DSCF0470 (2)

106 alumn

helping victims, and the creation of caring, „Peace and Conflict: Journal of Peace Psychology" 1996, vol. 2(3); Śliwak J., Osobowość altruistyczna. Osobowościowe korelaty altmizmu. Psychologiczne badania empiryczne, Lublin 2001.

ALUMN - w starożytności dziecko bez opieki, rodziców, dziecko ulicy, dziś kleryk lub student seminarium duchownego w zależności od poziomu danej szkoły, niższego (na poziomie średnim) lub wyższego (na poziomie studiów wyższych); w Polsce w XVII i XVIII w. określano tym terminem ucznia bezpłatnie kształconego i utrzymywanego przez szkołę, a w wyższych szkołach anglosaskich określano tym mianem absolwenta.

Termin ten został wprowadzony po Soborze Trydenckim, który polecił biskupom zakładanie szkół, aby w nich religijnie wychowywać kandydatów do święceń kapłańskich. Studia i formacja wyższych seminariów duchownych w Polsce, podobnie też w świecie (z nielicznymi wyjątkami), trwa przeważnie sześć lat i obejmuje studia filozoficzno-teologiczne oraz formowanie charakteru.

s. Maria B. Pecyna, SJE

AMATORSKIE ZESPOŁY ARTYSTYCZNE -forma intensywnego kształcenia i wychowania młodzieży oraz ludzi dorosłych. W praktyce są to na ogół małe grupy społeczne (tzw. kluby), których członków zjednoczyło dobrowolne, z pasji wypływające, zajmowanie się jakąś praktyką artystyczną. Wspomniane pasje artystyczne uczestników wyrażają się zarówno w pragnieniu przyswojenia sobie wiedzy i umiejętności z danej dziedziny sztuki, jak i jej praktykowania - dobrowolnego i miłośniczego, a więc niezawodowego i nie nastawionego na korzyści materialne, choć mogące dawać jakieś praktyczne korzyści (Kamiński, 1971).

Tradycja ich działalności w Polsce jest bogata (Aleksander, 1994). Różne są dzisiaj odmiany tych zespołów: zespoły teatralne (także lalkarskie, żywego słowa, poetyckie), śpiewacze (chóry), instrumentalne (orkiestry), taneczne, pieśni i tańca (w tym także folklorystyczne), plastyczne (malarstwo, rzeźba i in.), fotograficzne, filmowe i in. Działają głównie przy instytucjach kultury: domach i ośrodkach kultury, klubach i świetlicach. Urzędowa statystyka informuje, że w 1995 r. na terenie Polski było ich 13721 (w tym 4172 na wsi). Były to zespoły: muzyczno-instrumentalne (4490), taneczne (2989), teatralne (2241), folklorystyczne (2046), wokalne i chóry (1840), fotograficzne i filmowe (723) (Kultura w latach 1994-1996..., 1997). Mimo narzekań na pogarszające się warunki ich działalności także w następnych latach rosła ich ilość. W roku 1999 ich liczba w skali kraju wzrosła do 14848 (w tym 4396 na wsi). Funkcje organizatorów działalności edukacyjnej i wychowawczej w tych zespołach sprawowało w 1999 r. 7618 instruktorów (Rocznik Statystyczny..., 2000).

Zespoły te operują jako tworzywem żywym słowem, głosem, muzyką, tańcem i różnymi formami plastycznymi, na podstawie czego z reguły zalicza się je do obszaru sztuki, jednak nie można zapomnieć o ich znaczeniu kształcącym i wychowawczym dla uczestników. Edukacja i wychowanie dorosłych uczestników realizuje się w nich dwoma drogami. Pierwsza to treść zajęć. Podczas zajęć członkowie ich poznają dzieła literackie, wokalne, muzyczne, plastyczne, tańce i folklor, życie i twórczość autorów, funkcjonujące w tych obszarach kryteria piękna. Uczą się różnych umiejętności artystycznych, poznają sprzęt i urządzenia stosowane w działalności artystycznej (np. instrumenty muzyczne w orkiestrach, sprzęt i urządzenia do fotografowania w zespołach fotograficznych, kamery i urządzenia filmowe w zespołach filmowych).

Kształcenie i wychowanie odbywa się też przez należytą organizację zespołów, zajęć w zespołach i dobre współżycie członków zespołów. Mówiąc nieco szczegółowiej, w tym drugim przypadku okazją do kształcenia i wychowania w amatorskich zespołach artystycznych staje się: dobór programu (repertuaru), planowanie na co dzień działalności zespołu, współudział w organizowaniu poszczególnych zajęć, działalność organizatorska w zespołach, prezentacja dorobku zespołu, uczestnictwo w życiu towarzyskim członków i in.

Wszystko to wskazuje na fakt, iż prawidłowo zorganizowany amatorski ruch artystyczny jest przemyślaną i - ze względu na odpowiednio dobrane treści artystyczne - niezwy-