sanummM wnemoartrm
■m moi
pttetyczne Keiiy ¥ j° ftP rozbudowane
™ ^ pełen napięcia epi
1 Wersja fym&watnn {R/mcevauxy. jpr- I. V^, nmmnż rękofm l&bhotckt war, Marta w Wenecji
2 c >ftopH EkbHotekt w CUkawoM — oba / ktOtl d %m •. bardzo do *iebic /hii/x>nc: każdy z mdi fcc^y pat&d DOM umów
potowy XIII ■ ^
4. 2* iftopM fotti z XIV w.
5. T, refcopń / Camóńdgr (7rmśty Coflefr), z końca XV
Trzy cttatme rękopisy tą ńduwpidae; zawarty w ^ kto, jnutw bardnej wydfcźony to tekst dwóch poprze dmcfc, fit^f w atoa zapewne ponad 12000 wmów.
Otot mnje. MMMMMt i rymowana, różnią w mędzy sobą n*e tylko formalnie — zastopowanie aso* mną tod«] kamzurnnym rymem jnt stałym zjawi*-lam * ptmkpzych przeróbkach chóntont de %e*te — ^ dWMd poi mpąócm rozmiarów, a także techniki mmcyjnt) i zaua/iości. Wersja rymowana jest dwukrot-tog, a w msklórjdi, mesiety niekrjmpkinycb rękopisach, może i trzyzrctme dfceźtza od asonan sowanej. Wynika to we tytko zwiększę* rozwlekłości stylu, z typowej dla cz*v'i* techniki niespiesznego, wtołosło-—ąy apąwwdanp. w zestawieniu z którą uwydatnia sto
«■ Wió>
W SMfSM CZUCI D0eir>ar>t _:
W « epiefci; c^irS!rPr/yg0dTy ’“b *?'
touujrw i rrMMA ziUm o aoizmar XLS
źod ucieczki i schwytania zdraj^r Gadom, a zwłaszcza zaskakujące rozmiary frapwrntow poświeconych pięknej Odzie, orzeczonej Roiads, której śmierć z miłości, opowiedziana w dwóch zwięzłych tanach tekstu oksfoedzkie-go, staje się teraz, tematem całej ndodramtycag „ao-wefki” wplecionej w wątek epopei.
Tradycja rękopiśmienna Pteśm o Rolandzie jmt więc bogata i różnorodna. Ale na tym nie koniec: dodatkowych informacji o przekształcenia, r Pieśni l formach, jakie przybierała, dostarczają jej wersje obcojęzyczne, świadczące o jej szybko OMagmetej i szerokiej popularności również poza terenem Francji. Ich lektura, pomno praktykowanej powszechnie przez dumaczy-adaptatorów swobody, może nasuwać pośrednio wnioski na temat ory-puałów. / jakich czerpak. Szczególną wartość mają ta: pMpśs werąa niemiecka RuoUmdes Liet, napisana prawdopodobnie około r. 1170 przez bawarskiego proboszcza Konrada, wierna ogólnym zarysom opowieśći. choć ■trzymana w innej, bardziej rekgpcj tonacji, oraz wersja skandynasrska — część VIII wielkiej kompilacji prozą, zwanej Karlamagnu: raga, tworzącej rodzaj biografii poetyckiej Karola Wielkiego, która powstała nędzy r. 1230 a 1250 z inicjatywy króla Norwegii Haakona V: pierwowzorem tego przekładu jest nrnji mminsnwiui bliska O i l4. Zachowały się ponadD'.- tduty udędi (w kons-pilacjt prozą z XIV w., Campeu Charhamen), angielski [Song oj Roland, fragmenty wierszem z XIV w.), flamandzki (RoeUmidied, fragmenty wierszem z XIII : XIV w.), hiszpański iRoncesraUei, krotki fragment wierszem z XIII w,) i cały szereg innych, nie zawsze będących w ścisłym sensie nową wersją Pieśni o Rolandzie, de podejmujących, przerabiających, czy zniekształcających jej wątki legendarne. Trzeba leź przynajmniej wspomnieć o dwóch tekstach łacińskich: tzw. Kromce Pseudo-1 urpina z połowy