DSCN2095 (2)

palisadowy, a wyłącznic gąbczasty. Liście podwodne mają często dużą po wierzchy są na przykład silnie podzielone na wąskie odcinki. U roślin ziemnowodnych jest zjawisko różnolistności. polegające na wykształceniu 2 lub 3 rodzajów |j$J podwodnych, pływających na powierzchni wody i powietrznych. Tkanki przewód? cc u roślin wodnych wykształcone są słabo, a mechanicznych brak zupełnie.

W łodygach i liściach roślin wodnych charakterystyczne jest występowanie żych ilości tkanki powietrznej — aerenchymy (rys. 4.114). W tkance tej występy’ ogromne przestwory międzykomórkowe, ułatwiające organom roślin wodnych u_nQ* szenie się w wodzie oraz tworzące wewnętrzne zbiorniki gazów, przede wszystką

Rys. 4.114. Tkanka powietrzna w organach roślin wodnych. A — fragment przekroju poprzecznego przez łodygę wywłócznika (Myriophylliun) (wg Sinnota, zmienione), B — przekrój poprzeczny przez liść rdest-nicy (Potamogeton) (wg Kisielewej i Sziełuchina, zmienione)

tlenu niezbędnego w procesie oddychania roślin, a słabo rozpuszczającego się w wodzie, w związku z czym jest go w środowisku wodnym mało (około 33 razy mniej niż w powietrzu).

Hygrofity

Typowe hygrofity spotykamy wśród rosnących w cieniu roślin lasu tropikalnego. Należą tu na przykład znane jako rośliny ozdobne liczne gatunki begonii, gloksynii i wiele innych. Także niektóre europejskie rośliny zielne, jak niecierpek pospolity (.Impatiens noli-tangere), szczawik zajęczy (Oxalis acetosella), piżmaczek wiosenny (Adoxa moschatelina) lub zawilec gajowy (Anemone nemorosa) mają cechy hygrofitów. Hygrofity są roślinami przystosowanymi do środowiska o wilgotnej glebie i wilgotności powietrza dochodzącej do 100% (czyli do stanu nasycenia parą

—tkirka

— Skórko

_mięk'isz

miąfcisz

"parisósłcwy

gqbC20Sty

Rys. 4.115. Przekrój przez liść hygrofitu Ruellia ponellae (wg Fiuinga. zmienione)

wodną). Występują u nich cechy ułatwiające transpirację, konieczną do zachowania ciągłego przepływu wody przez roślinę. Komórki epidermy są tu cienkościenne, niekiedy brodawkowato uwypuklone na zewnątrz oraz występują na nich często żywe włoski, zwiększające powierzchnię parowania. Aparaty szparkowe są stale otwarte, przeważnie znajdują się po obu stronach blaszki liściowej i często na sterczących ponad powierzchnię liścia uwypukleniach skórki (rys. 4.115). Często spotyka się u hygrofitów wydzielanie wody w postaci cieczy przez hydalody. Blaszki liściowe są cienkie, zbudowane z niewielu warstw mezofilu, w którym komórki są luźno ułożone, a miękisz palisadowy wykształcony stosunkowo słabo. System korzeniowy u hygrofitów jest najczęściej słabo rozwinięty, to samo dotyczy tkanek przewodzących wodę (drewna). Toteż hygrofity są mało wytrzymałe na suszę i szybko w tych warunkach więdną.

Kserofity

Cechą charakterystyczną kserofitów jest wysoka odporność na suszę pozwalająca im rosnąć w takich środowiskach jak pustynie, stepy, suche skały itp. Odporność ta wynika w dużej mierze z cech budowy, które nazywamy kseromorficznymi. Typowe kserofity są roślinami klimatu suchego i gorącego, ale cechy kseromorfkzne występują także u niektórych roślin klimatu umiarkowanego (rośliny piaskowe, zimozielone, słonorośla itp.), na dalekiej północy oraz wysoko w górach, gdzie fizjologiczna susza wywołana bywa nie tyle brakiem wody, ile niską temperaturą lub dużym zasoleniem, utrudniającym korzeniom pobieranie wody z podłoża. Wśród kserofitów wyróżnić można dwa sposoby przystosowania do życia w suchym środowisku. Są to sklerofityzm i sukulentność.

Sklerofity są roślinami o pokroju sztywnym, skórzastym, z dużą ilością elementów sklerenchymatycznych w organach pędowych (które umożliwiają wznie-