POMIAR ŚREDNIC OTWORÓW
Pod pojęciem pomiar średnicy otworu rozumie się pomiar średnicy otworu cylindrycznego oraz również , analogicznie do pojęcia pomiar średnicy wałka , można używać tego pojęcia do określenia pomiaru wymiaru wewnętrznego, który z punktu widzenia techniki pomiarowej może być mierzony tymi samymi metodami, co otwór cylindryczny. Często też używa się skrótowego określenia : pomiar otworu rozumiejąc , że chodzi o pomiar jego średnicy.
Pomiar średnicy otworu jest na ogół trudniejszy niż pomiar średnic wałka. Wynika to z kilku powodów :
■ braku systemu wzorców długości do wymiarów wewnętrznych takich jak system płytek wzorcowych,
■ utrudnionego dostępu do powierzchni pomiarowych przedmiotu co powodąje dodatkowe błędy wynikąjące z nieprostopadłości nastawienia końcówek pomiarowych narzędzi do osi otworu (trudności te rosną w miarę zmniejszania się średnicy otworu).
W przypadku otworów małych i bardzo małych stosowane są specjalne techniki pomiarowe, które będą pominięte w niniejszym skrypcie . To samo dotyczy otworów dużych . W zakresie niniejszego ćwiczenia przewiduje się pomiar otworów o średnicy od 5 mm do 200 min .Takie otwory można mierzyć następąjącymi metodami:
1) metodą bezpośredniego porównania przy pomocy:
I suwmiarki,
■ mikrometrów do pomiarów wewnętrznych,
■ średnicówek mikrometrycznych dwupunktowych,
I średnicówek mikrometrycznych trzypunktowych,
I mikroskopów,
I długościomierzy uniwersalnych,
I maszyn długościowych,
M maszyn współrzędnościowych (koordynatometrów),
• metodą macek i klinów pomiarowych , które powodują przeniesienie wymiaru wewnętrznego na wymiar zewnętrzny.
2) metodą różnicową przy pomocy:
■ płytek wzorcowych, wkładek walcowych i uchwytów (metoda zerowa),
■ średnicówek czujnikowych,
■ optimetru poziomego,
') metodą pośrednią przy pomocy :
» KU>*ku .