DSC03998

MIMTt 1111A IIAI JA N 15

I'owaźuy m Urokiem w litHluiiIiieh czw&l 1 orzędU świętokrzyskiego by-i;i 11'/ pnira l .mlmulrn Sawickiego (1922), w której autor na poilstuwie kryterium geomorfologicznego wyznaczyI południową granicę zasięgu r.lodowuocnla 1 <i 1Una, nabywanego od tej pory zlodowaceniom środ-kowopolskim.

Późniejsze lata okresu międzywojennego to dalsze zbieranie danych o zasięgu i formach zlodowacenia środkowopolskiego (J. Samsonowicz, 11)25; B, Zaborski, 1926), oraz udokumentowanie jego oddzielności od serii lodowcowych zlodowacenia L_a — Mindel na podstawie stanowisk flor interglacjalu mazowieckiego (J. Lilpop, E. Passendorfer, 1925a, b; .1, Lilpop, 1930; E. Passendorfer, 1930a, b, 1931a; J. Trela, 1930, 1932). 3. Czarnocki (1931) opracowuje w tym czasie pierwszą syntezę czwartorzędu centralnej części regionu świętokrzyskiego na podstawie niezwykle bogatych i w większości osobiście zebranych materiałów geologicznych.

W drugiej połowie okresu międzywojennego wzrasta zainteresowanie utworami lessowymi (Ludwik Sawicki, 1932) oraz badaniami geomorfologicznymi (S. Lencewicz, 1934, 1936; S. Pietkiewicz, 1934; W. Richling--Kondracka, 1937). Odkryto i opisano utwory organogeniczne z Bedlna (E. Passendorfer, 1931b; W. Szafer, J. Trela, M. Ziembianka, 1931), które w rezultacie późniejszych badań (A. Srodoń, M. Gołąbowa, 1956) uznano za reprezentatywne dla interglacjalu eemskiego. Powstają także pierwsze, kompleksowe opracowania regionalne uwzględniające problematykę czwartorzędową (J. Samsonowicz, 1934) oraz prace o plejstoceń-skich stanowiskach krasowych (J. Czarnocki, 1935).

Początkowe lata po drugiej wojnie światowej przyniosły publikacje oparte w dużej mierze na wcześniej zebranych materiałach (S. Z. Różycki, 1946, 1950; K. Pożaryska, 1948; J. Czarnocki, 1950), oraz liczne mapy geologiczne w skali 1 : 300 000 (J. Czarnocki, J. Dylik, I. Jurkie-wiczowa, S. Z. Różycki, E. Ruhle) ukazujące obraz powierzchniowego zróżnicowania litologiczno-genetycznego osadów czwartorzędowych regionu świętokrzyskiego. Powstało też wówczas wiele prac szczegółowych, dotyczących ważniejszych profilów osadów lodowcowych i międzylo-dowcowych tego regionu (E. Ruhle, 1952a, b, 1956; M. Sobolewska, 1952, 1956a, b; M. Wąs, 1956; I. Jurkiewiczowa, K. Mamakowa, 1960), osadów zboczowych (H. Klatkowa, 1955) i zaburzeń peryglacjalnyeh (T. Klatka, 1954; J. Dylik, 1960a). Wielu szczegółowych danych o morfogenezie i stratygrafii czwartorzędu świętokrzyskiego dostarczyły prace J. Flisa (1954, 1956), C. Radłowskiej (1957), H. Klatkowej (1958), K. Kowalskiego (1958), D. Kosmowskiej (1958) i E. Mycielskiej (1960).

Opublikowane wówczas prace syntetyczne (M. Klimaszewski, 1952b; Z. Kotański, 1959; J. Dyczewska, 1959; W. Pożaryski, 1953, 1956a) dawały podsumowanie wielu różnorodnych zagadnień i wskazywały kierunki dalszych prac badawczych.

Punktem przełomowym w badaniach nad czwartorzędem świętokrzyskim był jednak początek lat sześćdziesiątych. Było to związane z koniecznością szczegółowego opracowania różnorodnych stanowisk osadów czwartorzędowych, by demonstrować je w czasie wycieczek z okazji VI Kongresu INQUA w 1961 r. (J. Jersak, T. Klatka, Z. Klajnert, D. Kosmowska, Z. Lamparski, Z. Michalska, K. Straszewska, K. Straszewska i K. Kopczyńska, K. Straszewska i E. Mycielska, S. Z. Różyc-