choroszy4

64

która napędza suport 2 tokarki jest osadzona w nim tak, że może wykonywać ruchy dookoła własnej osi. Ruchami steruje liniał korekcyjny 1 i wywołuje w określonych chwilach pożądane mikroprzesunięcia suportu. Ideowy schemat urządzenia korekcyjnego do kompensacji nierównomiemości obrotu stołu frezarki obwiedniowej przedstawiono na rysunku 3.17. Odstępstwa od kształtu kołowego krzywki korekcyjnej wywo-

Rys. 3.17. Schemat urządzenia korekcyjnego

łują dodatkowy ruch mechanizmu różnicowego, dzięki któremu ruch obrotowy ślimaka jest przyspieszony lub opóźniony, zależnie od potrzeby (rys. 3.18). Przedstawiono na nim wykresy odchyłek po-działki dla 120-zębnej ślimacznicy obrobionej na frezarce obwiedniowej bez urządzenia korekcyjnego (linia przerywana) i z urządzeniem korekcyjnym (linia ciągła). Jak wynika z porównania tych wykresów, początkową, największą

25-

__

przed torekęją

20 -

1-

t 7

r-

potorekg

i

n ■

k

J / r ;r

i 3bt

" '

n-

\x

-U

-fr

k

5- 0

5lsi

&

20

n/' <0

>5:

x\ (0

co

*

*1: fOC

s|4iV (Z

Rys. 3.18. Wykres odchyłek podziałki w ślimacznicy obrabianej bez urządzenia korekcyjnego oraz z urządzeniem korekcyjnym: z₂ =120, m = 11 mm

odchyłkę wynoszącą 26 mikrometrów udało się dzięki urządzeniu korekcyjnemu zmniejszyć do 7 mikrometrów.

W przypadku frezarek ob-wiedniowych można wydłużyć okres ich dokładnej pracy dzięki zastosowaniu dwóch przekładni ślimakowych dla napędu stołów obrabiarki (rys. 3.19).

Przekładnia o mniejszym module i dużej liczbie zębów jest wykorzystywana do obróbki dokładnej. Druga zaś, o większym module i mniejszej liczbie zębów - do obróbki zgrubnej i szybkich ruchów na-stawczych obrabiarki.

Obecnie buduje się również obrabiarki ze specjalnymi korygującymi układami sterowania. Impuls potrzebny do mikroruchu kompensującego niedokładności elementów napędu otrzymuje obrabiarka w wyniku pomiaru aktualnie obrabianego przedmiotu. O ile liniały i krzywki korekcyjne powodują tylko, że przesuwy suportu lub kąt obrotu stołu są w obrabiarce nie obciążonej bliższe teoretycznym, o tyle korygujący układ sterowania uwzględnia również i inne czynniki, przede wszystkim zaś odkształcenia całego układu OUPN, co dla wyniku obróbki może mieć duże znaczenie.

Rys. 3.19. Układ dwóch przekładni ślimakowych dla napędu stołu frezarki