6 Farmakologia
6 Farmakologia
1.1.6. Podstawowe informacje o sposobie zapisywania leków
Recepty lekarskie mogą być wystawiane przez lekarzy, lekarzy stomatologów i lekarzy weterynarii, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29.11.2000 roku.
Wzór recept uprawniających do nabywania leku, materiału medycznego, preparatu diagnostycznego oraz sprzętu jednorazowego użytku z opłatą ryczałtową, częściową odpłatnością lub bezpłatnie przedstawiono na rycinie 1.1.
Treść recepty powinna zawierać:
1. międzynarodową lub własną nazwę leku czy materiału medycznego,
2. postać, w jakiej lek ma być wydany, w przypadku gdy jest on zarejestrowany w więcej niż jednej postaci,
3. dawkę — w przypadku, gdy lek jest zarejestrowany w więcej niż jednej dawce,
4. ilość leku lub materiału medycznego, a w przypadku leku recepturowego - nazwę i ilość surowców farmaceutycznych, które mają być użyte do jego sporządzenia,
5. sposób dawkowania, który określa się przez podanie dawki jednorazowej, częstość podawania i czas stosowania.
Jeśli przepisana dawka jednorazowa lub dzienna leku zawierającego w swoim składzie substancję bardzo silnie działającą, sil- ' nie działającą, środek odurzający lub sub- i stancję psychotropową przekracza dawkę maksymalną, osoba wystawiająca receptę jest zobowiązana obok przepisanej dawki I postawić wykrzyknik, zapisać ją słownie oraz umieścić swój podpis.
Treść recepty może zawierać również:
1. polecenie pilnej realizacji przez za- I mieszczenie adnotacji „Cito” lub „Sta-ńm”,
2. zastrzeżenie o konieczności wydania pacjentowi wyłącznie określonego leku przez zamieszczenie adnotacji „nie zmieniać”.
Leki należy wydawać w pełnych opakowaniach.
Czas pojawienia się działania leku w zależności od drogi podania:
* via intnwenosa (Lv.) - bardzo szybko, sekundy,
* via intramuscularis (Lm.) — 10-20 minut,
* via subcutanea (s.c.) -15-30 minut,
| via intraarteńalis (L<l) - natychmiast, lek działa na określonym odcinku układu krążenia, nie na cały ustrój,
* via intmcardiahs - natychmiast (stosowana wyjątkowo, np. przy zatrzymaniu czynności serca),
* via intmperitonealis (Lp.) - szybko, ewentualnie w onkologii,
* per os (p.o.) - 20-40 minut, zależnie od postaci leku, przy preparatach retard działanie może utrzymywać się do 12 godz., najczęstsza droga podania leków,
• perfectum —15-30 minut,
• via sublingualis - szybko, minuty,
•i via buccalis - szybko, minuty,
• per inhalationem - bardzo szybko, sekundy.
Źródłem informacji o Ickach są przede wszystkim Dzienniki Ustaw, w których za- ■ mieszczą się Rozporządzenia Ministra Zdrowia dotyczące wykazu leków podstawowych i uzupełniających, a także wysokości odpłatności za te leki oraz Urzędowej Spisy Leków - publikowane w Dziennikach I Ustaw i w różnych wydawnictwach np. DATUM (wydane przez Informacyjne Bazy Danych w Bydgoszczy).
Urzędowe Spisy Leków wydawane są przez Ministerstwo Zdrowia i podlegają ciągłej aktualizacji.
Informacji na temat leków dostarczają również następujące publikacje:
1 Leki Współczesnej Terapii - J. K. Pod-lewski, A. Podlewska, które zawierają pełną informację o lekach stosowanych aktualnie w lecznictwie,
i Indeks Leków - Pharmindex - wydanie książkowe i na CD-romie,
| Lek tv Polsce - zawiera ogólne informacje o lekach stosowanych w Polsce,
£ Informatory wydawane przez firmy farmaceutyczne.
Ilość leku lub materiału medycznego, • leku refundowanego:
określa się cyfrą arabską przez podanie licz- a) nie przekraczającą zawartości dwóch by opakowań oznaczonych adnotacją „op.” opakowań,
albo „lag.”, lub jednostek dawkowania b) przekraczającą zawartość dwóch opa-oznaczonych odpowiednią adnotacją, kowań, niezbędną pacjentowi na mak*
w szczególności „tabl.”, „caps.”, „amp”. symalnie trzy miesięczne stosowanie,
Dla jednego pacjenta i w tym samym cza- pod warunkiem podania na recepcie
sie osoba wystawiająca receptę może przepi- sposobu dawkowania i określenia ilo-
sać następującą ilość:
WZÓR RECEPTY
Recepta
Objaśnienia;
Recepta ma wymiary nie mniejsze nił
Pacjent
98 mm (szerokość) i 203 mm (długość) oraz nie większa nił 103 mm (szerokość) i 211 mm (długość).
Dane niezbędne do wyatawienia recepty.
* dane związane ze świadczeniodawcą — w części oznaczone) napisem .Świadczeniodawca",
Kasa Chorych
• dane dotyczące pac)enta — w części oznaczona) napiaam .Pac)ant",
Ch. przewlekłe
• identyfikator Kasy Chorych — w części oznaczonej napisem .Kasa Chorych”,
• kod uprawniać dodatkowych pacjenta — w części oznaczone) napisem .Uprawnienia”,
• kod uorawniać dla oaclanta
— w części oznaczona) napisem „Ch. przewlekle”,
• treść recepty — w części otnaczonel napisem .Rp.",
• data wystawienia recepty — w części ozneczone) napisem „Data”,
• dane związane z oeobą wystawiającą receptę—w części ozneczone) napisem .Done id. i podpie lekarza”.
Wszystkie kody kreekowe umożliwiające automatyczny odczyt danych umiaazcza się w dolna) części obszaru oznaczonego naplsam .Rp.”
Data
Dana id. I podpis lekarza
Ryć. 1.1. Wzór recepty zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 XI2000 r.