DSCN6006

św. Barbary, we Wrocła-

,tku ceglanego i w większych naturalny wą-w elewacjach isto- i pietna-podyktowany ii, jak 1 este-iła do drugiej gle z inną, nie-KJlichromii arna ogół ściany kościołów śląs-izen i proiilów 1 Zamiast więc i zaczęto około :iany tynkiem, do pionowych ów i lizen oraz

{trz reprezento-Breg dobrze za-rych czołowymi

Ryc. 20. Wrocław. Kościół N.P. Marii — fragment zniszczeń wnętrza. Stan z 1961 _r. Fot. O. Czerner

filarów międzynawowych. Ciekawym szczegółem, świadczącym o konsekwentnym realizowaniu projektu polichromii, jest pozostawienie pionowych pasów lica ceglanego na miejscu brakujących lizen w ścianie nawy północnej, w jednej płaszczyźnie z tynkiem. Oprócz lizen, w fakturze ceglanej pozostawiono także profilowane części filarów, lęki przysklepienne, żebra naw- bocznych i krawędzie ościeży okiennych. Kamienne żebra nawy głównej i wspornikowe części żeber naw bocznych, pozostawały w naturalnym kolorze piaskowca, natomiast wsporniki z bogatą rzeźbą figuralną i tarcze zworników pomalowane były w w.elu kolorach. Wszystkie profile ceglane pomalowane były czerwoną, kryjącą farbą z białymi paskami spoin z mleka wapiennego- Malowanie cegieł wykonano po założeniu tynków, pobielonych dodatkowo mlekiem wapiennym. Przylegająca od strony południowej ezteroprzęsłowa zakrystia współcześnie z kościołem otrzymała podcftmą

^ wnętrza kościołów św. Krzyża i N.P. Marii „a Piasku" we Wrocławiu. Gotycka 'budowla kolegiaty św. Krzyża na Ostrowiu Tumskim we Wrocławiu ukończona ostatecznie około połowy XIV w., otrzymała — pierwsza #e Wrocławiu — nową polichromię tego rodzaju. Ceglano-tynkowa ipolichromia, rozszerzona także na wcześniejsze prezbiterium, polegała w tym wnętrzu na pozostawieniu profilów filarów i łęków, krawędzi okien i filarów narożnych transeptu oraz żeber naw bocznych, transeptu i prezbiterium (łącznie z profilami przysklepiennymi), w wątku ceglanym malowanym czerwoną farbą, ze spoinami pomalowanymi białym paskiem z mleka wapiennego. Pozostałe powierzchnie ścian i filarów oraz pola sklepień pokryte były cienkim tynkiem, pobielonym mlekiem wapiennym. Rzeźbiarskie wsporniki i zworniki pod warstwą dziewiętnastowiecznej farby kryją również 'bogatą polichromię gotycką. Kamienne żebra nawy głównej i kamienne części wspornikowe naw bocznych oraz łuku tęczowego pozostawały w naturalnym kolorze piaskowca. Nie jest wykluczone, że na pierwotnym tynku, pokrytym z kolei warstwami późniejszych .pobiał i narzutów^w, zachowały się resztki średniowiecznej polichromii malarskiej, tak jak ślady późniejszej, siedemnastowiecznej, stwierdzono na ścianie zachodniej w nawie południowej. Należy także nadmienić, że pod tynkiem, w wątku filarów, są regularnie rozmieszczone główki zen-drówek, a znaczne także, lecz nieregularne jej partie znajdują się na ścianach naw.

I Ta polichromia architektoniczna powstała prawdopodobnie po ukończeniu 'budowy naw, tj. około połowy XIV w. i jako wcześniejsza, stała się wzorem dla pochodzącej z około 1390 r. polichromii wnętrza kościoła N.P. Marii na Piasku we Wrocławiu, zbudowanego w bliskim sąsiedztwie. Wzniesiony w latach 1334— 1375, w starannie wykonanym wątku polskim, zawiera znaczną liczbę główek z zendrówki, jednak poza filarami, w układzie bardzo nieregularnym. W takim stanie pozostawało wnętrze do chwili ukończenia sklepień w 1390 r. i dopiero potem otrzymało omawianą polichromię^M. Halowe wnętrze kościoła, o białych, pokrytych tynkiem ścianach, podzielone było czerwonymi, ceglanymi lizenami, zarówno na klanach naw bocznych, jak i na obu stronach

“ Tenże, o.c., I,

M pierwszym t liana

w utoit ■    ----- -• - 185, pc-daje, że dopiero    «• W nawie północ*** —-

w lass r. pokryte zostały tynkiem pionowe, poi ich ro-    wschodnim omówioną U* poUcłwomię architaktomcł-

uwwane, ceglane krawędzie i profile filarów.    ną pokrywa cienka warstwa tynku z malowidłem

datą MTT. I

ną poi

iMUiym