DSC01948 (3)

' farmakologia

' farmakologia

Leki nasenne — pochodne kwasu barbiturowego, kwasu glutarowego, ureidy, a także uważane za bezpieczniejsze - pochodne benzodiazepiny, należą do środków o potencjalnie silnych działaniach uzależniających. Wywoływana przez nie zależność określana jest jako zależność od środków uspokajają-co-nasennych, którą oprócz wymienionych leków, wywołuje również alkohol. Z uwagi na różnice, a także na skalę zjawiska, zależność od alkoholu zostanie omówiona oddzielnie w podrozdziale 4.3.1.

Zależność od środków uspokajająco-na-sennych może być konsekwencją stosowania tych leków w celach leczniczych - nasennych lub uspokajających. Bodźcem do nadużywania mogą być również stany euforyczne, wyraźne podwyższenie nastroju, które może występować u niektórych osób po przyjęciu leków z tej grupy.

W przypadku klasycznych leków nasennych, a więc barbituranów, pochodnych kwasu glutarowego, ureidów, szybko rozwija się tolerancja na działania stanowiące przyczynę nadużywania. Natomiast nie rozwija się tolerancja na ich działanie depresyj-1 ne na ośrodek oddechowy, co może prowadzić, i niekiedy prowadzi, do niezamierzonych samobójstw w wyniku porażenia tego ośrodka. U osób nadużywających te leki przez dłuższy czas następuje zmniejszenie tolerancji na skutek uszkodzeń wątroby.

Osoby nadużywające barbiturany zazwyczaj są senne i ociężałe w ciągu dnia, mają

Spośród benzodj pałanie uzależniaj,

a®-

4.1.3. Kokaina

Kokaina jest ajfe z li*ci krzewu kok. w czasach przedkol andyjskich. W XC bardzo modną uży

wana była jako śrc

scowego. Dopien stało się jasne, że tencjał uzależnia ność psychiczną na jej działanie < Kokaina han katecholowych zwiększając ilos naptycznej.

Działanie V przejawia się I psychoruchoi czenia, zwiękf zmniejsza ucl Kokaina poU tywny, czegl czynności sel Kokaina I więc osoby J częstego po J zazwyczaj vĘ palenia „crJ żylniepodł UosóbJ uy charakJ stępujące I dzenie błJ waniekofel toksyczni wzrokowy nadto u J się nade! rytmu, gl obniżeni Zespól ^ne» don senność! spadki J

Objawom tym towarzyszy niepokój i bezsenność. Objawy zespołu abstynencji mogą prowadzić do wstrząsu.

Szczególnie nasilone objawy zespołu abstynencji występują po podaniu osobie uzależnionej antagonisty receptorów opiato-wych (naloksonu, nalorfiny).

W leczeniu odwykowym stosuje się długo działające opioidy, metadon lub buprenorfi-nę, które stosowane doustnie nie wywołują euforii, a zapobiegają występowaniu groźnych dla życia objawów zespołu abstynencji. Pomocniczo zaś podaje się klonidynę, która zmniejsza objawy zespołu z odstawienia.

4.1.2. Leki nasenne

problemy z koncentracją, z hot&ai funkcjonowaniem, co często staje *1 przyczyną zażywania równocześnie t ś ków psychopobudzających, np. amW* ny, by dzięki niej złagodzić niepo^jN działania leków nasennych.

Barbiturany i inne leki nasenne nad wane, prowadzą do rozwoju silnej zau^ ści fizycznej i psychicznej. Zależność charakter krzyżowy, co wykorzystaj-jest w leczeniu uzależnień od tych środlr

Odstawienie ich prowadzi do rozwoju? społu abstynencji, którego objawami u ? ny lękowe, omamy, drżenia mięśniowe ? burzenia ze strony układu krążenia i mowego, niewydolność oddechowa, śpiJ' ka. W ciężkich zespołach abstynencyjn^ występują również napady drgawek, ki,', mogą przejść w stan padaczkowy.

Nowsze leki uspokajające i nasea^.

0    działaniu przeciwlękowym, a więc ^ chodne benzodiazepiny, a także najoo^ sze, pochodne imidazopirydyny (zolpidtą zolpiklon), również działają uzależniają, chociaż uważa się je za bezpieczniejsze ^ klasycznych leków nasennych. Śmierte^ zatrucia tymi lekami zdarzają się niezwjty rzadko, groźne dla życia są natomiast ich®, terakcje z alkoholem. Tolerancja, która mg. wija się na działania benzodiazepin sprawy że osoby nadużywające tych leków przyj®* ją ich olbrzymie ilości, niekiedy nawet ^ kadziesiąt razy przekraczające dawki te® peutyczne, co wpływa z kolei na szybszy rozwój zależności. Jeśli benzodiazepiny * sowane są w dawkach terapeutycznych,® leżność rozwija się zazwyczaj po kilku siącach ciągłego ich stosowania.

Odstawienie benzodiazepin wywołuje 4 jawy abstynencji, które mogą ujawniać a; późno, nawet po tygodniu od zażycia ostat niej dawki. Intensywność i jakość objawói zależy od tego czy leki stosowane były w dawkach terapeutycznych czy też w dawkach wielokrotnie je przekraczających. W pierwszji przypadku występuje pobudzenie psychów chowe, zwiększona wrażliwość na światło

1    dźwięk, zaburzenia czucia, mrowienie kończyn, zaburzenia snu, w drugim do objaw* tych dołączają się napady drgawek, mogą W stąpić stany majaczeniowe.