DSCN0897 (3)

V W ĄI/tOKł l•'NM/J*    1*0 KM AT MKTAKl/YCZNKOO l*KOTKSTl

WSTj

ciych me ix^nw tak optymistycznie. jak Start, dostrzega niebt ozenstwa ..transgresji w głąb”, uwzględnia możliwość zatraceń! w paychicmnych labiryntach.

W Kolosscum Micmski nie tylko zaproponował paradoksalny pti ^ram poetycki, ale tei w symbolicznym ruchu wertykalnym (w 01 bie - wiwy.O unaocznił. świadomie lub me. figury wyrażającą istoty cale) swe) twon'xosn, odsłonił jej ..strukturę głęboka".

Iluś bohaterów Mieioskiego egzystuje i rozwija się zgodnie s TĘ stepującym rytmem najpierw zejście w głąb, c/yli zgłębienie swegi _%ja" lub zbiorowej duszy narodu: to zejście w podziemia tiicwontif w Nietocie. połączone tez z ryzykiem obłędu, na co wskazuje okroi szaleństwa w biografii księdza Fausta Ale to ryzykowne doświadf ozenie warunkuje dążenie wzwyż i końcowy wzlot (odrodzenie, pnt imany, uksstałtowanie jaśni).

Uniwersalny sens tego wzoru lapidarnie określiła bazilissa TfeoMf nu: „O śmierci, tys rozbudzeniem kosmicznych fal i nawałnic! |J; Odrodzenie ludzkości przez coraz głębszą tragedię!**⁴⁴

W twórczości M icinskiego symbolika ruchu wertykalnego wska żuje na dynamikę porządkującą zarówno życie jednostki (por, dwa wersie poematu prozą: Panteista i Aflodnon, dobierający oręża; si mobójztwo kończące pierwszą wersję, w drugiej zostało potraktow* ne jako oczyszczające zanurzenie, które, po wypłynięciu bohatera z gtę btn leziora. okazuje się etapem przeistoczenia „uczuciowego człowi* ka” w wojownika).** jak i społeczeństwa, narodu („W misteriua Termopiiow jest Anodos i Katod os. wschodzenie narodu na wyżynj Napoleomdów. jak było zejście do Hadesu — za winy ojców**⁴⁷).

W poezji ów ruch wertykalny powtarza się wielokrotnie i nie a wsze wprost wyraża (jak np. w utworach Samobójca i Białe róże krwi dia lektykę obumarcia - odrodzenia. Często rytm ulega zakłócenia bohaterzy giną w ciemnościach, które usiłują rozpoznać (np. Mori? tur etella. Reinkarnacja) Najistotniejsze, iż ta oksymoroniczna dy na mika. modelowo zaprezentowana w Kolosseum. organizuje ca los świata poetyckiego W mroku gwiazd. Świat ten - na różnych pozie

⁴⁴ T. MinAtki, Utwory dramaty?***, t 8: W mrokach *łnt*go pałacu cąy/i /Wito M Tkofann, oprać T WrtVblrw*k*. Kruków 1970, .** 174 ⁴⁴ 2oh T. MkiAaki. fhwmoty proeą, d* cyi z 209

⁵⁷ T Mielóski, Utwory dramaty?***, t 3 fbrmopil* polski* Misterium *a thk cmi i śmweti km Jdmfa P\mtah>wski?^ operne T Wróblewska, Kruków 1990. a 7, 1

29

mach organizacji — pulsuje nieregularnym, konwulzyjnym rytmem regresu, rozpadu* katastrofy* śmierci i odrodzenia, kreacji, wolności, nadziei.

8, Wymiary świata poetyckiego

Poezja Micmskiego jest polem walki, napięć między najprościej mówiąc - „chaosem" a ..porządkiem**. Obu terminy są wieloznaczne i wielowartosciowo

Chaos bywa świadectwom spontaniczności. wyrazem przeżyć tak skomplikowanych, ze me mieszczą się w konwencjonalnych formach. Stąd ich burzenie, wypowiedź pełna swobodnych asocjacji, ..zrujnowanych” systemów symboliczno-mitycznych (Czarne rtęstwo). Chaos ma również drugie oblicze: jest dezintegracją rzeczywistości, natłokiem dręczących obsesji, fantazmatów, które potęgują cierpienie i absurd (Widmo, Meduza. Monet u r Stella). Analogicznie „porządek” oznacza dążności odrodzeńcze, integrujące, usiłowanie stworzenia nowych, pozytywnych relacji między człowiekiem, światem i Bogiem ([Juz Stell...]). Ale poezja Micmskiego odsłania tez ..porządek” represyjny, pseudoład świat-a-więzienia (Reinkarnacjo. AnonArc. Zamek duszy).

Walka między „chaosem” i „ładem” nie jest wyraźnym procesem, choć w kompozycji można wskazać siady ewolucji, stopniowej prze miany bohatera. Nie prowadzi ona do stałego porządku i nie utrwala amorficznego chaosu. W mroku gwiazd wypełnia spazmatyczna, nie regularna przemienność form wypowiedzi, obrazów, sytuacji, postaci, ciągle zaprzeczająca dopiero co wskazanym możliwościom. Chaos wolności, imaginacyjnego nadmiaru współistnieje i przenika się z chaosem katastrofy, rozkładu, degradacji, ł ,ad poszukiwany jako obszar wolności i spotkania zderza się ze „złym porządkiem”, wywołującym odruch buntu, pragnienie zniszczenia i spotęgowania., chaosu (Głę-biny duch).

Miciński konsekwentnie wypowiada się w poetyce zaskoczenia, kontrastu, antytezy* oksymoronu, którą rodzi „struktura głęboka” wyobraźni poety (zob. niespodzianą, nie umotywowaną zmianę ruchu wertykalnego w Kolosseum. por. też wiersz Samobójca). Można ją uznać za czynnik dynamicznie integrujący świat poetycki W mroku gwiazd.

Manifestacyjnie i najprościej ujawnia się w najhardziej zewnętrznej warstwie tekstu, w organizacji brzmieniowo-wersyfikacyj*