DSC00461 (15)

DSC00461 (15)



mrmrnw paMiMMMMHyjMf

chlid o rti wnlmaanh ongi czytelnika na opowiadanej historii f o dwonok uTaknli możliwej obiektywności okazs-hm krkU ląjiljfi thgn. nie znajdujemy takich rłofcunóir *r wwwwęCrmy świat Materia- Kilka razy zaledwie zoiUną V priytoena a/IH bohatera w pcatari całkowicie aformulowa-— mb    cytowanego w cudzysłowie — niczym w owym

adktywfo v^da nie rńhiiąi tgg się od wypowiedzi. I rzeczy-wiście bohaterowie Orzeszkowe; najczęściej zdania takie „wy-mawiają z dda” do siebie. Autorka wolała sięgnąć do tej immwmejL jcrakR&a nmarwj za sztuczną I „romansową”, aśr aaraaryć zbyt otstj niarig obiektywizmu narracji. Ten-ómeja ta szczególne nasfleośe osiągnęła w ufworadi najwcześ-aśeprychi tak na przykład bohaterka powieści W kUUce, oAanaaa w aonadr rozterki duchowej, monologuje przez cały J nakkł W powieściach pochodzących ze schyłku omawianegoakrem następuje ponowna rehabilitacja „narracji o uczuciach” * Trao ona jednak swój cisyriy w»y charakter, nie zmierza do    ^

Mtanoa wszystkich odcieni przezywanych uczuć czy etapów przenrrśień bohatera. Jest sprawozdaniem o nich, dokonywanym ar stanowiska autorskiej wszechwiedzy. Szczególnie ostro z ja- \ to występuje w retroepekcji relacjonującej sumarycznie^, pewne stopy biografii bohatera. Tak na przykład ma su; rzecz w fiut Mskoscerze, w rozdziale opowiadającym o młodości Kajetana Onrhowskiego.

W powieściach późniejszych ograniczona została natomiast rola dań wypowiadanych ,.do siebie'' przez bohaterów. Autorka tu yraźnie pragnie uwolnić się od konwencji, która zresztą me •kr być przydatna w sytuacjach bardziej skomplikowanych dec zawiłych konfliktów psychicznych. Orzeszkowa wpro-tdza wówczas tradycyjne formy listu i intymnegp dztermika katara. Formy fe w powieściach najwcześniejszych pojawiają tok często i tak jednocześnie rzadko odgrywają roJąjnotywu Mtoścznągs, pcmiwającego akcję naprzód, źe nadmiar ich dsssnezyć się da tytko ową niechęcią do autorskiej inter-w wewnętrzny świat bohatera. Nie tylko dziennik, ale 0 jest z reguły zwierzeniem, próbą introspekcii bohatera.

c zasem terenem rozbudowany a utocharakter*'styki. Kceupozy-cyjna motywacja wprowadzenia tego rodzaju cr.rytu xńe zawsze przeprowadzona jest w sposób zręczny i przekonujący; lepiej juź wygląda sprawa, gdy Orzeszkowa stosuje formę narracji w pierwszej osobie konsekwentnie w obrębie całego utworu,    ^

jak na przykład w Pamiętniku Wmclawy, jak w utrzymanej w formie relacji wspomnieniowej powieści Z żyda. realisty czy wreszcie w Marti będącej powieścią epistolarną. Najczyściej jednak posługuje się autorka, jeśli chodzi o życie wewnętrzne postaci, obserwącia icfa zachowania i fizycznych objawów wzru- ^ sze& Naśkne jej predylekcji do tego chwytu jest różne, początkowo rgfesci się on w granicach konwencji romansowej, wyraża się w stereotypowej maszynerii łez, drżeń, posępnych spojrzeń i nagłych rumieńców. Orzeszkowa w powieściach tych wprowad za bowiem postacie w takiej kfaiftpiTyjit źe nmgą one znaleźć łatwo powierników bądź też wypowiedzieć się w 1 licie czy pamięta-ku. Istnieje jednak we wczesnej twórczości pisarki utwór, w którym tendencje do drobiazgowego nnsfr wowania zachowania postaci i wyciągania z tego bardzo daleko idących wniosków przybrały rozmiary niezwykłe — aż wręcz karykaturalne i nużące swą jednostajnością W powieści Na dnie sumienia dwa motywy mogły skłonić autorkę do za- y stosowania tej techniki. Kryminalna intrygą tkwiąca u podstaw fabuły i płynąca stąd potrzeba zaciekawienia czytelnika podsuwała rezygnację z narracji operującej autorską wszechwiedzą na rzecz bezpośredniej prezentacji interesujących, me do końca wyjaśnionych zdarzeń. Następnie sytuacja przestępcy kryjącego się ze swą winą i niepokojerr. wykluczała wszelkie zwierzenia.

