22
Rys. 9. Biureły: a) zamknięta szklaną perełką, b) z prostym szklanym kranem c) zamknięta ściskaczem, d) ze szklanym kranem bocznym
18,36 |
-18 |
18,42 | |
18,55 |
^-19 |
Rys. 10. Błąd paralaksy
Oprócz tego stosuje się również inne udogodnienia, które z łatwością można wprowadzić w pracowni. Tak np. na białą tekturkę w formie nasadki na biuretę nakleja się kwadracik z czarnego papieru. Nasadkę przesuwalną wzdłuż biurety umieszcza się przy odczytywaniu w ten sposób, aby czarne pasemko znajdowało się o 1 ml poniżej menisku. Przy tym położeniu nasadki menisk wydaje się ciemny i wyraźnie odcina się od białego tła tekturki (rys. 12).
Niewłaściwe obchodzenie się z biuretami może być źródłem znacznych błędów. Aby ich uniknąć, należy przestrzegać następujących przepisów:
1) biureta musi być czysta, nieczystość powoduje błędy, gdyż objętość cieczy pozostająca na brudnej powierzchni jest zmienna i różni się od objętości przylegającej do powierzchni czystej;
2) jeżeli ciecz z biurety wypuszcza się zbyt szybko, trzeba po zamknięciu kurka pozwolić jej spłynąć i wtedy odczytać wynik;
Rys. 11. Biureta Shelbacha
3) napełniając biuretę należy uważać, aby u jej wylotu nie powstał pęcherzyk powietrza; gdyby taki pęcherzyk powstał i zniknął dopiero przy miareczkowaniu, odczyt byłby obarczony błędem równym jego objętości;
4) biuretę przed napełnieniem roztworem mianowanym trzeba przepłukać tym roztworem;
5) zarówno przed, jak i po miareczkowaniu należy dotknąć ściankę naczynia do wylotu biurety, aby usunąć zwisającą kropelkę cieczy;
6) podczas odczytywania wyniku oko powinno znajdować się na jednym poziomie z meniskiem; unika się wówczas błędu paralaksy;
7) źródłem błędów może być niekiedy zła podziałka na biurede, dlatego dokładne prace wymagają skalibrowania całej biurety.
2.3. Pipety
Służą one do pobierania określonej objętości cieczy. Pipety o pojemności stałej (rys. 13a) są to rurki cylindryczne, wydęte w środku, z dolnym końcem wyciągniętym w otwór odpływowy o średnicy 1-2 mm. Pipety takie mają jedną kreskę powyżej cylindrycznego wydęcia. Przy napełnianiu pipety zanurzamy dolny jej koniec w naczyniu z cieczą i wciągamy ustami, pompką