DSC58

w Piśmie Świętym, w prawie kanonicznym rzymskim, w fizyce i sztukach J zwolonych, wyznaczyć, obrać, ustanowić, określić, urządzić i założyć, a nl niniejszego przywileju utrwalamy je na wieczne czasy²².

Mniejsze znaczenie miały przedmioty z zakresu medycyny i prawa rzy^ skiego. Uczelnia była finansowana z podatków miasta Krakowa. Dalej J większego wzmocnienia rzeczonej szkoły powszechnej krakowskiej, uwafaj^ za rzecz przyzwoitą, aby tych, którzy prace i ciężary ponoszą nagroda nie om jała, doktorom i mistrzom tudzie kolegiatom tegoż uniwersytetu krakowskieo* którzy fundament nauk w pomienionej szkole krakowskiej zakładać powiJ i wykładami oraz objaśnieniami swoimi studentów nauczać i nimi się opielą wać, roczną pensję stu grzywien liczby polskiej naznaczamy i przekazuje^ na cło nasze krakowskie²³.

Władysław Jagiełło, zapewniając finansowanie uniwersytetu dzięki cloj krakowskim, prawdopodobnie chciał wprowadzić system, gwarantujący regt lamę wypłaty potrzebnych środków. W myśl dyplomu odnawiającego uniwet sytet, rektor wraz z biskupem krakowskim potwierdzał egzaminy. Biskup ką kowski nadzorował uczelnię, mając przywilej nadawania stopni naukowyd Życie naukowe w uniwersytecie rozwijało się pomyślnie, o czym świadcą między innymi, dokonania znanego prawnika, rektora Pawła Włodkowic; świetnego astronoma, i mistrza M. Kopernika - Wojciecha z Brudzewa, m noma Marcina Króla z Żurawicy, którzy stworzyli krakowską szkołę astrono miczno-matematyczną. Studentami byli nie tylko Polacy, obok nich studio™ Litwini, Rusini, Węgrzy, Czesi, Niemcy, a nawet Skandynawowie. W lata! 1434-1510 do metryki było wpisanych ponad 17 tysięcy żaków, z która 7600 pochodziło z zagranicy.

Dzięki uniwersytetowi podniósł się poziom oświaty w Polsce, a bakalaii zasilili siły nauczające szkół parafialnych.

7.    Kształcenie i wychowanie w średniowiecznych szkołach kościelnych.

8.    Kim byli i czym zasłużyli się dla średniowiecznej oświaty Piotr Abelard i Imeriusz?

9.    Modele wychowania stanowego w Średniowieczu.

10.    Struktura organizacyjna i tok studiów w średniowiecznych uniwersytetach.

11.    Co oznacza termin „scholastyka” i czym charakteryzowała się scholastyczna metoda nauczania średniowiecznego?

12.    Stan wiedzy średniowiecznej, program, nauczyciele, uczniowie.

13.    Karność szkolna w Średniowieczu.

14.    Wyjaśnij treści siedmiu sztuk wyzwolonych, tak jak rozumiano je w wiekach średnich.

15.    Scharakteryzuj wychowanie stanowe: rycerskie i rzemieślnicze.

16.    Omów typy szkół i ich program w średniowiecznej Polsce.

17.    Powstanie Akademii Krakowskiej w 1364 r. i jej odnowienie w 1400 r. Porównaj dyplomy fundacyjne Akademii wydane przez Kazimierza Wielkiego i Władysława Jagiełłę, wskaż podobieństwa i różnice, określ wzory, według których funkcjonowała Akademia.

18.    Jaką funkcję spełniał wydział sztuk wyzwolonych w średniowiecznych uniwersytetach?

19.    Omów zadania Akademii Krakowskiej w czasach Kazimierza Wielkiego.

20.    Omów działalność i rolę Akademii Krakowskiej w czasach Władysława Jagiełły.

LITERATURA ZALECANA

1.    J. Baszkiewicz: „Młodość Uniwersytetu”. Warszawa 1963.

2.    „Historia wychowania”. Red. Ł. Kurdybacha. Warszawa 1967,1.1, s. 165-239,245-267.

3.    S. Kot: „Historia wychowania”. Warszawa 1994,1.1, s. 118-188.

4.    P. Riche: „Zycie codzienne w państwie Karola Wielkiego". Warszawa 1973.

5.    ,,Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej”. Wyd. 2 zm. Wybór i oprać. S. Wołoszyn. Kielce 1995.

PYTANIA KONTROLNE

1.    Scharakteryzuj stosunek pierwszych chrześcijan do wiedzy świeckiej.

2.    Przedstaw poglądy pedagogiczne św. Augustyna.

3.    Druidzi irlandzcy i ich znaczenie dla średniowiecznej oświaty.

4.    Karol Wielki i jego polityka oświatowa.

5.    Działalność oświatowa Alkwina w państwie Karola Wielkiego.

6.    Rola zakonu benedyktynów w upowszechnieniu oświaty.

²²    „Władysława Jagiełły Dyplom Reformacji Uniwersytetu", Tamże. v IVI

²³    Tamże, s. 194.