DSCF0489

38    EMPATIA    £\A/C

go od gniazda, w którym znajduje się troje piskląt. Ponieważ każde pisklę po-    I

siada średnio 50% genów rodzica, ten rodzaj altruistycznego zachowania    jjjez

przynosi korzyści. Co prawda, ściągając na siebie uwagę drapieżnika, ptak    pod'

ryzykuje utratę 100% własnych genów, ale równocześnie ocala tych „150%”    tun

(3 x 50) własnych genów, które są reprezentowane przez trójkę potomstwa.    _stai

Podczas gdy szanse przetrwania rodzica maleją, szanse przetrwania jego ge-    je s

nów, z których jakaś część jest prawdopodobnie odpowiedzialna za ten akt al-    _zak

truizmu, zwiększają się. Zatem, zgodnie z logiką selekcji rodowej, jednostki,    wai

które czynią najwięcej w celu zachowania materiału genetycznego, bez wzglę-    _spo

du na to, gdzie się ów materiał znajduje, odnoszą korzyści z ewolucyjnego    ści

punktu widzenia.    wy:

Wkrótce potem Rushton, Russel i Wells (1984) w teorii podobieństwa    (czi

genetycznego - TPG (genetic similarity theory - GST) zaproponowali roz-    i pi

winięcie sposobu myślenia będącego podstawą pojęcia selekcji rodowej.    pas

W największym skrócie, uczeni ci dowodzą że geny „mogą zwiększać własne    ny<

możliwości przeżycia, działając w taki sposób, aby spowodować reprodukcję    wą

jakiegokolwiek organizmu, w którym mogą zostać odnalezione ich własne    mi

kopie” (s. 181). Zatem, zgodnie z założeniami TPG, altruizm skierowany na    kt(

osobniki niebędące członkami rodu może również przynosić ewolucyjne ko-    stc

rzyści, jeżeli ów odbiorca spoza rodu jest w wystarczającym stopniu podobny    wii

do podejmującej altruistyczne działania jednostki. TPG jest zatem ogólniej-    po]

szym przedstawieniem podstawowej zasady leżącej u podstaw selekcji rodo-    wz

wej. Może być także uważana za teorię ogólniejszą. Jedną z jej niewątpliwych    wa

zalet jest fakt, że pomaga ona wyjaśnić zjawiska altruizmu bardzo często zachodzące pomiędzy osobnikami niepowiązanymi ze sobą rodowo. Teoria ta    opi

stawia także interesujące pytania dotyczące sposobów rozpoznawania podo-    pa

bieństwa genetycznego u innych osobników. Krebs (1983) zwraca uwagę, że    ch<

większość zwierząt, także ludzi, nie posiada wrodzonych umiejętności rozpo-    że

znawania krewniaków, a tym bardziej dostrzegania podobieństwa genetycz-    lei

nego u osobników spoza rodu. W związku z tym są one prawdopodobnie zmu-    P°1

szone polegać na widzialnych sygnałach, które są kojarzone z oznakami    P^rJ

podobieństwa rodowego, takich jak podobieństwo fizyczne, sąsiedztwo geo-    ^cy

graficzne oraz status w obrębie grupy. Ponieważ w wypadku jednostek (lub    l^es

członków tej samej grupy) istnieje duże prawdopodobieństwo, że jednostki podobne fizycznie są także podobne genetycznie, pomaganie im jest korzystne. Jeżeli przyjmiemy, że założenia te sąprawdziwe, to długotrwałe korzyści ewolucyjne wynikające z polegania na tego rodzaju wskazówkach pomogłyby    ^prc

wyjaśnić podwyższony poziom reakcji empatycznych obserwatorów w stosun-ku do obserwowanych podobnych do nich, stwierdzony podczas eksperymentów laboratoryjnych (np. Krebs, 1975; Stotland, 1969).    ^pov

zap