28
KAZIMIERZ MI-RI-DYK
1.4. KLASYFIKACJA NAUK EKONOMICZNYCH
Formalnie biorąc, klasyfikacja badanych elementów poprawna jest wów. czas, kiedy, po pierwsze, jednoznacznie określone zostało kryterium klasy fikał cji. a po drugie, kiedy wybrane kryterium odnosi się bez wyjątku do wszystkich elementów.
Niezależnie od przedmiotu badań, kryteriów klasyfikacyjnych wyodrębnić można nieskończenie wiele, chociaż tylko niektóre z nich mogą i powinny być praktycznie wykorzystane. Interesujące i potrzebne są wszakże tylko takie klasyfikacje, które w miarę dokładnie odzwierciedlają badany obiekt (rzeczy wisi tość) i umożliwiają jego skuteczną analizę. Przy czym termin „najlepiej jest odzwierciedleniem mniej lub bardziej wyraźnych preferencji badającego. iMoż-na nawet powiedzieć, że określona klasyfikacja jest zawsze w jakiejś micrze[ projekcją jego poglądów i zainteresowań.
Gdyby podzielić nauki ekonomiczne według kryterium podmiotu, to wstaje tak zwana klasyfikacja podmiotowa, zgodnie z którą wyodrębnić mol (przykładowo) następujące dyscypliny: teorię ekonomii, finanse i rachunl wość, organizację i zarządzanie, analizę ekonomiczną, politykę gospodaf i programowanie działań gospodarczych. Kryterium podmiotowe odpowj więc na pytanie, kto jako funkcjonariusz gospodarki analizuje problemy i dejmuje istotne decyzje.
Gdyby przyjąć za kryterium klasyfikacji nauk ekonomicznych przed] tej klasyfikacji, czyli gospodarkę w jej przestrzennej i organizacyjnej zlożon! (działy, gałęzie, branże, przedsiębiorstwa, sektory), to powstanie klasy!ki przedmiotowa, zgodnie z którą wyodrębnić można: ekonomikę całej gospocT narodowej nazywaną makroekonomią, ekonomiki poszczególnych działów,! łęzi i branż gospodarczych (sektora surowcowego, przemysłu, handlu, usłul oraz ekonomiki przedsiębiorstw w poszczególnych gałęziach (na przykład ekP nornika gospodarstw rolnych, ekonomika przedsiębiorstwa przemysłowego itp). 1
Jeśli za kryterium klasyfikacji przyjąć metodę badań stosowaną na obszfl rze danej dyscypliny naukowej, to wówczas można przykładowo wyodrębnwT następujące pary przeciwstawnych dyscyplin: ekonomię teoretyczną i ekonomię opisową, badania podstawowe i wdrożeniowe, ekonomię pozytywną i normatywną.
Wyodrębnienie takiej czy innej dyscypliny naukowej nie może być ocifl wiście traktowane jako zabieg formalny. W każdym przypadku fakt ten powf| nien stanowić odpowiedź na określone zapotrzebowanie teorii i gospodąrca praktyki. Pierwotnych i podstawowych problemów badawczych dostarfl wszakże rzeczywisty proces gospodarczy.
Nauki ekonomiczne badają pewne specylie/ne obszary życia stanowią więc integralną część nauk społecznych Wiążą się / tym c/ęstol