Struktura gruntu, składającego się z ziaren i cząstek, pomiędzy którymi znajdują się pory, sprawia iż może on mieć różne zagęszczenie, w zależności od upakowania cząstek (rys. 3.1).
Rys. 3.1. Zmiana objętości porów w piasku w miarę jego zagęszczania: a) objętość piasku najbardziej luźnego, b) objętość w naturze (pośrednia), c) objętość piasku najbardziej zagęszczonego
.c
• *«*i 6
Stopień zagęszczenia gruntów sypkich jest to iloraz różnicy pomiędzy objętością maksymalną i naturalną danej masy gruntu i różnicy pomiędzy objętością maksymalną i minimalną. Oznacza się go symbolem In (liczba niemianowana) i wyznacza z zależności
(3.1)
j
D ~ Vmax
gdzie:
V - objętość gruntu w stanie naturalnym [cm3],
Fmax — objętość gruntu przy najluźniejszym ułożeniu ziaren [cm3], kmin - objętość gruntu przy najbardziej gęstym ułożeniu ziaren [cm3].
Stopień zagęszczenia gruntów sypkich bada się w celu określenia stanu gruntu zalegającego w podłożu fundamentów projektowanej budowli oraz sprawdzenia zagęszczenia wykonywanych nasypów ziemnych.
Można go wyznaczyć także na podstawie znajomości wskaźnika porowatości naturalnej, wskaźnika porowatości maksymalnej oraz wskaźnika porowatości minimalnej (p. 5).
poi nwntością gruntu n (liczba niemianowana) nazywa się stosunek objętości jiuiow IV zawartych w danym gruncie do objętości całkowitej próbki V (szkielet 'mailu i pory) (rys. 3.2)
Iobjętość porów w próbce [cm11,
I całkowita objętość próbki [cm3].
v =
Vp |
9az A | ||
Vw |
=- ciecz - |
Vw = Vp |
gaz lub ciecz |
Vs |
Sg szkielet Ja gK; gruntowy |
Vs |
X s/kiclot W g gruntowy ^ |
yiSiir |
Rys. 3.2. Fazy w gruncie
Wobec trudności bezpośredniego pomiaru objętości szkieletu i objętości porów posługujemy się metodą pośrednią, opartą na znajomości gęstości właściwej i gę ilości objętościowej szkieletu gruntowego (wyznaczonych laboratoryjnie).
Ponieważ objętość całkowita próbki gruntu jest sumą objętości szkieletu gruli (owego i porów zawartych w danej próbce gruntu, to ze wzoru na porowatość otrzymujemy:
VP =n-V,
(3.3)
(3.4)
vs =V-VP =(1 -n)V.
Ponieważ gęstość właściwa szkieletu gruntowego wyraża się jako
(3.5)
(3.ó)
ms=Vg-pa={\-n)-V-pa,
(3.7)
V.