W innych powieściach tego okresu autorka już tak starannie nie wyrzeka się swej pełnej wiedzy o powieściowym świeoe i chwyt zewnętrznej obserwacji zachowania bohatera nie będzie grał roli tak wyłącznej. Niemniej bezpośrednia charakterystyka stanu uczuć bohatera poprzedzona jest najczęściej drobiazgowym i komentowanym przez autorkę opisem jego wyglądu i zachowania. Orzeszkowa stara się zająć pozycję „uważnego badacza”, obserwatora obyczajów i znawcy człowieka, dla którego radne

443


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
DSC00400 (15) jt*p* K^*ril*4&5* <*fiMg    y g* -*U(w, i .-i A& jV /r
DSC00401 (15) HR pPozycja wyjściowa: Stanie w rozkroku. Ręce wyprostowane, wyciągnięte w górę. Cięża
DSC00402 (15) Fronty atmosfeiyczne Fronty w atmosferze tworzą się; rozwijają i zanikają w wyniku obe
DSC00403 (15) Reakcje organiczne można podzielić na: 1.    reakcjo podstawiania czyli
DSC00404 (15) U. Ktrtm z informacji o porfiiiach są nieprawdziwa 7 a porfirię lo zaburzenia syntezy
DSC00406 (15) I Jast to gałąź statystyki uwzględniając w ąiTTapólno<rl skutki rm lenne adapt
DSC00407 (15) Fronty atmosferyczneZe względu na właściwości niebu linii frontu wyróżnia się: -front
DSC00409 (15) Front ciepły front ciepły jem wynikiem nKomleszozunln ule ciepłego powictr/u w kierunk
DSC00423 (15) :/# y fyi/ p// r/i 1 liii ii » "/. tek 1 U ■ 0 1 dU^B^O ilf.{) 4 (j
DSC00426 (15) 400 450 5001150 600 650 700 długolć Cali [nm]ćL&fcUwu&tj ; rou&oChytA- w-p
DSC00427 (15) PóinB    u nwA.,-.i i8pvMffM
DSC00434 (15) ^rcnawiCa* kilkunastocentymctrowa cewką (rurka), nieco spłaszczoną
DSC00435 (15) X Tężec B.    Leptospiroza C,    Uorelioza V: Zgorzel ga
DSC00436 (15) Powstawanie frontu zokludowanej SctoMM pcn»>:>»>«•( tiawnii oi uiji >v«tuw
DSC00438 (15) Płuca * Od strony śródpicrsła oba płuca maja wgłębienie na olc 2 cm Jest tó tzw. wnęka
DSC00439 (15) Mi atmosferyczny (N) z frontami: chłodnym, ciepłym i zokludowanym. 29-10-07 15:41
DSC00448 (15) A2 1/9 Zadanie 14. Wykaż, źe moment wypadkowej okładu $1/ Wfflfdifff (lowolftflfifft p
DSC00451 (15) Skutki zakażeń szpitalnych Dodatkowa chorobowość Przedłużona hospitalizacja Długotrwał
DSC00452 (15) Historia i Teoria Literatury STUDIA MARIA ŻMIGRODZKAORZESZKOWA Młodość pozytywizmu

więcej podobnych podstron