DSC48 (7)

MwtilatUi!,«riłli#oU, poatawy...

siczypcc i wilki kncheonc. Kiedy wejdą w kraj spustoszony. będą mogh dobrze szykować I jadło, służyć walecznemu Wilhelmowi. 11 nim razem jego rycerzom.

UŚMlpaspyd

*jmw*«

|Obok zbytku kościelnego, który stanowią kosztowne naczynia liturgiczne, mamy tu zbytek rycerski, służący jedzeniu. Zresztą i dostojnicy duchowni bynajmniej nie zatują sobie także i tego przepychu. Roger Dion wykazał, jak ważną I . rolę odegrały opactwa i biskupi w upowszechnieniu uprawy wina w średnio-I wieczu.

Większa część naszych biskupów - oburzę się w XIII wieku Wilhelm | Conchee | przetrząsa cały krąj, szukając krawców i kucharzy umiejących przyrządzać kunsztowne i pikantne dania [...]. Zaś od ludzi oddających się mądrości CKranja jak od trędowatych.

fański stół jest także okazją do przestrzegania i ustalania etykiety. Galickie tkansons de gest*, Mabinogion, odzwierciedlają obyczaje, których przestrzegali frankońscy rycerze. A więc w PmyU, prinee dt Dyved:

g Umywszy się. zasiedh do stołu [...] przygotowano salę i zasiedh do siołu: Heueidd Hen fi usiadł po jednej stronie PwyOa, Riannoo po jego drugiej stronie, a za nimi inni. holejnoy jjŁy_: stosownie do dostojeństwa.

j W ikonografii grzechów takomstwo, _Mgęha^N, gula, jest grzechem wielko-fi Ale gastronomia rozwinie się dopiero w miastach, razem | mieszczaństwem. Pierwsze książki kucharskie pojawiają się w połowie XIII wieku w Danii; w XIV i XV stuleciu jest ich coraz więcej we Francy, we Włoszech, wreszcie i w Niemczech.

khian

H

I Wreszcie | dało. Dostarcza ono średniowiecznemu społeczeństwu najważniejszych środków wyrazu. Liczono, jak wiemy, na pakach. Kultura średniowieczna jest kulturą gestu. Najważniejszym dla społeczeństwa średniowiecza umowom i przysięgom towarzyszą gesty; więcej, akty te dokonują się przez gesty. Wasal wkłada ręce w dłonie seniora, kładzie ręce na Biblii, łamie źdźbło albo rzuca rękawicę na znak wyzwania. Gest znaczy i zobowiązuje. Jeszcze ważniejszy jest w życiu liturgicznym. Gest wiary: przeżegnanie się znakiem krzyża. Gest modlitwy; ręce złożone, ręce podniesione, ręce złożone na krzyż, ręce zasłonięte. Gest pokuty: bidę się w piersi. Gest błogosławieństwa: położenie rąk i przeżegnanie znakiem krzyża. Gest egzorcyzmu: okadzanie. Udzielanie sakramentów dokonuje się przez kilka gestów. Reprezentacyjny dła feudalizmu rodzaj literacki to powieść o dziejach rycerskich, o rycerskich wielkich czynach, ckanson de geste, gęsia igestus należą do tej samej rodziny

Znaczenie gestu jest bardzo ważne w średniowiecznej sztuce. Ożywia ją, nadaje jej wyraz, przesyca poczuciem linii i ruchu. Kościoły - są to gesty z kamienia. A boża ręka wyłania się z chmur, by kierować średniowiecznym społeczeństwem.

nsmeiuśc

aMsHwtą

modom

m    ***'

Jeszcze większe jest społeczne znaczenie ubrania. Każdą kategorię społeczną określa strój, jest on społecznym mundurem. Kto nosi ubiór przynależny