DSCN6562 (Kopiowanie)

Plwi/ntM

Rycina 8-2 ilustruje typy bruzdkowania w zależności od budowy komórek jajowych.

Niezależnie od rodzaju bruzdkowania, po szeregach podziałów zarodek zbudowany jest z wiciu blastomerów. przypominajÄ…c swym wyglÄ…dem owoc morwy. Jest to stadium moruli. liczÄ…ce co najmniej 14-16 blastomerów. Dalsze podziaÅ‚y powodujÄ… rozsuwanie siÄ™ blastomerów, w wyniku którego w centrum moruli powstaje jama - blastocel (pierwotna jama ciaÅ‚a). Od tego momentu zarodek nazywany jest blastulÄ…. W przypadku bruzdkowania równomiernego (lancetnik, niektóre szkarÅ‚upnie) blastula stanowi jednowarstwowy pÄ™cherzyk z dużąjamÄ… w centrum; jest to tzw. blastuh

JAJO

typowa (celohlastula). U miÄ™czaków, robaków i niektórych jamochÅ‚onów (bruzdkowanic równomierne lub prawie równomierne) blastocel jest nieduży; mówimy w tym przypadku o stereoblastuli.

Nierównomierny podziaÅ‚ (np. u pÅ‚azów) prowadzi do powstania amfiblastuli- w której olbrzymie makromery zgrupowane sÄ… na biegunie wegetatywnym, zaÅ› mikromery na animalnym (ryc. 8-2). Bruzdkowanie tarczowe (ptaki) prowadzi do powstania dyskoblastuli w której jama ma postać wÄ…skiej szczeliny pomiÄ™dzy jednowarstwowÄ… tarczkÄ… zarodkowÄ… a kulÄ… żółtka. Natomiast w przypadku bruzdkowania powierzchniowego (owady) jama blastuli wypeÅ‚niona jest przez deutoplazmÄ™ (tzw. j

Ryc. 8-2. Typy bruzdkowania oraz budowa blastuli u różnych zwierzÄ…t, w zależnoÅ›ci od iloÅ›ci i rozmieszczenia żółtka w komórce jajowej; b.a. - biegun animalny; b.w. - biegun wegetatywny; ma - makromery; mi - mikromery (JD).

Stadium blastuli u człowieka przypomina stcrcoblastulę; ze względu na pewne odmienności w rozwoju zarodek na tym etapie określany jest mianem blastocysty (ryc. 8-3).

U czÅ‚owieka zapÅ‚odnienie nastÄ™puje w jajowodach a bruzdkowanie oraz gastrulacja majÄ… miejsce podczas wÄ™drówki wzdÅ‚uż Å›wiatÅ‚a jajowodów do macicy (ryc. 8-3). Zarodek jest wówczas odżywiany przez komórki nabÅ‚onka jajowodu.

Ryc. 8-3. Najwcześniejsze etapy życia człowieka, pożrt* wędrówki zarodka wzdłuż jajowodów do macicy (JD).

1    - zapÅ‚odnienie;

2    - stadium 2 blastomerów (30 godzin po zapÅ‚odnieniu);

i

3    - stadium 5 blastomerów (50 godzin po zapÅ‚odnieniu),

4    - stadium moruli (4 dzieÅ„);

5    - studium blastocysty przed iniplanucya w MonÄ… MwM h***⁹

(5 dzień po zapłodnieniu)