Tabela 5-2. Klasy wytrzymałości drewna konstrukcyjnego (wg PN-EN 338:2004)
Właściwości
Klasy gatunków iglastych Klasy gatunków liściastych
wytrzymałościowe
[MPa} C14 C16 C18 C20 C22 C24 C27 C30 C35 C40 C45 C50 D30 D35 D40 D50 D60 D70
Zginanie 14,0 16,0 18,0 20,0 22,0 24,0 27,0 30,0 35,0 40,0 45,0 50,0 30,0 35,0 40,0 50,0 60,0 70,0
Rozciąganie
wzdłuż 8,0 10 11 12 13 14 16 18 21 24 27 30 18 21 24 30 36 42
włókien
Rozciąganie
w poprzek 0,4 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,4 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6
włókien
Ściskanie
wzdłuż 16 17 18 19 20 21 22 23 25 26 27 29 23 25 26 29 32 34
włókien
Ściskanie
w poprzek 2,0 2,2 2,2 2,3 2,4 2,5 5,6 2,7 2,8 2,9 3,1 3,2 8,0 8,4 8,8 9,7 10,5 13,5
włókien
Ścinanie 1,7 1,8 2,0 2,2 2,4 2,5 2,8 3,0 3,4 3,8 3,8 3,8 3,0 3,4 3,8 4,6 5,3 6,0
Średni moduł
sprężystości
7 8 9 9.5 10 11 12 12 13 14 15 16 10 10 11 14 17 20
wzdłuż
włókien � 103
Średni moduł
sprężystości
0,23 0,27 0,30 0,32 0,33 0,37 0,40 0,43 0,43 0,47 0,50 0,53 0,64 0,69 0,75 0,93 1,13 1,33
w poprzek
włókien � 103
W porównaniu z wartościami parametrów wytrzymałościowych drewno od-
znacza się dość małą twardością. Twardość jest oznaczana w sposób statyczny,
który polega na wciskaniu kulki stalowej o przekroju l cm2 na głębokość promie-
nia, tj. 5,64 mm. Twardość drewna iglastego wynosi ok. 30 MPa, a drewna liścia-
stego (buk, jesion, dąb, grab) 65�90 MPa.
Ścieralność jest bardzo istotna podczas wyboru rodzaju drewna na na-
wierzchnię podłogi. Zwykle rodzaje drewna odporniejsze na ścieranie są jedno-
cześnie twarde.
5.5. Wady drewna
Wady drewna obniżają jego wartość, a nawet całkowicie dyskwalifikują mate-
riał. Są to: sęki, rdzenie położone mimośrodowo, rdzenie podwójne, różnego
rodzaju pęknięcia (rdzeniowe, powierzchniowe, mrozowe, czołowe) oraz wady
drewna związane z gniciem i zagrzybieniem.
106
Szczegółowy opis wad drewna zawiera PN-EN 844-9:2002, a metod po-
miaru biologicznej degradacji drewna okrągłego i tarcicy1  PN-EN 1311:
:2000. Poniżej scharakteryzowano ważniejsze wady drewna.
Sęki są to wrośnięte w pień drzewa części gałęzi, stanowiące ich pozostałość
z okresu wzrostu drzewa. Rozróżnia się sęki wewnętrzne i otwarte. Sęki we-
wnętrzne mają małe rozmiary i nie są widoczne na powierzchni drewna okrągłe-
go. Sęki otwarte są widoczne na powierzchni bocznej okrągłego drewna oraz
na powierzchni tarcicy. Zależnie od kształtu rozróżnia się sęki: okrągłe, owalne,
podłużne lub skrzydlate. Typowy wygląd sęków w przekroju drewna zilustrowa-
no na rysunku 5-4. Ze względu na spójność z otaczającym drewnem rozróżnia
się sęki: zdrowe, nadpsute i zepsute.
Rys. 5-4. Sęki w przekroju drewna: a) owalne, b) okrągłe, c) podłużne (sęk pasierb), d) skrzy-
dlate
Rdzeń mimośrodowy (rys. 5-5) powstaje najczęściej przy jednostronnym
działaniu wiatru i słońca na rosnące drzewo (strona odwietrzna rozwija się
lepiej). Drewno ma wtedy niejednakowe właściwości mechaniczne i przy dużych
przesunięciach rdzenia od geometrycznego środka przekroju może nie nadawać
się do celów konstrukcyjnych.
Rys. 5-6. Rdzeń podwójny Rys. 5-7. Skręt włókien
Rys. 5-5. Rdzeń mimośrodowy
1
Pojęcia drewno okrągłe i tarcica objaśniono w p. 5.6.2 i 5.6.3.
www.wsip.com.pl 107
www.lech-bud.org