DSCF9953

*

24. Giotto di Bondone Pokłon Trzech Króli

słową i jej działanie, wybrano więc zasadę znaną już w starożytności, a polegającą na tym, że w malarstwie przedstawiano formy plastyczne w ich stosunku do domyślnej płaszczyzny podstawowej, czyli, innymi słowy, miały one sprawiać, wrażenie, jrelief u. Wtym działaniu reliefowym, w jasnym usytuowaniu figur i form w stosunku dąjfdnej^-płaszczyzny podstawowej (Nawiedzenie) lub lulku płaszczyzn podstawowych (Opłakiwanie Chrystusa) tkwiła jeszcze .jedna ..tajejnnica sztuki Giotta i ta właśnie reliefowość (rilieooj. pozostała odtąd, aż do Leonarda i Michała Anioła, centralnym problemem całego dalszego rozwoju malarstwa.

Edirfowość^yyjnągąła^ spełnienia dwóch warunków. Przede wszystkim pogłębiającego się zrozumienia . dla specyfiki .formy

rzeźbiarskiej, czyli__dla artystycznych środków .wyrazu, które

zdolne są odtworzyć naturalny kształt ciała i krągłość przedmio-jójK. O zmianie i postępie, jakie wprowadziła pod tym względem sztuka Giotta, przekonać nas mogą w jego obrazach postacie. Cechuje je świadome celu umiarkowanie zamiast przeładowania formami rzeźbiarskimi, charakterystycznego dla dzieł Niccola i Giovanniego Pisanich. Zaledwie kilka załamań draperii różnicuje wielkie płaszczyzny ujęte niezwykle oszczędnie w zdecydowane i pełne wyrazu kontury, a wszystko komponuje się tak, by wywołać u widza nieodparte wrażenie naturalności i przestrzenności. Genialne są pod tym względem postacie odwrócone tyłem, wprowadzane z upodobaniem przez Giotta w_ celu osiągnięcia i jednej strony silnego, kubicznego efektu, z drugiej — aby używać na pierwszym planie szerokie spokojne płaszczyzny jako punkt~wyiścia^ dla zróżnicowania plastycznych i przestrzennych wartości. Podobną funkcję speSFają również całe postacie z profilu, które — w odróżnieniu od zwyczajów średniowiecznych yffe Giotto pierwszy wprowadził do malarstwa i które spełniają nie tylko określaną funkcję w kształtowaniu głębi, ale mają tę zaletę, że znacznie wzmagają działanie plastyczne. Niezależnie jednak od takich ogólnych środków pomocniczych stworzył Giotto postacie, które przy całym ograniczeniu środków formalnych, zaliczyć można do największych objawień wyobraźni plastycznej,-są to przykłady nie takiego czy innego spostrzeżenia, ale samej