DSC04178

NKOrM.K.IN Nr/ l'i u ,MH I I WYŻYNY A IKOimoWOPOI.HKlK 195

1959), gdzie poniżej monklch) datowanych la unisty cznlo, osadów intor-gljii jalu eomsklego występuje kompląks glin zwałowych, z których przynajmniej iHłjwytsts należy do zlodowaceniu środkowopolskiego.

N;ui Notecią występuje tylko jeden poziom gliny zwałowej zlodowacenia środkowo polskiego, W okolicy Wyrzyska jest on podesłany piaskami t detrytusem roślin (S. Gadomska, 1957), a w Smielinie koło Nakla ig. Hilhle, I954b) przykryty osadami interglacjału eemskiego, datowanymi paleobotanicznie (A. Srodoń, 1954b). Podkreślić trzeba, że zarówno w strefie wysoczyznowej nad dolną Wisłą, jak i nad Notecią wyższe poziomy zlodowacenia środkowopolskiego, a niekiedy i wszystkie osady tego zlodowacenia mogą być zniszczone i usunięte.

Niezbyt zróżnicowany profil zlodowacenia środkowopolskiego wykazują też materiały z okolic Kamienia Pomorskiego (K. Kopczyńska-Zan-darska, 1968: występuje tam tylko jedna glina zwałowa. Leży ona na dość wyrównanej powierzchni osadów wypełniających starsze doliny. Osady te K. Kopczyńska-Zandarska zalicza głównie do interglacjału mazowieckiego, z tym żd osady górnego cyklu (spośród dwu) mogą odpowiadać transgresji lądolodu zlodowacenia środkowopolskiego.

W niektórych profilach w stropie gliny zwałowej zlodowacenia środkowopolskiego zachowały się osady czołowomorenowe (11,5 m miąższości) i zastoiskowe (18 m miąższości). Poza tym powierzchnia gliny zwałowej zlodowacenia środkowopolskiego w okolicach Kamienia Pomorskiego jest silnie zniszczona przez erozję. K. Kopczyńska-Żandarska wiąże to niszczenie z podniesieniem tektonicznym obszaru, które mogło odbywać się zaraz po ustąpieniu lądolodu zlodowacenia środkowopolskiego.

Na Nizinie Wielkopolskiej osady zlodowacenia środkowopolskiego są na wielu obszarach reprezentowane przez jeden poziom gliny zwałowej i towarzyszące im osady piaszczyste i rzadziej ilaste (B. Krygowski, 1961). Są więc w stosunku do środkowej i wschodniej Polski bardzo zredukowane. Pełniejsze profile czwartorzędu są znane jedynie w wąskich strefach, gdzie podłoże jest znacznie obniżone, nawet poniżej poziomu morza, a miąższość) czwartorzędu jest duża. Być może część tych osadów reprezentuje pełniejszy profil zlodowacenia środkowopolskiego, brak jednak szczegółowszej interpretacji wiekowej i facjalnej tych bardziej miąższych profilów czwartorzędu.

W okolicach Cybinki i Świebodzina (S. Żynda, 1967) występuje od dwu do czterech poziomów glin zwałowych starszych od zlodowacenia północnopolskiego. Obecność kilku poziomów glacjalnych wykazuje również J. Sokołowski (1966) w czwartorzędzie okolic Mogilna. Miejsca występowania tego rodzaju profilów są związane m. in. z otoczeniem struktur solnych i obszarami zapadlisk podłoża czwartorzędu, np. koło Kłodawy i Lubienia Kujawskiego (M. D. Baraniecka, 1959, 1965), Mogilna (J. Sokołowski, 1966), a przypuszczalnie też koło Międzyrzecza (T. Bartkowski, T. Wiśniewski, 1966) i w tzw. depresjach Damasławka, Słupcy i Inowrocławia (T. Bartkowski, K. Marsz, S. Sieracki, 1966), a także koło Gorzowa Wielkopolskiego (M. Jaskowiak, W. Karaszewski, 1959). W wielu z tych miejscowości miąższość czwartorzędu sięga 150 m, a przypuszczać można, że zlodowacenie środkowopolskie jest tam reprezentowane więcej niż jednym poziomem glacjalnyim Znaczną miąższość czwartorzędu — 200—300 m stwierdzono we wschodniej części NRD

is*