ŻYCIE Kolorado | www.zycie-kolorado.com | styczeń 2011 26
Kulinaria
Cytrynówka z kawą
Domowe nalewki
Cytrynówka z kawą składniki
- 1 cytryna
W medycynie ludowej, która używała
alewki to alkoholowe
PRZEPISY:
- 10 ziarenek kawy
wyciągi z owoców, korze- powszechnie produktów roślinnych, za-
- 9 łyżek stołowych cukru
lecano również spożywanie nalewek,
ni, kwiatów lub ziół (bądz

Jałowcówka Gajowego
przypisując im korzystne działanie w
mieszaniny składników), - 1/2 l czystej wódki
wielu dolegliwościach. Opierając się na
zazwyczaj o 40-45 procentowej
Jałowcówka Gajowego składniki:
tej tradycji również obecnie niektórzy
zawartości alkoholu. Sporządzane są
Przygotowanie:
w procesie maceracji, czyli przez za- propagują używanie nalewek dla po- - 35 suszonych lub 70 świeżych
Cytrynę sparzyć , pokroić na 8
prawy stanu zdrowia.
lanie składników alkoholem. Mogą być jagód jałowca
części. Następnie dodać ziarenka
Przykładowo:
słodzone syropem.
- 2 łyżeczki cukru
kawy i cukier. Zalać butelką wódki.
" malinówka, jałowcówka, sosnówka,
- 1 l czystej wódki (45%)
Cytrynówkę odstawić na 10 dni,
orzechówka, listkowka porzeczkowa w
przeziębieniach codziennie mieszać. Po upływie 10
Przygotowanie:
" jałowcówka, nalewka miętowa,
dni cytrynówkę należy przecedzić!
Owoce jałowca umyć i przełożyć do
anyżówka w zaburzeniach przewodu po-
słoja, następnie dodać cukier
karmowego
Imbirówka
" nalewka czosnkowa  układ krążenia i i wódkę. Słój szczelnie zamknąć
osłabienie odporności
i odstawić w ciemne miejsce na 6
Składniki:
" nalewka z dzikiego bzu  gorączka
tygodni. Następnie zlać płyn znad
- 200g świeżego korzenia imbiru
owoców do butelki i odstawić
Co warto wiedzieć o domowych na- - 2 goz
dziki (najlepiej zmielone)
na 2 tygodnie do sklarowania.
lewkach:
- ok. 20 nitek safranu
Po upływie tego czasu ściągnąć
- szczypta mielonej gałki
jałowcówkę znad osadu, najlepiej
" Smak słodkich nalewek bardzo po-
muszkatałowej
prawia dodatek soku lub startej skórki gumową rurką. Osad przesączyć
- 10g cynamonu
z cytryny. Nalewki owocowe można
przez gazę i dodać do jałowcówki.
- sok z 2 cytryn
aromatyzować na przykład wanilią (nie
Jałowcówka nabiera smaku po
- 500g miodu (najlepiej spadzio-
cukrem wanilinowym), kardamonem,
mniej więcej 3 miesiącach.
wego)
gałką muszkatołową, arcydzięglem,
goz
dzikami, cynamonem lub zielem an-
- 2l wódki 70� - pół na pół: spirytus
Cytrynówka to bardzo
gielskim.
95� i wódka 45�
orzez
wiająca i pyszna nalewka.
" Cukier najlepiej dodawać w postaci
Ten napój to jedna z najprost-
gęstego syropu.
Przygotowanie:
" Należy używać wyłącznie prze- szych w przygotowaniu nalewek.
Korzeń imbiru obrać i drobniutko
gotowanej, najlepiej z
ródlanej wody.
Poniżej kilka świetnych przepisów
pokroić lub utrzeć na tarce.
" Nie należy używać 95% spirytusu,
na cytrynówkę.
Tak przygotowany imbir włożyć
chyba że wymaga tego przepis. Spiry-
tus o tak wysokiej koncentracji ścina do dużego słoja lub gąsiorka.
Cytrynówka Naprędce
zewnętrzną część tkanki, która staje
Dodać goz
dziki, safran, gałkę
się nieprzepuszczalna i nie pozwala
muszkatałową, cynamon, sok z cy-
wyekstrahować pełnego bukietu smak- Cytrynówka Naprędce składniki:
tryn oraz miód. Wszystkie składniki
ów z owoców czy ziół (koniecznie - 3 duże cytryny
Pierwsza nalewka była ponoć dziełem
zalać wódką i zamknąć szczel-
świeżych!). Istnieją dwie szkoły, jeśli
ojca medycyny, Hipokratesa, stąd napój
-1 szklanka cukru
nie naczynie. Odstawić w ciepłe
chodzi o moc używanego spirytusu:
z wina i miodu z dodatkiem przypraw
-1/2 l czystej wódki
miejsce na tydzień. Codziennie
nazywano  Hipokrasem . W VIII - można używać spirytusu 70%
wieku n.e. arabscy alchemicy otrzy- (najłatwiej go uzyskać mieszając spiry- potrząsać naczyniem.
