wzory strukturalne i podaj nazwy wszystkich alkoholi o wzorze miiarycznym C₄H₉OH.

Uo/wiązanie

i l.mk. Wypisanie wszystkich izomerów o prostym łańcuchu węglowym, i i/niących się położeniem grupy —OH.

CII,—CH,—CH,—CH,

I

OH

butan-1-ol

CH,—CH—CH,—CH,

' I '

OH

butan-2-ol

kmk. Wypisanie wszystkich izomerów o łańcuchu z jednym podstawni-1In metylowym, różniących się położeniem grupy —OH.

CH,    CH,

CH,—CH—CH,

I ‘

OH

metylopropan-1-ol

CH,—C—CH, OH

metylopropan-2-ol

hi- ma możliwości innego umiejscowienia grupy —OH w cząsteczce mriylopropanu, gdyż na przykład struktura:

CH,—OH

I “

CH₃—CH—CH,

i* i lylko innym sposobem przedstawienia podanego już powyżej wzoru indylopropan-1 -olu.