DSC`49

icami.fi poaxukl«<LĆ

SaJWy kategoria^ bardziej czynności] jącjch « łani fi pen /problem npim* s gdy teod golowy ukazani goyż Je poziom Pr nych / badane /lub j w eksi postą /wted gółon /wte< takt i dl n i prót kac; pyt< ter

cel

ba:

ci

Jaki* czynsafci oal«*7 podjąć, abjr aóe ortpoai >iH1 nm. to p| I ni i e V fcaktjrcfi nronkl 2 13 powodują wiele kłopotów i w pewnych r»h. sojach, np. pif; odkrycia nowej, niomwaoj dotychczas U&sy zjnick ■ogą być poBinifto.

Trzy czynniki wytutcsają cłaurtktcr 1 zakres probleaatyki badawczej Są to:    1/ obiektywno rzoctywiototó, 2/ dotychczasowa wiedzo o tej —n_{r t}.

wiotoici oroz 3/ •«torfy badać riociywiatoici, tnactaj — cetody naukow*.

Prnb 1 mmtf dzieli się często oammi e aa problaay teoretyczne i prm— ktyczna, ale podział tan joat niajaany i nieostry, a więc aalo przydatny. Sanaawat aatnai a at jest wakazanie na dwa podstawowe źrćdla probleaów, Jakiai aą:    1/ rozwóJ nauki i pojawiające się w nauce luki

1 niejasności /są to tarte, prób Iowy teoretyczne/, 2/ obserwacja rzeczy, wist ości i praktyka /przakaztalcania/. V tyns droeis wypadku powstają problasy praktyczne. Badacz podejaujący nową pz-oblewa.tykę powinien Jwż na początku dątyć do odpowiedzi na następujące pytania:

1/ ¥ jaką i orsę pytania najlepiej można prób lewi przekształcić?

Modo to byś pytanie o to, czy zjawisko zachodzi, bądź tei pytanie, Jak zjawisko zachodzi, bądź wreszcie pytanie, dlaczego zjawisko to zachodzi. Oczywiście jeden problcs sote zawierać wszystkie trzy pytania.

2/ V Jakiż celu. podejmuje się badania /A. wypełnienie tuki w wiedzy B. roztrzygnięcle spornych problemów, i dostarczenie podstaw do działań

praktycznych/.

3/ Czy w rozwiązywania prób 1 osa: trzeba odwołań się do nowych faktów o rzeczywistości, Inaczej danych empirycznych, czy też wystarczy odwołanie się do literatury i danych już istniejących.

4/ Czy w rozwiązywaniu problemu wystarczy posługiwanie się istniejącym w danej dziedzinie nauki aparatem pojęciowym czy trzeba odwołać się do pojęć innyoh nauk bądź tworzyć nowe pojęcia.

Odpowiedź na te pytania nie zawsze jest możliwa we wstępnej fazie formułowanla problematyki. Odpowiedź na nie może przynieść dopiero stąp szczegółowej analizy problemu, czyli tzw. eksplikacja.

3* Bkepllkacja problematyki badawczej

Etap ten nazywany bywa często także uszczegółowieniem lub "ustawie-    ^n;

niem* tematu* Można tu wyróżnić następujące czynności:

k

3*1* Wyjaśnienie /eksplikacja/ oraz uszczegółowienie problematyki badawc** ⁹

90