DSCN6516 (Kopiowanie)

Biologia - rrpetyroriui*

skurczów na boki. Kręgi są w dużej mierze skostniałe, dwuwklęsłc i posiadają trzony, zaciśnięte wokół resztek struny grzbietowej; w górnej części trzon stanowi osłonę rdzenia kręgowego. Od trzonu ku dołowi odchodzą parzyste łuki dolne, do których przyczepione są żebra, zaś umieszczony na rdzeniem kręgowym pojedynczy łuk gómy przechodzi w wyrostek ościsty.

Mięśnie ryb są poprzecznie prążkowane i podzielili je można na zgrupowania, związane z poszczególnymi częściami ciała (np. mięśnie boczne, podzielone na metamerycznie ułożone miomety, mięśnie głowy, płetw i skrzcl). Zmodyfikowanymi mięśniami sąnarządy elektryczne, występujące np. u opisanej powyżej drętwy, a także u innych ryb. Zbudowane są one z pokładów włókien mięśniowych, w których włókienka kurczliwe (miofibrylc) uległy zanikowi, tak że mięśnie zatraciły zdolność skurczu. Natomiast nastąpił rozwój siateczki śródplazmatyczncj. Z jednej strony zespół włókien mięśniowych jest unerwiony przez rozgałęzienia nerwowe (tworzące synapsy jak w połączeniach nerwowo-ruchowych). z drugiej zaś strony znajdują się naczynia włosowate. We wnętrzu komórek panuje ujemny potencjał (rzędu 84 mV), ponieważ jony dodatnie są wyrzucane z komórek. Po zadziałaniu bodźca nerwowego otwierają się kanały jonowe i do cytoplazmy wnikają jony dodatnie (głównie wapnia), co powoduje obniżenie wartości potencjału do 65 mV Wszystkie płytki wykazują wtedy różnicę potencjałów skierowaną w tym samym kierunku; każda płytka działa jak bateryjka o napięciu 150 mV, lecz ponieważ u węgorza elektrycznego (Electrophorus electricus) narząd elektryczny to około 6000 połączonych szeregowo płytek, jednorazowe wyładowanie tej ryby może osiągnąć 900 V, co stanowi zagrożenie dla życia dorosłego człowieka. I nne ryby wytwarzają stale prąd o niskim napięciu, przy czym głowa stanowi biegun dodatni, a ogon ujemny, dzięki czemu zwierzę znajduje się w polu elektrostatycznym. Dzięki specjalnym clektrorcceptorom ryba taka wykrywa zaburzenia pola elektrycznego, a więc nawet w zupełnych ciemnościach jest w stanie “zauważyć” pojawiający się w pobliżu przedmiot będący złym lub dobrym przewodnikiem elektrycznym. Zjawisko takie nazywamy elektroechoorientacją. Ryby kostnoszkielctowc mają mózg zbudowany z pięciu części (tak jak bezżuchwowce), przy czym słabo rozwinięte jest kresomózgowie (ryc. 7-178), zaś najpotężniejszą część stanowi śródmózgowie. Dobrze też rozwinięty jest móżdżek (główna część tyłomózgowia), który reguluje ruchy ryby. Z mózgowia odchodzi dziesięć par nerwów czaszkowych (u niektórych gatunków jest ich jedenaście). Do najważniejszych narządów zmysłów należy opisana już linia naboczna, a także wzrok, węch i słuch. Wzrok ryby mają stosunkowo słaby, przystosowany do widzenia z bliska; z reguły nie mają zdolności akomodacji (nastawiania ostrości). Niektóre gatunki widzą barwy (np. strzeble rozróżniają barwy tak jak człowiek). Narządy węchu mieszczą się w jamach węchowych, do których prowadzi para nozdrzy. Ryby potrafią węchem rozpoznać nie tylko pokarm, ale także obecność innych osobników tej samej populacji (“zapach stada"), niebezpieczeństwo (wydzielane przez skaleczoną rybę substancje wprawdzie zwabiają drapieżniki, ale odstraszają innych członków stada), a nawet odległe miejsce tarła. Dorosłe łososie (Salino salar), które żyją w morzach, na okres tarła wracają do rzek, w których się urodziły: są to nieraz górskie potoki oddalone o kilkaset kilometrów od morza. Łosoś bezbłędnie odnajduje rzekę, w której spędził dzieciństwo - o ile nie została ona w międzyczasie zamieniona w kanał ściekowy. Na przykład łososie, które wpływały do Wisły i Odry, już niemal wyginęły, natomiast na polskie stoły trafiają ryby łowione w Bałtyku, a rodzące się w rzekach Skandynawii. Karpie, sumy i inne gatunki, które posiadają tzw. narząd Webera (połączenie szkieletowe błędnika z pęcherzem pławnym) słyszą dźwięki o częstotliwości podobnej do odbieranej przez ucho ludzkie. Ryby pobierające pokarm z dnu posiadają zazwyczaj wąsy (kiełbie, brzany, sumy, ślizy. kozy itp.), zaopatrzone w receptory doty ku.

Przewód pokarmowy ryb dostosowany jest swoją budową do rodzaju spożywanego pokarmu Dotyczy to już nawet kształtu i ustawienia pyska. Ryby żywiące się bezkręgowcami znajdowanymi na dnie mają pysk skierowany ku dołowi (np. certa - Vimba vimha, świnka - Chondrostoma uasus, kiełb - (iohio gobio, piskorz - Misgtimus fossilis, brzana - Barbus barbus), zaś ryby łowiące plankton albo polujące na owady siadające na powierzchni wody mają pysk zwrócony ku górze (uklcju - Albumus albumus, tołpyga - Hypophlalmitchys malitriś). Paszcza drapieżników uzbrojona jest w Wjbji