DSC00687 (3)

REGULACJA RZEK ZA POMOCĄ OSTRÓG

Ten system regulacji stosuje się w zasadzie na rzekach nizinnych. Dominującym typem budowli są tu ostrogi, zwane także tamami poprzecznymi. Ostroga rozpoczyna się w wysokim brzegu, tzw. wrzynką, a kończy się głowicą przy trasie regulacyjnej.

Rozróżniamy ostrogi podprądowe, prostopadle i za prądowe. Najbardziej skuteczne i celowe okazały się ostrogi podprądowe. Powodują one zamulenie i uformowanie się brzegów w najkrótszym czasie. Działanie formujące ostróg prostopadłych jest nieco słabsze. Ostrogi zaprądowe są stosowane w wyjątkowych wypadkach, gdyż zamulenie odciętych nimi części koryta postępuje znacznie wolniej.

Najlepsze warunki przepływu wody stwarzają ostrogi prostopadłe. Dlatego są one często stosowane na rzekach nizinnych

0    nieco wyższych spadkach, a nawet na rzekach górskich ( Dunajec ). Za ich stosowaniem przemawia ponadto fakt, że są one krótsze od innych typów ostróg, a zatem i tańsze.

Ostrogi wykonuje się z faszyny, kamienia oraz kamienia

1    żwiru. Jedynie głowica powinna mieć zawsze zabezpieczenie kamienne. W przekroju poprzecznym ostrogi mają kształt trapezu. Powierzchnia górna ostrogi nazywa się korona. Powierzchnie boczne ostrogi tworzą skarpy. Skarpę od strony dopływającej wody nazywa się górną, natomiast od strony odpływającej wody - dolną. Skarpę głowicy od strony koryta nazywa się skarpą czołową.

Do załet systemu regulacji za pomocą ostróg zaliczyć należy :

-    możliwość przedłużenia lub skrócenia ostróg w wypadku niewłaściwego obliczenia trasy regulacyjnej,

-    szybkie zamulenie części koryta między tamami,

-    niższy koszt w stosunku do regulacji systemem tam równoległych.

Wadami tego systemu jest:

-    tworzenie się wyboi w obrębie głowic ostróg,

-    nieregularne wykształcenie brzegu w nowej linii regulacyjnej,

-    niepewne kierowanie strug wodnych na większych krzywiznach oraz przy większych prędkościach przepływu wody.