sr3

ona około 15 000 nasion, a pędy wyrastają z kawałków korzeni. Kwiaty flrletki otwarte są od wieczornej do porannej zorzy, stąd rosyjska nazwa „zorka".

Korzenie firletki zawierają saponinę, proszek z nich otrzymany pieni się przy praniu. Wyhodowano ogrodowe gatunki firletek o kwiatach podwójnych i pachnących.

Akademik Pallas pisał: „Rosyjskie chłopstwo szczególnie ceni ziele mydlane, firletkę — Lychnis chalcedonium, które rośnie obficie w prowincjach Rosji o klimacie umiarkowanym**.

Na jesieni do mycia rąk i wywabiania plam na ubraniach używa się owoców kasztanowca.

Zamiast mydła może też służyć chwast polny — kąkol o dużych, różowych kwiatach z pięciu płatkami. albo rosnący w lasach czworolist. Czworo-list pospolity ma cztery duże liście ułożone na krzyż, a w środku jedną jagodę, czarną jak oko wrony. Jest to roślina trująca; sok jej rozpuszcza dokładnie brud.

Również i grzyb rosnący na modrzewiu, zwany hubą modrzewiową lub iagwią białą, używany jest do mycia; zewnętrzną jego zdrewniałą tkankę odrzuca się, a używa się tylko wewnętrznej. Bardzo zabrudzone ręce poleca się myć jagodami bzu czarnego. Bez nie pieni się, ale brud zmywa doskonale.

Gdy umyjecie ręce pienistą mydlnicą. pewnie zechcecie też puszczać bańki mydlane. Otóż uprzedzam, że nic z tego. Bańki mydlane możemy puszczać użytkując sok z łodyg tykwy, ogórków lub pnącej fasoli arabskiej.

Do zajęć najmniej przez chłopców łubianych należy codzienne mycie zębów. Owszem, uznają, że czyszczenie zębów jest konieczne, ale wszelkimi możliwymi sposobami starają się wykręcić od tego niemiłego obowiązku. Jak to przyjemnie, że w lesie nie trzeba czyścić zębów, bo nie ma czym. Ale przepraszam, mieszkaniec lasu też powinien czyścić zęby i płukać je środkami wzmacniającymi, ma ku temu wszelkie możliwości

Najprostsze jest czyszczenie zębów węglem drzewnym utłuczonym, a jest go dużo w ognisku. Węgiel jest dobrym środkiem dezynfekującym, tępiącym bakterie. Służy do filtrowania produktów spożywczych, do bielenia cukru, zatrzymuje duszące gazy w maskach gazowych. Tłuczonym węglem posypuje się skrawki roślin, by je ochronić od gnicia. Węgiel jest dla ran roślin tym. czym jodyna dla ran ludzi i zwierząt. Aby czarny proszek był przyjemniejszy i przypominał prawdziwy proszek do zębów, można doń dodać wysuszonych i sproszkowanych liści mięty.

Mięta

Mięta rośnie w miejscach wilgotnych, ma kwiaty jasnoliliowe, wargowe ze zrośniętymi plotkami i czterema pręcikami. Liście na ogonkach mają kształt jajowaty, a brzegi piłkowane; osadzone są naprzemianlegle na łodydze czworograniastej. Poznaje się miętę bardzo łatwo po zapachu, rozcierając jej liście. Nazwa mięta jest odmianą nazwy naukowej Mentha, pochodzi od greckiego imienia nimfy Menthy.

Gdy widzimy skromną miętę i wdychamy zapach jej liści, przypominamy sobie, jak to gałązka mięty

227