DSC00640

godzinach. i przy podawaniu przewlekłym, po 3 3 dniach W krafkowych prrypa*a>fc •uaaczki może osiągnąć 23 m²/IOO g wagi narządu.

Wywołana lekami indukcja enzymów siateczki iródpłs/matyc/ncj ma zwykle cfcantur niespecyficzny i dotyczy również.enzymów nie związanych z metabolizmem podanej uAuastjt Tan uboczny niejako efekt próbuje się obecnie wykorzystać stosując np. barbiturany w leczMą hipeibilirubinemii u noworodków. Poprzez stymulacje UDP-glukurunykMranalerzzy maila tą wtedy wiązanie bilirubiny z kwasem glikuranowym, warunkujące jej eliminacje z żółcią,

Leki działające na llzosomy

Za leki działające na lizosomy można uznać tzw. leki Iizosomotropowe, leki kierowane da lizosomów na drodze endocytozy oraz leki modyfikujące prze puszczał nolć błon lizosomowydt

laCkł H*wm»ot ropowe

Są to leki. które bez względu na sposób podania, preferencyjnie gromadzą się w lizosomach. Lizosomotropizrn tych leków wynika z ich właściwości fizykochemicznych; są to zwykle zwiądł o charakterze amin zasadowych, które podlegają protonacji w środowisku kwaśnym. W postaci nie uprotonowanej leki takie swobodnie dyfundują przez błony, wliczając w to błony otaczające lizosomy. Po przyłączeniu H* we wnętrzu lizosomów, leki z tej grupy tracą zdolność do przenikania przez Mony i zostają „uwięzione” w lizosomach. Z reguły dochodzi wtórnie do wiązania tych związków z lipidami (najczęściej fosfolipidami) napływającymi do lizosomów ze strony cytoplazmy. Wytworzone kompleksy leku z lipidami wytrącają się w postaci figur mieli-nopodobnych lub struktur krystalicznych. Zmiany tego typu wywołują niektóre leki antydepresyjne (imipraminaj, przxciwmalarycz.no (quinacrina), antyhistaminowe (chlorcyklizyna), neuro-leptyki (thioridazin). Opisane efekty obserwuje się przede wszystkim w tych komórkach, w których zachodzi intensywny katabolizm lipidów, tj. w makrofagach, hepatocytach. komórkach steroidotwórczych.

Skutki gromadzenia sie lipidów w lizosomach. określane jako lipidoza polekowa, mogą być różne. W większości przypadków zjawisko jest odwracalne i po zaprzestaniu podawania leku, glicerol i wolne k wasy tłuszczowe z powrotem przemieszczają się do cytoplazmy. Niektóre polikalionowc antybiotyki (cykiosporynyj mogą jednak dodatkowo inaktywować lipazy lizoSÓ-mowę i w ten sposób utrudniać naturalną degradację związków lipidowych. Długotrwale zaległ me me strawionych błon powoduje zmiany toksyczne np. wywołane gentamycyną w komórkach kanalików proiuymaJnych nerek.

Oromadzetue sic prolonowanych amin we wnętrzu lizosomów wykorzystano w sposób celowy, syntetyzując związek, który łączy cechy zasadowej tuniny z własnościami detergentowymi (N-dodccylimidazol), Związek len. po nagromadzeniu go w lizosomach. powoduje zimną przepuszczalności ich Mon. Wtedy wydostają się na zewnątrz hydrolazy lizosomowe, spośród których najgroźniejsze dU komórki okazują się kalepsyny. Ponieważ największą wrażliwość u d/iaiaue tych enzymów wykazują komórki młode, rosnące, związek len próbuje się zastosować do mszczenia komórek nowotworowych.

UU Unm« tfu Baunadw m dradze mdacruaj

TeoMyeauc ąąjprotnzy sposób skierowania Idea do lizosomów stanowi umieszczenie go w obrębie naliuatlnych tworów lub sztucznie » yprodukow anych struktur, które pobierane są ftare komórto na drodze łagocyiozy .Najczęściej Mocuje się w tym celu tzw. Itposomy. tj. pęcbazyti

iw

■winnum

Wl$ wiró Mkluaoiy

*)Abtai

‘***l|n«i

Wkhfad

Nulnl

cl"łKnii