Oznaczanie wirusobójczego działania preparatu dezynfekcyjnego wykonywane jest metodą zawiesinową. Zdolność preparatu dezynfekcyjnego do inak-tywacji wirusów należy określić bez obciążenia oraz z obciążeniem białkowym. Jako preparaty białkowe stosowane są: płodowa surowica cielęca oraz albumina bydlęca. Działanie preparatu w danym stężeniu powinno być oznaczone w co najmniej trzech czasach. Pozwala to na wykreślenie krzywej obrazującej przebieg kinetyki procesu inaktywacji wirusów. W oznaczeniach zawsze należy uwzględnić minimalny czas inkubacji równy 5 min.
Oznaczenia kontrolne wykonywać należy równolegle z podstawowymi oznaczeniami. Określanie miana infekcyjnego wirusów przeprowadzane jest w identyczny sposób jak test właściwy, lecz bez dodatku preparatu dezynfekcyjnego. Równolegle wykonywane są trzy mianowania:
1) jedną część wirusa należy połączyć z dziewięcioma częściami jałowej wody bidestylowanęj,
2) jedną część wirusa należy połączyć z jedną częścią płodowej surowicy cielęcej i z ośmioma częściami jałowej wody bidestylowanęj (końcowe rozcieńczenie surowicy wynosi 10%),
3) jedną część wirusa należy połączyć z jedną częścią 2% albuminy bydlęcej i z ośmioma częściami jałowej wody bidestylowanęj (końcowe rozcieńczenie albuminy wynosi 0,2%).
Zdolność preparatu dezynfekcyjnego do inaktywacji cząstek wirusowych oblicza się na podstawie różnicy między wysokością miana infekcyjnego w próbach kontrolnych a wysokością miana w próbach zawierających określone stężenie badanego preparatu. Jako kryterium właściwości wirusobójczych de-zynfektanta przyjęto spadek miana infekcyjnego wirusa o 4 log.
Piśmiennictwo
I. Chroboczek J., Zagórski W.: Wirusologia molekularna. PWN, Warszawa 1983.-2. Clona-li M. i wsp.: Quantitative molecular methods in virology. Arch. ViroI., 1995, 140, 1523.-3. Dóerfler W.. Bdhm P. (eds): The molecular repertoire of adenoviruses. Springer, Berlin, 1995. -4. Fresheny R. Jj Culture of animal cells: A manuał óf basie tcchniquc. New York. Alan R. Loss-Wi-ley 1983. - 5. Guidelines of BGA and DW for testing the efTectiveness of Chemical disinfecuns against virus; Zbl. Hyg., 1990, 189, 554. - 6. Her C., Welnshllboum R.M.: Rapid rcstriction mappmg by use of long PCR. Bio-Techniques, 1995, 19, 5300. - 7. Ingham K.C- Protein predpiution with polyethylene glycol. W: Methods in Enzymology, vol. 104, part C (S.P. Colo-wiek, N.O. Kapłan red.). Academic Press, Orlando 1984. — 8. Jutich W-D. i wsp.: Hyg. Med., 1993, 18,303. - 9. Litwińska B.: WIHE Wewn., 1992, 29,46. - 10. Litwińska B.. Biesiadecka Aj Metoda oznaczania aktywności wirusobójczej preparatów dezynfekcyjnych. Wyd. Metod. PZH, 1993.
II. Morel P.: Conccntration; Animal Celi Biotechnology, 1985, 2, 185-216. - 12 McSharry J.J.: Uses of flow cytometry in virology. Clin. Microbiol. Rev., 1994, 7, 576. - 13. Sąmbrook J., Fritsch E.F.. Maniatis T.: Molecular cloning. Cold Spring Harbor Lab., New York 1989. -14. Wtulę D. O.. Fenner F.J.: Medical Yirology, Acad. Press, San Diego, NY, Boston, London, 1994,1
Zakażenie wielokomórkowego organizmu zwierzęcego i ludzkiego rozpoczyna się z chwilą bezpośredniego kontaktu, interakcji wirusa z wrażliwą komórką. Zależy więc przede wszystkim od drogi zakażenia i cech wirusa zakażającego. Mogą to być komórki układu oddechowego, pokarmowego, moczowego, płciowego, komórki skóry, spojówek, składniki krwi (p. również rozdz. 9 - Wirus a organizm).
Należy jednak pamiętać, że zakażenie określonej wrażliwej komórki, np. komórki epitelialnej błony śluzowej nosa, replikującej danego wirusa, nie oznacza, że tylko ten typ komórki tak umiejscowionej w organizmie jest na tego wirusa wrażliwy. Wirusy grypy zakażają komórki układu oddechowego, ale ich na-mnażanie następuje również w komórkach układu chłonnego, wątrobie, nerkach, mięśniu sercowym, a także w komórkach innych narządów i tkanek. Namnażają się ponadto nie tylko w komórkach człowieka, ale i innych zwierząt, jak fretki, białe myszy, zarodki kurze (błony płodowe i same zarodki). Są również jednak i organizmy, których komórki nie replikują określonego wirusa, a które są oporne na takie zakażenie.
Zakażenia oddechowe stanowią w ogóle wdzięczny model do badania zależności wirus-komórka, a wtórnie do badania zasiedlania określonych komórek i tkanek oraz przenoszenia zakażeń do odległych tkanek i narządów, właśnie jako następstwo pierwotnego zakażenia komórki leżącej na drodze wniknięcia wirusa. Tabela 7 ilustruje tę sytuację.
Tabela 7. Zakażenie komórkowe pierwotne i wtórne na przykładzie zakażenia oddechowego*
Ostre zakażenie błon śluzowych z replikacją wirusa (przykłady wirusa) |
Zasiedlenie komórek błon śluzowych |
Zakażenie wtórne, narządowe następstwo replikacji na błonach śluzowych |
RS, parainflucnza, grypa, en-terowirusy, rinowirusy, HSV |
Wirus Epstcina-Barr, adeno-wirusy, papilloma |
Herpeswirusy (V-Z, HSV 6, 7). wirusy nagminnego zapalenia ślinianek przyusznych, odry, różyczki, kleszczowego zapalenia mózgu 1 |
• Częściowo wg: P. F. Wright i wsp., 1996.
63