Przygotowanie:
mali pierwszy w historii bimber. Po do- tus z wódką w proporcjach 1:1),
Po upływie tygodnia nalewkę
Cytryny umyć i sparzyć wrzątkiem,
prawieniu produktu ziołami i miodem - można używać wódki  nalewki mają
przefiltrować i przelać do butelek.
delikatnie otrzeć skórkę,
wtedy około 20-25% (podobno nawet
rozpowszechniali go jako aqua vitae.
Nalewkę leżakować w ciemnym
Mimo tego, iż sekret produkcji spiry- zachowują się wtedy witaminy). wymieszać ją z cukrem i włożyć do
miejscu co najmniej 6 miesięcy.
" Aby uzyskać nalewkę o wyższej
tusu był pilnie strzeżony, w XIII wieku garnka. Zalać wódką a następnie
receptura została opisana przez Arnau- zawartości alkoholu, na koniec procesu
garnek przykryć i podgrzewać,
Nalewka miętowa wzmacniająca
można dodać spirytusu, lub robić ją na
da de Villeneuve a. Gdy okazało się, że
aż cukier się całkiem rozpuści.
sucho: wlać do słoja spirytus, nad nim
alkohol wzmacnia lecznicze działanie
Następnie cytrynówkę odstawić
rozpiąć gazę, i położyć na niej owoce
wielu ziół, zaczęto chorym zapisywać - 4l wódki 45�
pod przykryciem na 3 godziny, po
(tak, żeby nie dotykały spirytusu), po
alkoholowe nalewki. W XVI wieku we
- 100g nasion anyżu
czym przecedzić i wlać do butelek.
czym zakręcić słój tak, żeby brzegi gazy
Włoszech powstała pierwsza nalewka
- 100g suchej mięty pieprzowej
Cytrynówkę można podawać już
wystawały za zakrętkę. Dzięki krążeniu
przeznaczona do zwykłej konsumpcji.
- 100g suszonej skórki
oparów spirytusu, nabierze on koloru
Było to rosoglio, spirytus z olejkiem następnego dnia.
pomarańczowej
i aromatu owoców, nie mając z nimi
różanym (w Polsce znane pod nazwą
bezpośredniego kontaktu.
rosolis  do lat 50. XX wieku podawano
Cytrynówka z miodem
Przygotowanie:
" Nalewki należy przechowywać w nac-
go dzieciom przy różnych schorzeniach
zyniach z ciemnego szkła lub w ciem- Skórkę pomarańczową drobno
 po łyżeczce). Kolejne znane likiery
Cytrynówka z miodem składniki:
i nalewki to: Chartreuse, wyprodu- nym miejscu, aby nie straciły koloru.
pokroić. Skórkę, anyż i miętę
- 1 l spirytusu
kowane w opactwie La Grande Char- " Nie wolno używać niedojrzałych lub
wrzucić do do dużego słoja lub
zepsutych owoców ani zwietrzałych - 1/5 l wody mineralnej nie-
teuse w 1605 roku oraz Benedyktynka,
gąsiorka, zalać wódką, szczel-
przypraw. gazowanej
wyprodukowana przez benedyktynów z
nie zamknąć i odstawić w ciepłe
" Nie powinno się zbyt długo trzymać
Normandii. W szybkim czasie nalewki
- 4 cytryny
miejsce na 4 tygodnie. Raz dziennie
owoców w nalewie, nalewka dojrzewa
i likiery zyskały wielką popularność w
- 6 łyżek miodu
potrząsać gąsiorkiem. Po macer-
Europie, a każdy naród miał charak- po zlaniu i zabutelkowaniu.
" Macerację należy prowadzić w szczel- acji nalewkę należy przefiltrować
terystyczny dla siebie trunek.
Przygotowanie:
nym naczyniu.
Do Polski moda na nalewki (lub i rozlać do butelek, szczelnie
Cytryny umyć, następnie wycisnąć,
" Macerację należy prowadzić w cieple
kordiały, jak je niegdyś zwano) dotarła
zamknąć i odstawić na conajm-
do soku wlać spirytus oraz wodę
lub na słońcu, lecz dojrzewać nalewka
prawdopodobnie wraz z Henrykiem
niej 6 miesięcy w ciemne, chłodne
powinna w chłodzie. mineralną, wrzucić 2 wyciśnięte cy-
Walezym. Tutaj zaczęto też wyrabiać
miejsce. Ta wytrawna ziołowa na-
napój zwany krupnikiem. Wkrótce w tryny oraz dodać miód, cytrynówkę
lewka świetnie wzmacnia organizm
Nalewki podaje się w małych kielisz-
apteczce każdego polskiego dworku
odstawić na 2-3 dni, przecedzić
i skutecznie działa na niestrawność
stało kilka gatunków nalewek, a recep- kach (50 ml), do pikantnych przekąsek;
przez gęste sitko i gotową
i brak apetytu.
zgodnie ze staropolską tradycją do
tury przekazywano sobie z pokolenia na
cytrynówkę przelać do butelek.
pokolenie, często dopiero w testamen- mięs podaje się nalewki półwytrawne i
półsłodkie.
cie.