Kraina Zen - Buddyzm ZEN - Zazen Strona 1 z 5
| Drukuj |
Zazen
Napisał: Kraina Zen
poniedziałek, 14 kwiecień 2008
Po japońsku  Zazen oznacza dosłownie  siedzący Zen i dokładnie tak jest  zazen to nic innego jak
praktykowanie zen na siedząco. Samo  zen zaś oznacza medytację. I na medytacji właśnie zen polega. Zen to
utrzymywanie umysłu nie-wiem zawsze i wszędzie. Legenda głosi, \
e zazen pochodzi bezpośrednio od samego
Buddy Siakjamuniego: pewnego dnia Budda zasiadł przed zgromadzeniem uczniów czekających na słowa
pouczenia od Buddy na górze Grydhrakuta, jednak Budda zamiast wygłosić mowę, jak zwykle to czynił, usiadł w
pozycji kwiatu lotosu i milczał przez długą chwilę. Uczniowie byli zaskoczeni postawą Buddy i nie wiedzieli o co
mu chodzi. Po jakimś czasie Budda wziął do ręki kwiat i uniósł go nad głowę. Wszyscy patrzyli na niego
osłupieni, a jedynie Mahakaśjapa (pierwszy patriarcha szkoły chan, uznawanej przez pewne z
ródła za pierwotny
zen) uśmiechnął się w geście zrozumienia.
Zen to utrzymywanie umysłu nie-wiem zawsze i wszędzie, nie tylko podczas siedzenia, jednak utrzymanie
takiego umysłu jest znacznie prostsze w Zazen. Zanim jednak przystąpimy do praktyki, dobrze jest spróbować
medytacji  kim jestem? , opisanej dokładniej tutaj . Jest to bardzo wa\
na medytacja, gdy\
pozwala nam na
doświadczenie pustki (siunjaty) poprzez osiągnięcie stanu zwanego anatta (nie-ego). Po "przejściu" przez tę
medytację mo\
na spokojnie zacząć praktykę Zazen.
Pierwszym krokiem w Zazen jest jak przy ka\
dej innej medytacji zapewnienie sobie spokoju na czas jej trwania.
Nale\
y wyłączyć telefon, uprzedzić domowników, aby nam nie przeszkadzali, itp. Je\
eli mamy w domu kogoś,
kto uwa\
a praktykę Zen za "szatańską", gdzy\
nie jest ona zgodna z jego wiarą, a więc nie da nam spokoju,
mo\
na medytować, gdy jesteśmy sami, bądz
te\
w nocy lub wczesnym rankiem.
Następnie nale\
y przyjąć wygodną postawę medytacyjną. Mo\
na le\
eć, bądz
siedzieć, jednak siedzenie jest
lepsze, gdy\
podczas le\
enia łatwo jest zasnąć. Podczas siedzenia powinno się zachować wyprostowany
kręgosłup, który nie pozwoli nam zasnąć, a tak\
e nie będą nas po prostu dzięki temu boleć plecy. Mo\
na
siedzieć na krześle, trzymając dłonie na kolanach, bądz
te\
przy ośrodku energetycznym poni\
ej pępka,
zwanym hara. Na Wschodzie jednak przez wieki wykorzystuje się następujących 6 pozycji medytacyjnych.
Zanim jednak przystąpię do ich opisu, zaczną od tego, na czym nale\
y usiąść. Otó\
najlepiej do tej roli nadają
się od wieków wykorzystywane do siedzenia poduszki pochodzące z Japonii - zafu (jap. "poduszka do
siedzenia"). Zafu jest okrągłą poduszką, trochę przypominającą z wyglądu spłaszczoną dynię (koszt od ok. 30
do 70 złotych):
Je\
eli nie posiadamy takiej poduszki mo\
na wykorzystać zło\
ony koc, albo kołdrę. Zafu mo\
na tak\
e umieścić
na specjalnej macie do siedzenia - na zabutonie (jap. "mata do siedzenia). A oto i te pozycje medytacyjne:
1. Pełny lotos.
Pozycja ta jest uznawana za najszlachetniejszą z wymienionych tu pozycji. Według mnie równie\
jest ona
najlepsza, acz nie jest znowu taka prosta. Wielu ludzi ma problemy w ogóle usiąść w tej pozycji, a jeśli ju\

usiądą, nie wysiedzą długo, gdy\
drętwieją im nogi. Dlatego te\
jeśli mamy z nią kłopoty, nale\
y siadać w
łatwiejszych, poni\
szych pozycjach, bądz
te\
na krześle.
Aby usiąść w pozycji pełnego lotosu nale\
y usiąść na Zafu (bądz
te\
na czymś, co je nam zastąpi). Następnie
stopę jednej nogi nale\
y poło\
yć na udzie (blisko krocza) drugiej nogi oraz stopę tej drugiej nogi na udzie tej
pierwszej (podeszwy stóp skierowane do góry), wypychając miednicę delikatnie do przodu:
http://kraina-zen.eu/index2.php?option=com_content&task=view&id=69&pop=1&pa... 2009-04-10
Kraina Zen - Buddyzm ZEN - Zazen Strona 2 z 5
Pozycja ta jest bardzo stabilna - mamy trzy punkty podparcia: pośladki spoczywają pewnie na poduszcze,
kolana zaś po wysynięciu miednicy opierają mocno o podłogę, co powoduje w naturalny sposób wyprostowanie
się kręgosłupa - a to z kolei, jak ju\
mówiłem zapobiega zarówno bólowi pleców, jak i zaśnięciu.
