18
a) zapewniały bezpieczeństwo personelu, informacji, sprzętu w trakcie funkcjonowania poszczególnych procesów i systemów,
b) umożliwiały minimalizowanie kosztów realizacji procesów oraz czasów realizacji poszczególnych procesów,
c) umożliwiały'jakościową realizację procesów i jakościowe funkcjonowanie systemów, tzn. zgodnie z ustalonymi wymaganiami, przy braku lub minimalnej liczbie odchyłek, niezgodności, błędów,
d) umożliwiały' realizację zasady 3R (right item, right place, right time), tzn. właściwa (potrzebna) rzecz, na właściwym miejscu, we właściwym czasie, lub 6W (właściwy produkt, właściwe miejsce, właściwy czas, właściwa jakość, właściwa ilość, właściwe koszty).
Takie funkcjonowanie procesów wymaga ustalenia w nich nadzoru i starannego zarządzania, na które składają się następujące funkcje:
a) planowanie przebiegu, zaopatrywania i wyników poszczególnych procesów,
b) organizowanie realizacji procesów zgodnie z ustalonymi planami,
c) kierowanie i motywowanie personelu zaangażowanego w realizację procesów,
d) kontrolowanie, ocenianie i monitorowanie efektywności, terminowości i skuteczności poszczególnych procesów i uruchamianie działań korygujących w przypadkach odchyleń od planu (plany mogą ulegać zmianie przy zmianach priorytetów działań).
Jak z tego wynika, kluczowymi elementami zapewniającymi jakość funkcjonowania systemów logistycznych są procesy logistyczne, które każda organizacja powinna zidentyfikować i ustanowić odpowiedni sposób zarządzania nimi.
Różnorodne systemy projakościowego zarządzania organizacjami przeważnie nie wyodrębniają modułu logistycznego, traktując procesy logistyczne jako integralną część procesów realizacji produkcji, które wymagają zaopatrywania, przemieszczania ładunków, dystrybucji itp.
Stosowane w przodujących przedsiębiorstwach systemy zarządzania kompleksowo podchodzą do całokształtu zarządzania, podkreślając niektóre wyróżniające cechy tego zarządzania, na przykład:
• certyfikowane systemy spełniające wymagania normy ISO 9001 (lub jej odmian sektorowych),
• kompleksowe zarządzanie jakością (TQM) spełniające wymagania ISO 9004, kryteria doskonałości EFQM i in.,
• systemy Six Sigma ukierunkowane na pełną eliminację błędów i odchyleń w realizowanych procesach,
• systemy JIT dążące do minimalizacji zapasów i czasów realizacji,
• systemy LM dążące do eliminowania marnotrawstwa w produkcji.
W zależności od wielkości organizacji i złożoności realizowanych procesów, systemy zarządzania tymi organizacjami zawierają elementy zaczerpnięte z różnych systemów, standardów oraz doświadczeń własnych i cudzych.
Organizacje, aby skutecznie konkurować na rynku, muszą spełniać następujące wymagania, które ogólnie są zaliczane do wymagań jakościowych. Muszą więc:
| spełniać wszelkie wymagania i oczekiwania swoich klientów pod względem cech wyrobu, sposobów jego dostarczania, serwisowania, utylizacji po eksploatacji i in.,
| optymalizować sposoby realizacji wszelkich procesów celem minimalizacji ich kosztów, maksymalizacji jakości, redukcji marnotrawstwa itp.,
• obserwować i oceniać otoczenie, konkurentów, trendy itp., aby ustalić właściwą strategię organizacji i na jej podstawie planować przedsięwzięcia rozwojowe,
| ustanowić odpowiedni system motywowania personelu i doskonalenia jego kompetencji, aby z jego pomocą realizować różnorodne działania doskonalące (innowacje, odnowa technologii, przedsiębiorczość, działania zespołowe itp.).
Działania te są ukierunkowane na takie systemy organizacji, jak: przygotowanie produkcji, produkcja, logistyka, technologia, personel, finanse i in. Ponieważ działania logistyczne wcześniej były traktowane jako drugorzędne, to obecnie okazało się, że przy znacznym postępie w realizacji innych funkcji doskonalenie działalności logistycznej stanowi znaczną potencjalną rezerwę umożliwiającą wyraźną poprawę konkurencyjności organizacji. Staje się to możliwe poprzez znaczną redukcję zapasów, synchronizację przepływów strumieni materiałowych w organizacji, korzystną współpracę z dostawcami i oszczędne gospodarowanie elementami systemów logistycznych (transport, magazynowanie, za-, rozładowanie, pakowanie i in.).
2.2. Procesy w systemach logistycznych
Poszczególne procesy logistyczne realizowane w organizacjach, w wielu przypadkach są ściśle powiązane z procesami nielogistycznymi i ich identyfikacja w każdej organizacji może być różna. Z tych względów trudno podać ścisłe wytyczne identyfikowania i klasyfikacji procesów. Dla przykładu, w przedsiębiorstwach typu IV możliwe są m.in. następujące procesy [1,2,3, 16]:
A. Procesy podstawowe
| pakowanie i kompletowanie ładunków,
• procesy załadowcze, rozładowcze i przeładunkowe,
• transportowanie ładunków wewnątrz i zewnętrz organizacji,