D'«R*. - suma iloczynów prądów Oczkowych oczek sąsiadujących z rozpatrywanym k-tym oczkiem i rezystancji łączących te oczka z oczkiem k-tym (iloczyny występują ze znakiem jeżeli zwrot obiegowy oczka sąsiadującego jest zgodny ze zwrotem oczka rozpatrywanego, a ze znakiem jeżeli zwroty są przeciwne);
ZE* - suma sil elektromotorycznych (SEM) działających w k-tym oczku, przy czym znak występuje, jeżeli siły elektromotoryczne skierowane są zgodnie z przyjętym zwrotem obiegowym oczka, a znak jeżeli skierowane są przeciwnie;
XloR« - suma ilocaynów rzeczywistych źródeł prądu działających w k-tym oczku i ich rezystancji wewnętrznych, przy czym znak „+" występuje, jeżeli kierunek źródła prądu jest zgodny z przyjętym zwrotem obiegowym oczka, a znak jeżeli jest przeciwny;
IU, - suma napięć na idealnych źródłach prądu działających w k-tym oczku Napięcia występują ze znakiem „+”, gdy skierowane są zgodnie z przyjętym zwrotem obiegowym oczka, a ze znakiem jeżeli skierowane są przeciwnie
Dla rozpatrywanego obwodu (rys 2.1) układamy 3 równania (3 oczka): l,(R, +R,)-I,R£»E, - U,,
li(R. + R.)-lX=U,I+E1 (2)
I,(R, +R4 + Rj +R,)-I|R, -I2R4 =-IdR(
Po prawej stronie układu równań (2) występuje niewiadoma U„i - napięcie na idealnym źródle prądu. W związku z tym tworzymy dodatkowe równanie wynikające z istnienia tej siły
(3)
Z układu równań (2) i (3) obliczamy prądy oczkowe dowolną metodą rozwiązywania układu równań algebraicznych liniowych. Mają: wyznaczone prądy oczkowc, obliczamy prądy gałęziowe zgodnie z zasadą, ze w gałęzi należącej tylko do jednego oczka prąd gałęziowy jest równy prądowi Oczkowemu (ze znakiem „+”, jeżeli prądy skierowane są zgodnie, a ze znakiem jeżeli przeciwnie), a w gałęzi wspólnej dwóch oczek prąd gałęziowy jest równy sumie lub różnicy prądów Oczkowych, zależnie od ich zwrotu.
Dla rozpatrywanego układu:
Si
Ij-Ii-Ii
I|- I*-Id-
Prawidłowo# obliczeń sprawdzamy za pomocą II prawa Kirchhoffa.
2.2.2. Metoda potencjałów węzłowych
Metoda potencjałów węzłowych podobnie jak metoda prądów Oczkowych opiera się na I i II prawie KirchholTa oraz na prawie Ohma. Polega na obliczeniu napięcia między węzłami rozgałęzionego obwodu elektrycznego. Mając obliczone napięcie między węzłami można obliczyć prądy w poszczególnych gałęziach. Rozpatrzmy obwód przedstawiony na rys 2 2
Rys. 2 2 Metoda potencjałów węzłowych
Dane są wartości rzeczywistych sil elektromotorycznych Ei i Et, idealnej siły elektromotorycznej E, (wartość rezystancji wewnętrznej wynosi zero), źródła prądu I oraz wartości rezystancji. Przez V oznaczono potencjały węzłów obwodu w stosunku do potencjału jednego z węzłów, który przyjęto jako węzeł odniesienia o potencjale równym zero Dla takiego obwodu w węzłowego, zawierającego x idealnych sil elektromotorycznych, a więc dla układu, w którym występuje w-l niewiadomych potencjałów węzłowych V oraz z niewiadomych prądów Ix płynących w gałęziach z idealnymi siłami elektromotorycznymi. mozem> ułożyć w-1 równań typu
(4)
gdzie:
Vk
ZGfc
potencjał rozpatrywanego k-tego węzła,
suma przewodności gałęzi zbiegających się w k-tym węźle (Gk = —— ).
suma iloczynów potencjałów węzłów sąsiadujących z k-tym węzłem i przewodności łączących te węzły z węzłem k-tym (iloczyny występują zawsze ze znakiem
suma iloczynów sił elektromotorycznych (SEM) działających w gałęziach zbiegających się w węźle k-tym i przewodności tych gałęzi, przy czym znak „+" występuje, gdy SEM są skierowane do rozpatrywanego węzła, a znak jeżeli są skierowane przeciwnie;
33