2. Pół lotos.
Pozycja ta jest bardzo podobna do poprzedniej, ró\
ni się tylko tym, \
e tylko jedną stopę kładziemy na udzie
drugiej nogi, a ta druga noga spoczywa na podłodze:
3. Ćwierć lotos.
W tej pozycji nie kładziemy nawet stopy na udzie, a jedynie na łydce drugiej nogi, która to spoczywa na
podłodze:
http://kraina-zen.eu/index2.php?option=com_content&task=view&id=69&pop=1&pa... 2009-04-10
Kraina Zen - Buddyzm ZEN - Zazen Strona 3 z 5
4. Pozycja birmańska.
W tej pozycji obie nogi spoczywają obok siebie na podłodze, nie zakładamy stóp na uda:
5. Siad klęczny.
Siadamy okrakiem na poduszcze:
http://kraina-zen.eu/index2.php?option=com_content&task=view&id=69&pop=1&pa... 2009-04-10
Kraina Zen - Buddyzm ZEN - Zazen Strona 4 z 5
6. Seiza.
Do tej pozycji potrzebujemy specjalnej ławeczki (bądz
czegoś co mo\
e ją zastąpić), na której siadamy tak, \
e
nogi są złączone razem, kolana opierają o podłogę, stopy zaś znajdują się pod ławeczką:
Po zajęciu odpowiedniej pozycji (dopasowanej do naszych fizycznych mo\
liwości oraz w której będzie nam
wygodnie) nale\
y lekko przyciągnąć brodę do szyi tak, aby czubek głowy był skierowany pionowo ku niebu.
Oczy lekko przymykamy (nie zamykamy ich do końca), spojrzenie spoczywa na podłodze, około jednego metra
przed nami - nie powinno być tam niczego, co przyciągałoby naszą uwagę, np. jakiegoś kolorowego dywanu.
http://kraina-zen.eu/index2.php?option=com_content&task=view&id=69&pop=1&pa... 2009-04-10
Kraina Zen - Buddyzm ZEN - Zazen Strona 5 z 5
Patrzymy w taki sposób, jakbyśmy spoglądali w dół ze szczytu góry. Twarz powinna być spokojna i pogodna,
bez napiętych mięśni, acz z lekkim uśmiechem w kącikach ust. Nale\
y rozluz
nić ramiona, przyciągnąć łokcie do
tułowia, poło\
yć jedną dłoń na drugiej tak, aby się pokrywały palcami, kciuki zaś powinny lekko stykać się
czubkami, tworząc małe kółko. Krawędzie dłoni przyciągamy wówczas do podbrzusza - taki układ dłoni zwany
jest "kosmiczną mudrą":
Kolejnym wa\
nym elementem jest oddech. Powinnien być on spokojny, głęboki i zrównowa\
ony. Mo\
e on
pomóc się nam zrelaksować, np. poprzez liczenie oddechów (wdech-1; wydech-2; wdech-3;.... i tak do 10 i od
nowa). Zarówno wdech jak i wydech powinnien trwać ok. 5 sekund, a pomiędzy nimi mo\
na zrobić małą pauzę
wstrzymując powietrze.
Podczas medytacji Zazen będzie nam oczywiście przeszkadzał nasz umysł. Nie mo\
emy mu pozwolić chwytać
myśli. Muszą one być jak chmurki na niebie w wietrzny dzień, które szybko pojawiają się i od razu znikają, nie
przystając nawet na chwilę. Nasz umysł powinnien pozostać jak czyste, błekitne niebo.
Nale\
y jednak pamiętać, aby nie trzymać się "obsesyjnie" moich wskazówek co do medytacji. Ka\
dy z nas jest
inny i mo\
e oczywiście zmodyfikować je wedle swoich potrzeb. Nie nale\
y się tak\
e zbytnio na nich
koncentrować. Owszem, koncentracja na odpowiedniej pozycji i oddechu pozwoli nam na niemyślenie o niczym
innym, a tym samym na "wyciszenie" jednak przychodzi moment, kiedy trzeba przestać myśleć i o tym.
Odpowiednia pozycja i oddech ju\
naturalnie pozostanie, a umysł będzie mógł się całkowicie "wyczyścić"
pozostając jednocześnie w pełni świadomym.
Ilustracje przedstawiające pozycje medytacyjne jak i mudrę wykonał Andrea Saracini.
Ilustrations of meditation positions and mudra were drawn by Andrea Saracini.
Komentarze Szukaj
Tylko zarejestrowani u\
ytkownicy mogą pisać komentarze!
Powered by !JoomlaComment 3.26
Zamknij okno
http://kraina-zen.eu/index2.php?option=com_content&task=view&id=69&pop=1&pa... 2009-04-10