i podmiot B ponosi stratę netto 15.000 jp., lecz amortyzacja wynosi tylko 9.000 jp.
Wtedy pojawia się niedobór finansowy w wysokości
- 15.000 + 9.000 | - 6.000 jp.
Powinien on być wyrównany z innych źródeł.
Rozważania powyższe są niewątpliwie, do pewnego stopnia teore-1 tyczne, ale pozwalają nam stwierdzić, że nadwyżka finansowa może być w niektórych wypadkach ujęciem niezgodnym z rzeczywistością oraz zawężającym istotne, bądź co bądź, zagadnienia.
Zdecydowanie ważniejszą rolę w określaniu przydatności kategorii nadwyżki finansowej odgrywa jej zawężenie definicyjne.
To prawda, kategoria : zysk netto + amortyzacja jest z powodzeniem używana w wielu krajach świata, szczególnie w Stanach Zjednoczonych, jednak:
1. wykorzystuje się ją w prostych, szybkich analizach, a nie do ocen szczegółowych, przygotowywanych jako podstawa do podejmowania istotnych, ważących decyzji gospodarczych;
2. formułując jakiekolwiek wskaźniki, które wykorzystują omawianą formułę, wyraźnie akcentuje się założenie: jeżeli firma jest rentowna w kategoriach kosztowo - dochodowych, czyli jeżeli osiąga zysk, to w najprostszym ujęciu dysponować może wypracowanym zyskiem oraz amortyzacją, jako kosztem nie stanowiącymi wydatku.
W założeniu powyższym nie przyjmuje się więc istotnego wpływu innych czynników na wartość nadwyżki.
Jeżeli więc podmioty: C i D osiągają zyski, odpowiednio 5.000 jp. oraz 1.000 jp. oraz jako amortyzację, odpisują odpowiednio 2.000 jp. i 600 jp., nadwyżka finansowa w podmiocie C wyniesie 5.000 jp. + 2.000 jp. = 7.000 jp., natomiast w podmiocie D 1000 jp. + 600 jp. = 1600 jp.
Jeżeli weźmiemy pod uwagę zmianę istotnych elementów finansowych firm, jakimi są rozrachunki i zbadamy ich wpływ na kształtowanie się nadwyżki finansowej to otrzymamy następujące wyniki:
Podmiot C
• wzrost stanu należności | g ^.
i spadek stanu zobowiązań 11nnJP'
• nadwyżka finansowa przed uwzględnieniem
zmiany stanu rozrachunków + 7.000 jp
• nadwyżka finansowa po uwzględnieniu
zmian stanu rozrachunków 17.000 - 6.000 - 2.200 = -1.200 jp
Podmiot D
• wzrost stanu należności - 1.900jp.
• wzrost stanu zobowiązań + 3.800 jp.
• nadwyżka finansowa przed uwzględnieniem
zmiany stanu rozrachunków + 1.600jp.
• nadwyżka finansowa po uwzględnieniu
zmian stanu rozrachunków + 1.600 - 1.900 + 3.800 = + 3.600 jp.
Jak widać na powyższym przykładzie firma C powinna wykazać niedobór finansowy - 1.200 jp. zamiast nadwyżki + 7.000 jp., natomiast firma D powinna wykazywać nie 1.600 jp. nadwyżki, ale 3.600 jp.
Na zmianę wartości nadwyżki wpłynął fakt, iż jeżeli należności wzrastają, oznacza to, że nie dysponujemy w obecnej chwili tymi środkami, a więc zmniejszają one wartość nadwyżki finansowej tak samo, jak wydatek poniesiony w wyniku spłaty zobowiązań (czyli spadek ich stanu).
Wzrost stanu zobowiązań zadziałał z kolei in plus na wartość nadwyżki finansowej.
Nasuwa się wniosek, że w wielu wypadkach posługiwanie się wskaźnikami wykorzystującymi formułę nadwyżki finansowej w postaci: zysk netto | amortyzacja może dać w efekcie niewłaściwy obraz możliwości finansowych firmy.
Należy również zaznaczyć, że w rozpatrywanym wcześniej przykładzie wzięto pod uwagę jedynie wpływ jednego czynnika - rozrachunków na wielkość nadwyżki finansowej.
Jest to również uproszczenie, ponieważ na tę wielkość mają również wpływ takie czynniki jak:
1. wzrost lub spadek stanu zapasów,
2. zmiany stanu rezerw,
3. zmiany stanu rozliczeń międzyokresowych: czynnych i biernych,